Του Γιώργου Θεοχάρη
Με αφορμή την αλλαγή της Ιεράς Επιστασίας που έλαβε χώρα σήμερα στο Άγιον Όρος, το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ προσφέρει στους αναγνώστες του τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αυτή κάθε χρόνο στην υπερχιλιετή Αθωνική Πολιτεία, με την αλλαγή του επιστασιακού έτους, στις 1 Ιουνίου, με το παλαιό ημερολόγιο, δηλαδή 14 Ιουνίου με το νέο ημερολόγιο.

Οι απερχόμενοι τέσσερις Επιστάτες μπαίνουν μέσα στον Ιερό Βήμα του Ναού του Πρωτάτου και προσκυνούν την εικόνα του «Άξιόν Εστιν», που είναι η εφέστιος εικόνα του Αγίου Όρους, μπροστά στην οποία για πρώτη φορά στον κόσμο εψάλη από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ ο αγγελικός ύμνος του «Άξιόν Εστιν», και βρίσκεται τοποθετημένη μόνιμα πίσω από την Αγία Τράπεζα.
Στην συνέχεια βγαίνουν έξω στον ναό και βάζουν μετάνοια, ζητώντας με αυτόν τον τρόπο συγχώρηση για τυχόν σφάλματα στην διάρκεια της Επιστασίας τους.
Στη συνέχεια εισέρχονται στο ιερό οι Επιστάτες που πρόκειται να αναλάβουν καθήκοντα, προσκυνώντας την εικόνα του «Άξιόν Εστιν» και εξέρχονται, βάζοντας και αυτοί μετάνοια.

Έπειτα στέκονται και οι τέσσερις στο κέντρο του Ναού, κοιτάζοντας προς την Αγία Τράπεζα.
Απέναντί τους, μπροστά από το Ιερό Βήμα, στέκονται οι Αντιπρόσωποι των τεσσάρων πρώτων ιεραρχικά Μονών, Μεγίστης Λαύρας, Βατοπεδίου, Ιβήρων και Χιλανδαρίου.
Ο Αντιπρόσωπος της πρώτης Μονής, δηλαδή της Μεγίστης Λαύρας, προσφωνεί την νέα Ιερά Επιστασία, απευθύνοντας παραινέσεις προς αυτήν και στο τέλος εγχειρίζει στον νέο Πρωτεπιστάτη την ράβδο του Πρώτου, ως σύμβολο της εξουσίας του.

Οι άλλοι τρεις Αντιπρόσωποι τοποθετούν στον νέο Πρωτεπιστάτη τα διάσημά του, τους τρεις σταυρούς που συνηθίζεται να φορά στις μεγάλες εορτές και επίσημες εκδηλώσεις της Ιεράς Κοινότητος. Ο ένας είναι ο σταυρός του Πρώτου, ο δεύτερος προστέθηκε μετά την απελευθέρωση του Αγίου Όρους το 1912 και ο τρίτος μετά τον εορτασμό της χιλιετηρίδος του Αγίου Όρους, το 1963.

Ακολουθεί η αντιφώνηση του νέου Πρωτεπιστάτη, στην οποία εκφράζεται και ο σεβασμός προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και έπειτα, ενώ οι καμπάνες του Πρωτάτου κτυπούν χαρμόσυνα, η νέα Επιστασία και όλοι οι επίσημοι εξέρχονται από την κεντρική πύλη του ναού, ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια του Ιεροκοινοτικού Μεγάρου και στην αίθουσα επίσημων υποδοχών γίνεται η δεξίωση, όπου ανταλλάσσονται οι καθιερωμένες ευχές.