ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Το 2026 ξεκινά με υποσχέσεις και προσδοκίες για αυξήσεις στις συντάξεις γήρατος όλων των Ταμείων.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Όμως η πραγματικότητα για 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους παραμένει πικρή: οι αυξήσεις είναι χαμηλές, οι προσωπικές διαφορές ακυρώνουν τα κέρδη, ενώ τα αναδρομικά για ορισμένες κατηγορίες παραμένουν θολά.
Όπως αποκάλυψε στέλεχος του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο vimaorthodoxias.gr, το 2026 «θα δούμε τις αυξήσεις που περιμέναμε, αλλά οι περισσότεροι συνταξιούχοι θα συνεχίσουν να ζουν με το απόλυτο ελάχιστο».
Ποιοι θα δουν αυξήσεις και ποιοι… σιχουλά
Η προβλεπόμενη αύξηση των συντάξεων για το 2026 ανέρχεται στο 2,4%, βάσει του μέσου όρου πληθωρισμού και ανάπτυξης. Αν και υπάρχει ενδεχόμενο να φτάσει το 2,5% – εφόσον ο πληθωρισμός κινηθεί στο 2,8% – το αποτέλεσμα στις τσέπες των περισσότερων είναι συμβολικό. Οι μικτές αυξήσεις κυμαίνονται από 12 ευρώ έως 65 ευρώ το μήνα, ανάλογα με το ποσό σύνταξης και τα χρόνια ασφάλισης.
Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ (efka.gov.gr), για τις μέσες συντάξεις γήρατος ισχύουν τα εξής:
• ΙΚΑ με 30+ έτη: από 1.218€ σε 1.247,23€
• Δημόσιο με 40 έτη: από 1.374€ σε 1.406,98€
• ΟΓΑ με 30+ έτη: από 644€ σε 659,46€
• Ταμεία ΔΕΚΟ – τραπεζών με 30+ έτη: από 2.609€ σε 2.671,62€
Στην πράξη, όπως επισημαίνει και το Υπουργείο Εργασίας, οι καθαρές αυξήσεις για το 2026 θα είναι:
• 10 έως 20 ευρώ τον μήνα για συντάξεις κάτω των 850 ευρώ
• 20 έως 31 ευρώ για συντάξεις έως 1.300 ευρώ
• 45 έως 65 ευρώ για συντάξεις πάνω από 1.800 ευρώ
Το βαρίδι της προσωπικής διαφοράς – Τρώει την αύξηση
Η προσωπική διαφορά συνεχίζει να αποτελεί τον κυριότερο μηχανισμό εξαφάνισης των αυξήσεων. Οι 600.000 συνταξιούχοι που διατηρούν υψηλή προσωπική διαφορά, δεν θα δουν καμία αύξηση στο καθαρό ποσό. Ουσιαστικά, η αύξηση που δικαιούνται θα συμψηφιστεί, με αποτέλεσμα να μειωθεί απλώς η διαφορά – χωρίς κανένα όφελος στην τσέπη.
Όπως εξηγεί το στέλεχος του Υπουργείου στο vimaorthodoxias.gr, «υπάρχει σχέδιο να καταργηθεί οριστικά η προσωπική διαφορά, ώστε όλοι οι συνταξιούχοι να λαμβάνουν πραγματική αύξηση και όχι λογιστικές υποσχέσεις. Το ζήτημα εξετάζεται από οικονομικά επιτελεία, αλλά ακόμα δεν έχει ληφθεί απόφαση».
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, η πλήρης κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα κόστιζε περίπου 650 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ποιοι παίρνουν τελικά αναδρομικά
Η κατάσταση στα αναδρομικά είναι εξίσου συγκεχυμένη. Το Υπουργείο Εργασίας δεν έχει ακόμα επιβεβαιώσει εάν θα υπάρξει εφάπαξ αναδρομική πληρωμή για όσους συνταξιούχους επωφεληθούν από την αύξηση του 2026, ιδίως αν αλλάξει το καθεστώς της προσωπικής διαφοράς.
Πάντως, αναδρομικά θα πάρουν:
• Όσοι λάβουν οριστική σύνταξη το 2026 (από εκκρεμείς αιτήσεις που ανατρέχουν έως 31/12/2025)
• Όσοι λάβουν επανυπολογισμό εντός 2026 και δικαιωθούν αύξηση
• Ορισμένοι νέοι συνταξιούχοι (με αποχώρηση από το 2016 και μετά), στους οποίους δεν έχει υπολογιστεί σωστά το ανταποδοτικό ποσό
Παράδειγμα: συνταξιούχος ΔΕΚΟ με 38 έτη
Έστω συνταξιούχος με 38 έτη και μισθό 1.850€:
• Το 2025 λαμβάνει 1.380€ μικτά
• Από 1/1/2026 λαμβάνει 1.413€ μικτά
• Η μηνιαία αύξηση είναι 33€ (περίπου 23€ καθαρά)
• Η ετήσια αύξηση: 397€
Αν όμως έχει προσωπική διαφορά 45€, τότε όλο το ποσό συμψηφίζεται και δεν παίρνει τίποτα στην τσέπη.
Ταμείο – Ταμείο: Πού δίνονται τα περισσότερα
Από τα στοιχεία προκύπτει πως τα Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών και οι ασφαλισμένοι στο ΕΤΑΑ θα λάβουν τις υψηλότερες αυξήσεις, καθώς οι αποδοχές τους ήταν ανέκαθεν υψηλότερες. Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ και τον ΟΑΕΕ, αλλά και πολλοί πρώην υπάλληλοι του ΙΚΑ, μένουν με αυξήσεις ψίχουλα ή καθόλου.
Παράδειγμα:
• Συνταξιούχος ΟΓΑ με 30 έτη: αύξηση 15,46€ μικτά
• Συνταξιούχος τραπεζών με 30 έτη: αύξηση 62,62€ μικτά
Η ανισότητα παραμένει – και σε πολλές περιπτώσεις διευρύνεται.
Συνολική εικόνα – Μία υπόσχεση, δύο ταχύτητες
Η εξαγγελία για «γενική αύξηση στις συντάξεις» δημιουργεί ψευδή εντύπωση ισότητας. Η πραγματικότητα είναι ότι το 2026 θα δημιουργήσει δύο ταχύτητες:
1. Συνταξιούχοι με μικρή ή μηδενική προσωπική διαφορά, που θα δουν καθαρό όφελος
2. Συνταξιούχοι με υψηλή προσωπική διαφορά, που δεν θα δουν καμία αύξηση στην τσέπη
Το στέλεχος του Υπουργείου, μιλώντας στο vimaorthodoxias.gr, αναγνωρίζει την ανισότητα: «Η προσωπική διαφορά ήταν ένα προσωρινό εργαλείο που έγινε μόνιμο πρόβλημα. Αν δεν διορθωθεί, κάθε αύξηση θα λειτουργεί απλώς ως ψευδαίσθηση».
Τι πρέπει να προσέξουν οι συνταξιούχοι
• Να ελέγχουν τα ενημερωτικά σημειώματα του ΕΦΚΑ ανά μήνα
• Να γνωρίζουν αν έχουν προσωπική διαφορά και πόση
• Αν έχουν εκκρεμή αίτηση σύνταξης, να γνωρίζουν πως θα λάβουν και τα αναδρομικάμόλις εκδοθεί η απόφαση
• Να ενημερώνονται από την ΗΔΙΚΑ για τυχόν συμψηφισμούς με επιδόματα
Το 2026 φέρνει ελαφρές αυξήσεις για την πλειονότητα των συνταξιούχων και καμία ουσιαστική ανατροπή για όσους είναι εγκλωβισμένοι στην προσωπική διαφορά. Αν δεν αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο, οι συνταξιούχοι με χαμηλές συντάξεις θα συνεχίσουν να βλέπουν μόνο στα λόγια τις αυξήσεις και όχι στον τραπεζικό τους λογαριασμό.
Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς παραμένει το μεγάλο στοίχημα για το 2026. Αλλιώς, κάθε εξαγγελία για «δίκαιες αυξήσεις» θα μοιάζει περισσότερο με λογιστικό τέχνασμα, παρά με κοινωνική πολιτική.