ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΝΕΑ: Η υπόθεση της τρίτης δόσης επιστροφής ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, που αφορά χιλιάδες παραγωγούς και κτηνοτρόφους σε όλη τη χώρα, μετατρέπεται σε πραγματικό γρίφο γραφειοκρατίας, πολιτικών ευθυνών και αστοχιών στο μηχανισμό πληρωμών.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Περίπου ένα μήνα πριν από την επόμενη προγραμματισμένη πίστωση, στις 16 με 17 Οκτωβρίου, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) δείχνει να σηκώνει τα χέρια ψηλά και να μεταφέρει την ευθύνη στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), προϊδεάζοντας ότι η τρίτη συνεχόμενη πληρωμή μπορεί να είναι ξανά λειψή.
Επιστροφή-ψίχουλα: μόνο το 25% των επαγγελματιών πληρώθηκε
Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται για ακόμη μία φορά αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα. Παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες για 100% επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, μέχρι στιγμής έχει καταβληθεί μόλις το 25% των δικαιούχων, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στον πρωτογενή τομέα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ, η πρώτη δόση καταβλήθηκε σε 76.128 δικαιούχους και η δεύτερη σε 82.392 δικαιούχους, με συνολικό ποσό μόλις 37,6 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που ο προϋπολογισμός για το 2025 προβλέπει επιβάρυνση 160 εκατ. ευρώ. Απομένουν, δηλαδή, δύο ακόμη έναντι και μία τελική εξόφληση έως τις 30 Ιανουαρίου 2026, προκειμένου να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα.
Οι αγρότες καταγγέλλουν ότι το κράτος δεν τηρεί ούτε τα ελάχιστα χρονοδιαγράμματα και ότι τα ποσά που λαμβάνουν δεν επαρκούν ούτε για να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες της φθινοπωρινής καλλιεργητικής περιόδου, σε μια χρονιά με εκρηκτικές τιμές καυσίμων και πιεσμένες αγορές προϊόντων.
«Δεν είμαστε αρμόδιοι», απαντά το ΥπΑΑΤ – 295.000 ΑΦΜ η τρίτη αποστολή
Η στάση του ΥπΑΑΤ προκαλεί ερωτήματα. Ήδη από τα μέσα Ιουλίου, το υπουργείο είχε στείλει 263.000 ΑΦΜ προς πληρωμή στην ΑΑΔΕ, ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν κατώτερο των προσδοκιών. Τις τελευταίες ημέρες, μέσω διαρροών, γνωστοποιεί ότι η νέα λίστα που θα σταλεί στις 10 Οκτωβρίουπεριλαμβάνει περίπου 295.000 ΑΦΜ, δηλαδή 32.000 περισσότερους δικαιούχους.
Η αύξηση οφείλεται στην ένταξη νέων κατηγοριών παραγωγών, κυρίως όσων δεν είχαν υποβάλει ΟΣΔΕ το 2024 αλλά το έκαναν εντός του 2025. Αυτοί θα λάβουν την πρώτη τους πληρωμή έως τις 31 Οκτωβρίου, εφόσον τα τιμολόγιά τους για αγορές πετρελαίου κινητήρων έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί μέσω των πλατφορμών myDATA και e-send από την 1η Ιανουαρίου έως 30 Σεπτεμβρίου.
Το υπουργείο πάντως επιχειρεί να αποποιηθεί των ευθυνών, δηλώνοντας ουσιαστικά αναρμόδιο για τη διαδικασία πληρωμών και μεταφέροντας το βάρος στην ΑΑΔΕ. «Ο ρόλος μας είναι να διαβιβάσουμε τα ΑΦΜ των δικαιούχων. Από εκεί και πέρα, οι ελεγκτικές και πληρωτικές διαδικασίες είναι αρμοδιότητα άλλης αρχής», αναφέρουν πηγές του ΥπΑΑΤ.
Στους διαδρόμους της ΑΑΔΕ «εξαφανίστηκαν» 180.000 ΑΦΜ
Το ερώτημα που βασανίζει χιλιάδες παραγωγούς είναι τι απέγιναν οι υπόλοιποι. Πώς γίνεται, για παράδειγμα, σε μια αγροτική οικογένεια όπου και οι δύο είναι επαγγελματίες αγρότες και έχουν εκδώσει τιμολόγια από διαφορετικά πρατήρια την ίδια περίοδο, να πληρώνεται μόνο ο ένας;
Σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο, είναι εξαιρετικά απίθανο το πρόβλημα να οφείλεται σε λάθος διαβίβαση τιμολογίων. Οι πρατηριούχοι καταβάλλουν ΦΠΑ, οι παραδόσεις είναι πλήρως καταγεγραμμένες, ενώ οι έλεγχοι είναι άμεσοι και αυστηροί σε περίπτωση ασυμφωνιών. Το πιθανότερο είναι ότι η αιτία εντοπίζεται στο εσωτερικό της ΑΑΔΕ, η οποία διαχειρίζεται τη διασταύρωση των στοιχείων και την τελική πληρωμή.
Ορισμένοι θεσμικοί φορείς, όπως η ΕΘΕΑΣ, έχουν ήδη από τον Μάιο επισημάνει σοβαρές καθυστερήσεις στη διασύνδεση των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ με τα αρχεία των δικαιούχων. Το αποτέλεσμα είναι χιλιάδες παραγωγοί να βρίσκονται «στο σκοτάδι» σχετικά με το πότε θα πληρωθούν, σε μια περίοδο όπου η ρευστότητα αποτελεί ζήτημα επιβίωσης για τον πρωτογενή τομέα.
ΟΠΕΚΕΠΕ: Τα αρχεία των δικαιούχων «λιμνάζουν» στη Δομοκού
Παράλληλα, σε διαδικασία «προετοιμασίας» βρίσκονται ακόμη τα αρχεία των δικαιούχων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, τα οποία πρέπει να διασταυρωθούν με τα δεδομένα της ΑΑΔΕ πριν δοθεί το «πράσινο φως» για την πληρωμή. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν η τρίτη δόση προγραμματίζεται για 16-17 Οκτωβρίου, υπάρχει ορατός κίνδυνος νέας καθυστέρησης.
Ο προσωρινός πρόεδρος του Οργανισμού, Ιωάννης Καββαδάς, σε ακρόαση της Βουλής παραδέχθηκε ότι «βρισκόμαστε στη διαδικασία καταγραφής όλων των υποχρεώσεων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025και των αναγκαίων ελέγχων στους φακέλους των δικαιούχων». Διαβεβαίωσε ότι όσοι έχουν υποβάλει σωστά τις αιτήσεις τους δεν έχουν να φοβούνται τίποτα, ωστόσο δεν έδωσε σαφές χρονοδιάγραμμα για τις επόμενες πληρωμές.
Ανοιχτά μέτωπα και «γκρίζες ζώνες»
Η συζήτηση στη Βουλή αποκάλυψε και σειρά άλλων ζητημάτων που παραμένουν χωρίς απαντήσεις. Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης, ρώτησε εάν έγινε ποτέ η διασταύρωση που είχε ζητήσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ από την ΑΑΔΕ το 2022 για τα Ε9 των 13.392 παραγωγών, χωρίς να λάβει απάντηση.
Ο εισηγητής του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, έθεσε το ζήτημα της μετάβασης της αρχής πληρωμής από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, όπως ζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο κ. Καββαδάς απάντησε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη «πλάνο δράσης» για την ομαλή μετάβαση, με στόχο τη διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας και την έγκαιρη καταβολή των ενισχύσεων.
Ανοιχτό παραμένει και το θέμα των ευρωπαϊκών προστίμων, για τα οποία ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ τόνισε ότι θα γίνουν οι απαραίτητοι συμψηφισμοί μέχρι το τέλος του 2025, ώστε να προσδιοριστεί το καθαρό οικονομικό αποτέλεσμα για την Ελλάδα.
Κλίμα οργής στην ύπαιθρο – Τι ζητούν οι αγρότες
Στην ελληνική ύπαιθρο, το κλίμα είναι πλέον εκρηκτικό. Οι παραγωγοί μιλούν για «κοροϊδία» και «κακοδιαχείριση», ενώ ζητούν ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα και θεσμική διαφάνεια στη διαδικασία πληρωμών. Το γεγονός ότι τα αρχεία με τα ΑΦΜ παραμένουν «κολλημένα» μεταξύ ΥπΑΑΤ, ΑΑΔΕ και ΟΠΕΚΕΠΕ, χωρίς καμία σαφήνεια για το πότε θα ολοκληρωθεί η τρίτη δόση, επιτείνει την ανασφάλεια.
Αντιπροσωπείες παραγωγών έχουν ήδη απευθυνθεί τόσο στην Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συλλόγων όσο και σε περιφερειακές οργανώσεις, ζητώντας άμεση παρέμβαση της πολιτικής ηγεσίας. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε επ’ αόριστον. Οι σπορές ξεκινούν, τα καύσιμα είναι στα ύψη και η πολιτεία παίζει καθυστερήσεις», τονίζουν χαρακτηριστικά.
Τι να περιμένουμε ως τα τέλη Οκτωβρίου
Η τρίτη δόση της επιστροφής ΕΦΚ αναμένεται, εφόσον δεν υπάρξει νέα εμπλοκή, στις 16 ή 17 Οκτωβρίου, με την αποστολή των 295.000 ΑΦΜ από το ΥπΑΑΤ στην ΑΑΔΕ να γίνεται στις 10 Οκτωβρίου. Οι νέοι δικαιούχοι που υπέβαλαν ΟΣΔΕ το 2025 θα δουν τις πρώτες πληρωμές έως τις 31 Οκτωβρίου, ενώ οι υπόλοιπες εκκρεμότητες θα πρέπει να εξοφληθούν έως τις 30 Ιανουαρίου 2026.
Ωστόσο, το ενδεχόμενο καθυστερήσεων ή λειψών πληρωμών δεν έχει απομακρυνθεί. Αν δεν λυθούν άμεσα τα προβλήματα διασταύρωσης στοιχείων και συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων φορέων, η ιστορία των πρώτων δύο δόσεων κινδυνεύει να επαναληφθεί, αφήνοντας και πάλι μεγάλο μέρος του αγροτικού κόσμου εκτός πληρωμών.
Η υπόθεση του αγροτικού πετρελαίου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η γραφειοκρατία και η έλλειψη συντονισμού μπορούν να ακυρώσουν μια πολιτική απόφαση που παρουσιάστηκε ως «στήριξη» του πρωτογενούς τομέα. Αν και το κράτος δεσμεύτηκε για πλήρη επιστροφή του ΕΦΚ, μέχρι στιγμής τα στοιχεία δείχνουν χαμηλές απορροφήσεις, καθυστερήσεις και διαχειριστικά λάθη που πλήττουν άμεσα την αγροτική παραγωγή.
Το αν η τρίτη δόση θα αποτελέσει τομή ή επανάληψη της αποτυχίας θα φανεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Μέχρι τότε, οι αγρότες περιμένουν με κομμένη την ανάσα να δουν αν το κράτος θα κρατήσει, έστω και την ύστατη στιγμή, τις δεσμεύσεις του.
-120x86.jpg)
