ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η κουβέντα για τα αναδρομικά των επικουρικών «ξαναφουντώνει» με αφορμή ένα παλιό αλλά ανοιχτό ζήτημα: τις αυξημένες εισφορές άνω του 6% που κατέβαλαν χιλιάδες ασφαλισμένοι σε 16 επικουρικά ταμεία και οι οποίες δεν αποτυπώθηκαν αναλογικά στο ποσό της επικουρικής τους σύνταξης μετά τον Μάιο του 2016.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Στον πυρήνα της διεκδίκησης βρίσκεται ο κανόνας της προσαύξησης 0,075% για κάθε έτος καταβολής επιπλέον εισφορών (για το κομμάτι ασφάλισης έως 31/12/2014), όπως προβλέφθηκε στο άρθρο 96 του ν. 4387/2016 και διατηρήθηκε με τον ν. 4670/2020.
Δικαιούχοι, σύμφωνα με εκτιμήσεις νομικών και συνταξιουχικών οργανώσεων, μπορεί να φθάνουν έως και 100.000. Σε ακραία σενάρια, τα αναδρομικά φτάνουν τις 16.800€, ανάλογα με χρόνο, μισθό, συντελεστές και καθυστέρηση απονομής.
Στο vimarthodoxias.gr μίλησαν ειδικά στελέχη που παρακολουθούν τον φάκελο των επικουρικών και εξηγούν ότι η «καρδιά» του προβλήματος είναι διπλή: αφενός ο μη αυτόματος υπολογισμός της προσαύξησης για χρόνια με αυξημένες εισφορές, αφετέρου καθυστερήσεις σε επανυπολογισμούς και συμψηφισμούς. Όπως μεταφέρουν, οι πρώτες ενστάσεις γέννησαν κύμα δικαστικών προσφυγών – με έμφαση σε επαγγέλματα όπου οι επιπλέον εισφορές ήταν κανόνας (τραπεζοϋπάλληλοι, ενεργειακοί φορείς, ειδικά ταμεία).
Την εικόνα επιβεβαιώνουν αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων που μίλησαν στο ρεπορτάζ (σημ.: στο υπουργείο έχουν φθάσει αιτήματα ερμηνείας για την εφαρμογή του άρθρου 96 και την οριζόντια ένταξη της προσαύξησης στις εκκρεμείς επικουρικές). Η κατεύθυνση, λένε, είναι «να κλείσουν οι τεχνικές ουρές, να διορθωθούν πράξεις όπου χρειάζεται, και να αποδοθούν τα πραγματικά δικαιούμενα». Για τις ψηφιακές ροές, παραπέμπουν στην καρτέλα συνταξιούχου του e-ΕΦΚΑ και στις οδηγίες μέσω gov.gr για ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων/ενστάσεων.
Ποιοι στοχοποιούν «τώρα» το δικαίωμα
1. «Παλαιοί» με αυξημένες εισφορές: Όσοι κατέβαλλαν πάνω από 6% έως το 2014 (σε ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών, ειδικών κλάδων κ.ά.) και έλαβαν επικουρική μετά τον 5/2016χωρίς να ενσωματωθεί η προσαύξηση 0,075% ανά έτος.
2. Απονομές με καθυστέρηση: Όταν η επικουρική εκδόθηκε μήνες αργότερα, τα αναδρομικά αποπληρωμής (από την ημερομηνία θεμελίωσης) προστίθενται στο «πακέτο».
3. Εκκρεμείς/εσφαλμένοι επανυπολογισμοί: Περιπτώσεις 2017–2022 όπου οι προσαυξήσεις δόθηκαν αποσπασματικά ή καθόλου.
Δικηγόροι επιμένουν ότι ο μηχανισμός προσαύξησης ισχύει κατ’ αναλογία για τις επικουρικές, όχι μόνο για τις κύριες – άρα όπου η πράξη απονομής δεν το αποτυπώνει, υπάρχει έννομο συμφέρον για αίτηση επανεξέτασης, και ενδεχομένως αγωγή.
Τι να κάνει ο συνταξιούχος – πέντε πρακτικά βήματα
• Κατεβάζω πράξη απονομής και αναλυτικό ενημερωτικό από τον e-ΕΦΚΑ· εντοπίζω αν υπάρχει διακριτή γραμμή «προσαύξηση λόγω αυξημένων εισφορών».
• Συγκρίνω εισφορές προ 2015 (ποσοστά >6%) με τα έτη ασφάλισης στα οποία αντιστοιχούν.
• Υποβάλλω αίτηση επανυπολογισμού/ένσταση ηλεκτρονικά ή στο υποκατάστημα. Κρατώ αριθμό πρωτοκόλλου.
• Αν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, συμβουλεύομαι νομικό και εξετάζω δικαστική οδό. Για θέματα παραγραφής/φορολόγησης αναδρομικών, βλέπω οδηγό της ΑΑΔΕ.
• Για παρατεταμένες καθυστερήσεις/κακοδιοίκηση, απευθύνομαι στον Συνήγορο του Πολίτη.
Παραδείγματα που «γράφουν» διαφορά
• Επικουρική 400€ που εκδόθηκε 12 μήνες μετά τη θεμελίωση: τα 4.800€ αναδρομικά αποπληρωμής είναι ανεξάρτητα από την προσαύξηση 0,075% — κι αν η τελευταία λείπει, διεκδικείται επιπλέον.
• Ασφαλισμένος με 10 έτη εισφορών >6% έως το 2014 δικαιούται προσαύξηση στην επικουρική του 0,75% επί της βάσης του τμήματος εκείνης της περιόδου (η ακριβής επίπτωση εξαρτάται από τον συντελεστή αναπλήρωσης και το συντάξιμο μισθό).
Σε αυτά προστίθεται ένα δεύτερο «μέτωπο» αναδρομικών: οι αυξήσεις λόγω βελτιωμένων ποσοστών αναπλήρωσης του ν. 4670/2020 για όσους έχουν άνω των 30 ετών ασφάλισης (κύριες συντάξεις), με αναδρομικά από 1/10/2019. Πολλοί συνταξιούχοι περιμένουν ακόμη πράξεις διορθώσεων, με τα παραδείγματα αυξήσεων να ξεκινούν από 3.000–5.000€ και να ξεπερνούν τα 8.500€ σε 40ετίες.
Προσωπική διαφορά: πώς «σβήνει» το 2026–2027
Από το 2026 ο μηχανισμός προσωπικής διαφοράς αποσυμπιέζεται: η αύξηση του έτους πιστώνεται κατά 50% στην τσέπη και 50% στον συμψηφισμό (μείωση προσωπικής διαφοράς). Από το 2027, οι αυξήσεις περνούν ολόκληρες στο καθαρό πληρωτέο (όπου έχει μηδενιστεί η διαφορά). Η πρακτική συνέπεια; Συνταξιούχοι με μικρό υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς θα δουν γρηγορότερα πραγματικές αυξήσεις, ενώ οι υπόλοιποι θα «χτίζουν» κάθε χρόνο καθαρή ενίσχυση.
ΕΑΣ και δικαστικά: παράθυρα και όρια
Στο Δημόσιο, η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) άνοιξε διακριτό κύκλο επιστροφών για το διάστημα 02/2017–12/2018, με δίκες που δικαιώνουν κατά περίπτωση επιστροφές έως 8.500€. Μετά το 2019, η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική λόγω κατεύθυνσης των πόρων στον «κουμπαρά» του ΑΚΑΓΕ. Για τις εκκρεμείς αξιώσεις, οι αρμόδιες διευκρινίσεις αναζητούνται και στο Ελεγκτικό Συνέδριο, με τους νομικούς να συστήνουν στοχευμένο έλεγχο πράξεων και προθεσμιών.
Τι λέει ο e-ΕΦΚΑ και πού «κολλάει» η διαδικασία
Στελέχη του Φορέα επισημαίνουν ότι η ψηφιοποίηση έχει μειώσει τις καθυστερήσεις, αλλά «όπου απαιτείται ιστορική ανάλυση εισφορών και παράλληλων ασφαλίσεων, οι φάκελοι θέλουν χειροκίνητηεπαλήθευση». Η οδηγία προς τους συνταξιούχους είναι σαφής: ελέγχετε κάθε πράξη, ζητάτε επανεξέταση όπου υπάρχει απόκλιση, παρακολουθείτε την πορεία ηλεκτρονικά. Για θεσμικά/πολιτικά ερωτήματα, αρμόδια είναι τα κλιμάκια του Υπουργείου Εργασίας, που αναμένεται να αποτυπώσουν σε εγκυκλίους ενιαίες γραμμές εφαρμογής.
Μικρός οδηγός links (μέσα στο κείμενο)
• Ηλεκτρονικές υπηρεσίες & εκκαθαριστικά: e-ΕΦΚΑ
• Πρόσβαση με κωδικούς Taxisnet/αιτήσεις: gov.gr
• Φορολόγηση/επιμερισμός αναδρομικών: ΑΑΔΕ
• Θεσμικό/πολιτικό πλαίσιο – εγκύκλιοι: Υπουργείο Εργασίας
• Διοικητικές προσφυγές/παρεμβάσεις: Συνήγορος του Πολίτη
Αν πληρώσατε άνω του 6% σε επικουρικές εισφορές πριν το 2015 και βγήκατε σε επικουρική μετά τον 5/2016, ψάξτε τώρα την προσαύξηση 0,075%/έτος και τα συνακόλουθα αναδρομικά. Με σωστή τεκμηρίωση, αίτηση επανυπολογισμού και –όπου απαιτείται– δικαστική θωράκιση, τα «κλειδωμένα» δικαιώματα μπορούν να μετατραπούν σε πραγματικό χρήμα στο εκκαθαριστικό των επόμενων μηνών.
-120x86.jpg)
