ΤΡΑΜΠ: Η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ, του ακροδεξιού επικοινωνιακού στρατηγού και ιδρυτή της Turning Point USA, δεν αποτελεί απλώς μια τραγωδία με θύμα έναν κορυφαίο υποστηρικτή του Ντόναλντ Τραμπ.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Είναι ένα γεγονός που διαπερνά την καρδιά του κινήματος MAGA και αφήνει τον Αμερικανό πρόεδρο μπροστά σε μια σκληρή δοκιμασία: θα μπορέσει να σταθεί υπεράνω της πόλωσης που και ο ίδιος τροφοδότησε ή θα εγκλωβιστεί στην παγίδα της σκληρής ρητορικής και της εκδίκησης;
Το σοκ και η πρώτη πολιτική αντίδραση
Η είδηση της δολοφονίας έπεσε σαν κεραυνός στον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ, με έντονη συναισθηματική φόρτιση, έσπευσε να χαρακτηρίσει τον Κερκ «πατριώτη που έδωσε φωνή στη νεολαία». Ταυτόχρονα, όμως, σε δηλώσεις του έκανε λόγο για «ριζοσπαστική Αριστερά που πρέπει να την πατήσουμε άγρια», δείχνοντας ότι η γραμμή του κινείται ανάμεσα σε επίκληση της ενότητας και σε σκληρή αντιπαράθεση.
Η διπλή αυτή γλώσσα αντικατοπτρίζει το δίλημμα του Προέδρου: να επενδύσει σε ένα αφήγημα που θα ενώσει τη χώρα ή να συσπειρώσει τη βάση του μέσω της πόλωσης.
Η στρατηγική απώλεια για τον Τραμπ
Ο Κερκ δεν ήταν μια τυχαία φιγούρα. Μέσα από την Turning Point USA είχε καταφέρει να διεισδύσει σε πανεπιστήμια, να κινητοποιήσει εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές και να προσφέρει στον Τραμπ ένα κανάλι επικοινωνίας με τις νεότερες γενιές που δύσκολα προσεγγίζονται από τη συντηρητική παράταξη.
Η δολοφονία του αφήνει ένα τεράστιο στρατηγικό κενό:
• Στα social media, όπου ο Κερκ με εκατομμύρια ακολούθους λειτουργούσε ως πολλαπλασιαστής του προεδρικού μηνύματος.
• Στην πανεπιστημιακή νεολαία, την οποία ο Τραμπ δεν μπορεί εύκολα να αγγίξει χωρίς πρόσωπα όπως ο Κερκ.
• Στην ατζέντα κατά των «ελίτ», καθώς ο Κερκ τροφοδοτούσε θεωρίες για τον Έπστιν και το Ισραήλ, δίνοντας στο MAGA έναν αντισυστημικό τόνο που συνδέεται με την αντι-κατεστημένη αφήγηση.
Τι λένε τα διεθνή μέσα ενημέρωσης
Η διεθνής κάλυψη είναι αποκαλυπτική για το πώς το έγκλημα αυτό διαβάζεται έξω από τις ΗΠΑ.
• Το Reuters σημειώνει ότι η δολοφονία πυροδότησε κύμα οργής στη Δεξιά, με εκκλήσεις για εκδίκηση, αλλά και πιέσεις προς τον Τραμπ να προχωρήσει σε πραγματικές πολιτικές κινήσεις και όχι μόνο σε σκληρές δηλώσεις.
• Το Politico καταγράφει την ομιλία του Προέδρου, στην οποία συνδύασε κάλεσμα κατά της βίας με πολεμική γλώσσα απέναντι στην «ριζοσπαστική Αριστερά», αφήνοντας ερωτήματα για το αν μπορεί να κρατήσει ισορροπία.
• Ο Guardian επισημαίνει ότι τα ακροδεξιά μέσα παρουσιάζουν τον Κερκ ως «μάρτυρα» και προειδοποιεί για κίνδυνο νέου κύματος πολιτικής βίας αν δεν τεθούν σαφή όρια.
• Η Washington Post τονίζει την πίεση που δέχεται το FBI μετά από χιλιάδες tips πολιτών, αναδεικνύοντας την εικόνα μιας υπηρεσίας που τρέχει πίσω από τα γεγονότα — κάτι που πλήττει το κύρος του ίδιου του Τραμπ.
• Το ABC Australia βλέπει τη δολοφονία ως «τεστ ηγεσίας» για τον Αμερικανό πρόεδρο, προειδοποιώντας ότι η χώρα κινδυνεύει με πολιτική κρίση ή ακόμα και εμφύλια αναταραχή αν η βία συνεχιστεί.
Οι θεωρίες συνωμοσίας και ο κίνδυνος διάβρωσης
Ήδη στα social media κυκλοφορούν σενάρια που μιλούν για ξένη εμπλοκή, για «στήσιμο» από το κατεστημένο, ακόμη και για εμπλοκή του Ισραήλ λόγω παλαιότερων δηλώσεων του Κερκ. Αυτές οι θεωρίες δεν βασίζονται σε καμία έρευνα, αλλά βρίσκουν απήχηση σε ένα κοινό που βλέπει παντού σκοτεινά κέντρα.
Το ερώτημα είναι αν ο Τραμπ θα επιχειρήσει να αποστασιοποιηθεί από αυτά τα σενάρια ή αν θα τα αφήσει να ενισχύσουν το αφήγημα της «πολιτικής πολιορκίας» γύρω από τον ίδιο.
Το πολιτικό σταυροδρόμι για τον Τραμπ
Η δολοφονία Κερκ φέρνει τον Τραμπ μπροστά σε δύο δρόμους:
1. Ηγεσία ενότητας: να σταθεί πάνω από τα πάθη, να μιλήσει για συμφιλίωση και να προχωρήσει σε θεσμικές κινήσεις για την προστασία της πολιτικής ζωής από τη βία. Μια τέτοια επιλογή θα του προσέδιδε κύρος διεθνώς και θα άνοιγε δρόμο προς το κέντρο.
2. Ρητορική πόλωσης: να κεφαλαιοποιήσει το πένθος, παρουσιάζοντας τον Κερκ ως μάρτυρα και ενισχύοντας το αφήγημα της σύγκρουσης με την Αριστερά. Αυτό θα συσπειρώσει τη βάση του αλλά θα βαθαίνει το χάσμα στην κοινωνία.
Το ιστορικό του Τραμπ δείχνει ότι η δεύτερη επιλογή είναι πιο πιθανή. Όμως το διεθνές περιβάλλον και η κρισιμότητα της στιγμής καθιστούν επικίνδυνη την όξυνση: το ενδεχόμενο να ξεσπάσουν μιμητικές πράξεις βίας είναι υπαρκτό.
Η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ είναι κάτι παραπάνω από μια εγκληματική πράξη· είναι ένας καθρέφτης της Αμερικής του 2025: μιας χώρας βαθιά διχασμένης, όπου τα social media φουντώνουν τη μισαλλοδοξία και η πολιτική αντιπαράθεση φλερτάρει με τη βία.
Για τον Ντόναλντ Τραμπ, η υπόθεση αυτή είναι το μεγαλύτερο τεστ ηγεσίας της προεδρίας του: αν επιλέξει να μιλήσει για ενότητα, μπορεί να γράψει ιστορία ως ο ηγέτης που συγκράτησε την οργή. Αν, όμως, αφεθεί στη λογική της πόλωσης, τότε η Αμερική ίσως δει τα χειρότερα κεφάλαια του πολιτικού μίσους να ανοίγουν ξανά.