ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Ανατροπές στις συντάξεις χηρείας φέρνει η νέα δέσμη μέτρων που επεξεργάζεται το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με στόχο τον εξορθολογισμό των ποσών και την αποφυγή αχρεωστήτως καταβληθέντων συντάξεων.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, στα υπουργικά επιτελεία επικρατεί έντονος προβληματισμός για τα εισοδηματικά όρια, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται διασταυρώσεις με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ και του e-ΕΦΚΑ για τον εντοπισμό περιπτώσεων όπου δεν εφαρμόστηκε η μείωση 50% μετά την τριετία.
Οι νέες ρυθμίσεις για τις συντάξεις χηρείας
Η νέα εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας, που θα τεθεί σε ισχύ από 1η Ιανουαρίου 2026, προβλέπει τρεις βασικές κατηγορίες:
-Πλήρης σύνταξη (70%) για δικαιούχους με ανήλικα ή σπουδάζοντα τέκνα, ή όταν ο/η χήρος-χήρα δεν εργάζεται.
-Μερική σύνταξη (50%) για όσους εργάζονται ή λαμβάνουν δεύτερη κύρια σύνταξη.
–Προσωρινή καταβολή (50% για 3 έτη) για δικαιούχους κάτω των 55 ετών χωρίς εξαρτώμενα μέλη.
Η μεταβατική περίοδος των τριών ετών αφορά περίπου 22.000 συντάξεις χηρείας, που θα επανεξεταστούν αυτόματα από τον e-ΕΦΚΑ, ώστε να εφαρμοστεί ο μειωτικός συντελεστής όπου προβλέπεται.
Κίνδυνος για περικοπές έως 220 ευρώ
Στελέχη του Υπουργείου επιβεβαίωσαν στο vimaorthodoxias.gr ότι οι νέοι υπολογισμοί ενδέχεται να μειώσουν τις συντάξεις χηρείας κατά 150 έως 220 ευρώ μηνιαίως, ειδικά για δικαιούχους με δεύτερη απασχόληση ή εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
Οι έλεγχοι, σύμφωνα με το σχέδιο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θα διενεργούνται ανά εξάμηνο, ενώ η πρώτη φάση ξεκινά τον Δεκέμβριο.
Για παράδειγμα, χήρα ασφαλισμένου με αρχική σύνταξη 1.000 ευρώ θα λαμβάνει 700 ευρώ, αλλά εφόσον εργάζεται πλήρως, το ποσό θα περιορίζεται στα 500 ευρώ, με πιθανό συμψηφισμό για αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά από το 2021 και μετά.
Αυξήσεις για 35.000 δικαιούχους
Την ίδια ώρα, σε αντίθετη κατεύθυνση, περίπου 35.000 συντάξεις χηρείας αναμένεται να αυξηθούν, καθώς διαπιστώθηκαν λάθη εις βάρος δικαιούχων.
Πρόκειται για περιπτώσεις όπου δεν είχαν υπολογιστεί τα οικογενειακά επιδόματα ή δεν είχαν καταγραφεί εξαρτώμενα τέκνα, με αποτέλεσμα χαμηλότερη σύνταξη.
Οι διορθώσεις θα αποδοθούν αναδρομικά για 36 μήνες, με μέση αύξηση 120 έως 180 ευρώ το μήνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, ο μέσος όρος σύνταξης χηρείας το 2025 ανέρχεται στα 610 ευρώ, και μετά τις διορθώσεις αναμένεται να διαμορφωθεί στα 665 ευρώ.
Τα αναδρομικά αποστράτων στο τελικό στάδιο
Παράλληλα, στο Υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζονται οι πληρωμές για τα αναδρομικά αποστράτων από τις κρατήσεις ΕΑΣ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές.
Όπως προκύπτει από τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι δικαιούχοι χωρίζονται σε τρεις κύριες κατηγορίες:
• Δικαστικοί και ιατροί ΕΣΥ με επιστροφές έως 11.753 ευρώ.
• Απόστρατοι Ενόπλων Δυνάμεων με αναδρομικά 5.000–9.800 ευρώ.
• Συνταξιούχοι ειδικών μισθολογίων (πανεπιστημιακοί, διπλωμάτες) με ποσά 3.000–6.000 ευρώ.
Η καταβολή θα γίνει σε δύο φάσεις, με πρώτη δόση έως Δεκέμβριο 2025 και εξόφληση έως Φεβρουάριο 2026, μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών.
Η απόφαση προβλέπει και τόκους 3,5% για καθυστέρηση πέραν του 2026.
Η στάση της κυβέρνησης και οι δηλώσεις στελεχών
Στελέχη των δύο υπουργείων που μίλησαν αποκλειστικά στο vimaorthodoxias.gr επισημαίνουν ότι οι αλλαγές δεν αποτελούν νέο «μνημονιακό» κύμα περικοπών, αλλά «αναγκαία δημοσιονομική εξισορρόπηση».
«Δεν θα υπάρξουν οριζόντιες μειώσεις, αλλά στοχευμένες παρεμβάσεις εκεί όπου τα εισοδήματα υπερβαίνουν το επιτρεπτό όριο.
Αντίθετα, όσοι αδικήθηκαν από τεχνικά λάθη, θα αποζημιωθούν πλήρως», ανέφερε αρμόδιος παράγοντας του Υπουργείου Εργασίας.
Η ίδια πηγή επιβεβαίωσε ότι ο προϋπολογισμός του e-ΕΦΚΑ για το 2026 θα περιλαμβάνει ειδικό κονδύλι 180 εκατ. ευρώ για τα αναδρομικά των συντάξεων χηρείας και αποστράτων.
⸻
Ποιοι εξαιρούνται από τις μειώσεις
Δεν θα υποστούν καμία περικοπή οι δικαιούχοι που:
• Είναι γονείς ανήλικων ή ανάπηρων τέκνων.
• Έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%.
• Ανήκουν σε ειδικές κατηγορίες (χήρες στρατιωτικών, πυροσβεστών, αστυνομικών).
Επιπλέον, όσοι λαμβάνουν επικουρική σύνταξη κάτω των 300 ευρώ, δεν θα επηρεαστούν, καθώς θεωρούνται «ευάλωτοι συνταξιούχοι».
Πώς θα ενημερωθούν οι δικαιούχοι
Οι συνταξιούχοι θα μπορούν να ενημερώνονται ηλεκτρονικά μέσω του gov.gr, επιλέγοντας τη διαδρομή:
Εργασία και ασφάλιση → Συντάξεις → Ενημέρωση δικαιούχων χηρείας.
Παράλληλα, ο e-ΕΦΚΑ θα αποστείλει ψηφιακές ειδοποιήσεις σε όσους απαιτείται επικαιροποίηση στοιχείων οικογενειακής κατάστασης.
Οι διορθώσεις και επανυπολογισμοί θα ολοκληρωθούν έως Μάρτιο 2026, ενώ οι πρώτες πληρωμές θα ξεκινήσουν τον Απρίλιο.
Τα ποσά ενδεικτικά (φωτογραφία)
Τι πρέπει να προσέξουν οι συνταξιούχοι
Οι δικαιούχοι καλούνται να:
• Ελέγξουν τα στοιχεία τους στην πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ.
• Δηλώσουν τυχόν μεταβολές (εργασία, δεύτερη σύνταξη).
• Διατηρούν ανοιχτό τραπεζικό λογαριασμό στο όνομά τους για τις πληρωμές.
Η μη δήλωση αλλαγών εντός προθεσμίας μπορεί να οδηγήσει σε αναστολή καταβολής για έως 2 μήνες.
Το μήνυμα του Υπουργείου
Το Υπουργείο Εργασίας επισημαίνει ότι στόχος είναι η αποκατάσταση δικαιοσύνης και όχι νέες περικοπές:
«Η σύνταξη χηρείας αποτελεί κοινωνικό θεσμό, όχι επίδομα. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι όσοι τη δικαιούνται πραγματικά, θα την λάβουν πλήρως και χωρίς καθυστέρηση».
Συνοψίζοντας:
• Νέες μειώσεις έως 220 € για δικαιούχους με υψηλά εισοδήματα.
• Αυξήσεις έως 180 € για περιπτώσεις λαθών.
• Αναδρομικά αποστράτων έως 11.700 € μέσα στο 2026.
• Καμία περικοπή για ευάλωτες ομάδες και γονείς ανήλικων τέκνων.