ΟΡΟΣ ΘΑΒΩΡ: Με επίκεντρο το ιστορικό Όρος Θαβώρ, εκεί όπου ο Χριστός αποκάλυψε στους μαθητές Του τη δόξα της θεότητάς Του, εορτάστηκε και φέτος με λαμπρότητα – αλλά και περιορισμούς – η μεγάλη Δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Επιμέλεια – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η Ισραηλινή Αστυνομία, επικαλούμενη λόγους ασφαλείας, περιόρισε την προσέλευση των πιστών, επιτρέποντας την παρουσία μόνο συγκεκριμένου αριθμού προσκυνητών.
Παρά τα μέτρα, η ατμόσφαιρα υπήρξε κατανυκτική, με πλήθος κληρικών και λαϊκών να συμμετέχουν στις ιερές ακολουθίες, ενώ το μήνυμα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων ήταν σαφές: η Μεταμόρφωση αποτελεί προτύπωση της Αναστάσεως και υπενθύμιση της δυνατότητας του ανθρώπου να μετέχει στη θεία χάρη.
Η Θεία Λειτουργία στο Θαβώρ
Ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ανήλθε στην Ιερά Μονή Θαβωρίου Όρους την παραμονή της εορτής και προεξήρχε της υπαίθριας αγρυπνίας. Συλλειτούργησαν Αρχιερείς του Πατριαρχείου, εκπρόσωποι των Πατριαρχείων Μόσχας και Ρουμανίας, καθώς και ιερείς από διάφορες Ορθόδοξες παραδόσεις.
Οι ύμνοι αποδόθηκαν σε ελληνικά και αραβικά, τονίζοντας τον πολυεθνικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου. Παρόντες ήταν και διπλωματικοί εκπρόσωποι, μεταξύ αυτών ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στα Ιεροσόλυμα.
Στο κήρυγμά του, ο Πατριάρχης υπογράμμισε ότι η Μεταμόρφωση δεν ήταν μια «εικόνα» ή όραμα, αλλά η ίδια η αποκάλυψη του ακτίστου φωτός της θεότητος. Κάλεσε τους πιστούς να πορεύονται με οδηγό το φως του Θαβώρ, που προαναγγέλλει την Ανάσταση μέσα από τον Σταυρό.
Η θεολογική σημασία
Η εορτή της Μεταμορφώσεως αποτελεί κορυφαία στιγμή της θείας οικονομίας. Όπως σημείωσε ο Πατριάρχης, το γεγονός προηγήθηκε λίγο πριν από το Πάθος, ώστε να ενισχυθούν οι μαθητές.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, ερμηνεύουν ότι στο Θαβώρ οι μαθητές αξιώθηκαν να δουν το «άκτιστο φως», την ίδια τη δόξα της θεότητος, και όχι μια φανταστική εικόνα. Το γεγονός αποτελεί επιβεβαίωση της πίστης του Αποστόλου Πέτρου και προαναγγέλλει την Ανάσταση του Χριστού αλλά και όλων των ανθρώπων.
Τα περιοριστικά μέτρα
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, οι ισραηλινές αρχές περιόρισαν την προσέλευση, επικαλούμενες ζητήματα ασφαλείας στην περιοχή. Αν και το Πατριαρχείο τήρησε στάση κατανόησης, δεν έλειψαν οι διαμαρτυρίες από πιστούς που δεν κατάφεραν να ανέβουν στο μοναστήρι.
Διπλωματικοί κύκλοι στην Ιερουσαλήμ σημείωσαν ότι τα μέτρα σχετίζονται με την αυξημένη παρουσία προσκυνητών και την ανάγκη αποφυγής επεισοδίων, τονίζοντας πάντως ότι η Αστυνομία του Ισραήλσυνεργάζεται στενά με το Πατριαρχείο για την ομαλή διεξαγωγή της πανήγυρης.
Παράλληλοι εορτασμοί
Η Μεταμόρφωση δεν εορτάστηκε μόνο στο Θαβώρ, αλλά και σε άλλα ιερά προσκυνήματα των Ιεροσολύμων.
• Στη Γεθσημανή, στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τελέστηκε Θεία Λειτουργία με προεξάρχοντα τον Μητροπολίτη Καπιτωλιάδος κ. Ησύχιο.
• Στη Ραμάλλα, ο Αρχιεπίσκοπος Πέλλης κ. Φιλούμενος προεξήρχε της πανήγυρης στον ομώνυμο ναό.
• Στη Μονή Θαβωρίου Όρους, μετά τη Θεία Λειτουργία, ο καθηγούμενος π. Ιλαρίων παρέθεσε εόρτια τράπεζα σε αρχιερείς, κληρικούς και πιστούς.
Οι εορτασμοί αυτοί δείχνουν τη ζωντανή παρουσία της Ορθοδοξίας στους Αγίους Τόπους, ακόμη και υπό περιορισμούς.
Διπλωματική και εκκλησιαστική διάσταση
Η παρουσία του Έλληνα Προξένου στα Ιεροσόλυμα υπογράμμισε τη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στην προστασία των δικαιωμάτων του Πατριαρχείου. Η Ελληνική Πολιτεία στηρίζει διαχρονικά το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων ως θεματοφύλακα των Προσκυνημάτων, ενώ παράλληλα υπενθυμίζει ότι η ελευθερία λατρείας πρέπει να είναι σεβαστή από όλες τις αρχές.
Μήνυμα προς τον σύγχρονο κόσμο
Η Μεταμόρφωση, μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητες και κρίσεις, υπενθυμίζει στους χριστιανούς ότι το φως του Χριστού δεν σβήνει. Οι διεθνείς αναταράξεις, οι περιορισμοί και οι δοκιμασίες δεν μπορούν να σκιάσουν την πνευματική εμπειρία των πιστών.
Η εορτή είναι υπενθύμιση ότι η αληθινή δόξα δεν βρίσκεται στην κοσμική ισχύ, αλλά στο φως του Θεού που αποκαλύπτεται σε όσους Τον ακολουθούν.
Ο φετινός εορτασμός στο Θαβώρ ανέδειξε για μια ακόμη φορά το μεγαλείο της Ορθόδοξης πίστης, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα προσκυνήματα στους Αγίους Τόπους. Παρά τους περιορισμούς, η παρουσία των πιστών και η ισχυρή μαρτυρία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων δείχνουν ότι η Μεταμόρφωση παραμένει ζωντανή εμπειρία της Εκκλησίας.
Όπως τόνισε ο Πατριάρχης Θεόφιλος, «ο Χριστός έδειξε στους μαθητές Του το άκτιστο φως της θεότητός Του. Αυτό το φως καλούμαστε όλοι να μεταφέρουμε στη ζωή μας, για να γίνουμε μάρτυρες της Αναστάσεως και της αιώνιας σωτηρίας».