Ιερά Μονή Χιλανδαρίου (σερβική)
Η Ιερά Μονή Χιλανδαρίου, στη βόρεια πλευρά του Αγίου Όρους, αποτελεί το πνευματικό κέντρο και καύχημα του σερβικού λαού εδώ και εννιά αιώνες.
Η ιστορία της Μονής Χιλανδαρίου αρχίζει το 10ο αι., αλλά μετά την ερήμωσή της παραχωρήθηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄ το 1198 στους Σέρβους ηγεμόνες Στέφανο Νεμάνια και το γιο του Ράστκο, οι οποίοι έγιναν μοναχοί (Συμεών και Σάββας αντίστοιχα) και προέβησαν στην ανοικοδόμηση νέων κτηρίων.
Τόσο κατά το 14ο αι. όσο και τους επόμενους, η μονή γνώρισε μεγάλη ακμή και συγκέντρωσε πλούτο και κειμήλια από αυτοκρατορικές και ιδιωτικές δωρεές.
Είναι από τις μεγαλύτερες σε έκταση και πλουσιότερες σε κειμήλια μονές του Αγίου Όρους. Εκτός από το Καθολικό, που τιμάται στη μνήμη των Εισοδίων της Θεοτόκου, υπάρχουν πλήθος παρεκκλησίων (του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και του Αγίου Τρύφωνος), η Τράπεζα και οι πτέρυγες με τα κελλιά των μοναχών και άλλα βοηθητικά κτήρια (Ξενώνας, Βιβλιοθήκη κ.λ.π.).
Εκτός από τον πλούτο των τοιχογραφιών (πύργος Αγίου Γεωργίου, Καθολικό, παλαιά και νέα Τράπεζα κ.λ.π.) η μονή διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες σλαβικών αλλά και ελληνικών χειρογράφων.
Η σημερινή μοναχική αδελφότητα διατηρεί ακμαίες τις σχέσεις της με το σερβικό λαό, που την ενισχύει σημαντικά, ιδιαίτερα μετά τις καταστροφές που είχε η μονή από διάφορες πυρκαγιές. Μάλιστα, στην τελευταία φωτιά του Αυγούστου του 2012, το σερβικό Κράτος έστειλε δεκάδες πυροσβέστες για να προστατέψει επιτυχώς το μοναστήρι.
Επίσης, η Μονή Χιλανδαρίου έχει στην κατοχή της πλήθος ιερών εικόνων όλων των εποχών από το 12ο αι. μέχρι σήμερα, με πιο γνωστή αυτή της Παναγίας Τριχερούσας.
Η Ιερά Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας
Μετά από ένα θαύμα της Παναγίας που ίασε το χέρι του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, ο Άγιος αποφασίζει να γίνει μοναχός στη Λαύρα του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου στην Παλαιστίνη. Μαζί του είχε και την εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας.
Το έτος 1217 ο Άγιος Σάββας ο Χιλανδαρηνός, υιός του Βασιλέως της Σερβίας Στεφάνου Νεμάνια, του μετέπειτα ονομασθέντος Συμεών, περνώντας από την Ιερά Μονή του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου, πήρε μαζί του την Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσης και τη μετέφερε στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους, όπου η Αγία Εικόνα παρέμεινε μέχρι το έτος 1347. Τότε έρχεται στο Άγιον Όρος ο Σέρβος Κράλης Δρούσαν, ο οποίος αναχωρών για την πατρίδα του, πήρε την Εικόνα της Τριχερούσης ως ευλογία. Η Εικόνα φιλοξενήθηκε στην Ιερά Μονή Στουντενίτσης της Σερβίας.
Όταν στις αρχές του 15ου αιώνα οι Σέρβοι πληροφορήθηκαν ότι κινδυνεύουν να υποδουλωθούν στους Τούρκους, αμέσως παίρνουν την Αγία Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας από το Σερβικό Μοναστήρι και την τοποθετούν στη ράχη ενός γαϊδαράκου και αφήνουν το ζώο ελευθερο να το οδηγήσει όπου η Παναγία θελήσει.
Και πράγματι, κατά θαυματουργικό τρόπο, το ήσυχο αυτό ζώο διέσχισε όλη τη Σερβία, την Ελληνική περιοχή της Μακεδονίας και ήρθε στο Άγιον Όρος, στη Μονή Χιλανδαρίου, όπου οι μοναχοί την υποδέχτηκαν με τιμές και λιτανείες. Το ευλογημένο αυτό γαϊδουράκι, σύμφωνα με την ιερή παράδοση, μόλις τοποθετήθηκε η Εικόνα στο Ιερό του Μοναστηριού, έπεσε νεκρό.
Μέχρι σήμερα η Αγία αυτή Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας θεωρείται ως η Ηγουμένη – Πολιούχος της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου και η Προστάτης του σερβικού λαού. Εορτάζει στις 12 Ιουλίου.