ΙΡΑΝ: Το ερώτημα που προκαλεί διεθνή ανησυχία!
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η στρατιωτική επιχείρηση «Midnight Hammer», που εξαπέλυσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 21 Ιουνίου 2025, με στόχο τις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, παρουσιάστηκε ως «συντριπτικό πλήγμα».
Όμως, όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές, παραμένει ασαφές αν το Ιράν διατηρεί ενεργή την ικανότητά του για πυρηνική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (IAEA), το Ιράν είχε ήδη συσσωρεύσει πάνω από 400 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου στο 60%, ποσότητα που μπορεί να αξιοποιηθεί για την κατασκευή έως και δέκα πυρηνικών κεφαλών. Το ερώτημα είναι: πού βρίσκονται αυτά τα αποθέματα σήμερα;
Στρατηγικές επιθέσεις και τα όρια της επιτυχίας
Η επίθεση των ΗΠΑ επικεντρώθηκε στα κέντρα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης: Φόρντοου, Νατάνζ, Ισφαχάν. Τα βομβαρδιστικά B-2 έριξαν βόμβες GBU-57 MOP με στόχο τα υπόγεια εργαστήρια του Φόρντοου, ενώ πύραυλοι Tomahawk χτύπησαν κρίσιμες εγκαταστάσεις στο Ισφαχάν, τόπο κατασκευής φυγοκεντρητών.
Ωστόσο, όπως μετέδωσε το Reuters, δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή στοιχεία για την πλήρη καταστροφή των υποδομών ή των αποθεμάτων. Η ικανότητα του Ιράν να ανασυστήσει τις εγκαταστάσεις του παραμένει – ίσως υπόγεια, αλλά υπαρκτή.
Η «σκιά» του ουρανίου 60% και τα μυστικά εργαστήρια
Η επικινδυνότητα του εμπλουτισμένου ουρανίου στο 60% έγκειται στο ότι αποτελεί πρόδρομο στάδιο για την κατασκευή ατομικής βόμβας. Η μετατροπή του σε μεταλλική μορφή και η περαιτέρω επεξεργασία του άνω του 90% μπορούν να γίνουν ακόμη και σε μικρές κρυφές εγκαταστάσεις.
Όπως τόνισε η Δρ. Ντάρια Ντολζίκοβα του Royal United Services Institute (RUSI), «εάν το Ιράν κατάφερε να διασώσει ή μεταφέρει τα αποθέματα, τότε το πρόγραμμά του δεν έχει εξαλειφθεί – απλώς έγινε λιγότερο ορατό».
Η Ρωσία και η Κίνα κρατούν σιγή αλλά δεν συμφωνούν με το Ιράν
Η Μόσχα εξέφρασε επιφυλάξεις, κατηγορώντας τις ΗΠΑ για μονομερή ενέργεια. Όμως, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ξεκαθάρισε ότι η διατήρηση της διεθνούς σταθερότητας περνά από την αποτροπή της απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν. Η Κίνα, μέσω ανακοίνωσης του ΥΠΕΞ, διατήρησε παρόμοια στάση.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασε εκτάκτως για να αξιολογήσει την επόμενη μέρα μετά τις επιδρομές, με τη Γραμματεία του JCPOA να δηλώνει ότι η Τεχεράνη πλέον θεωρείται «εκτός συμφωνίας».
Μυστικές εγκαταστάσεις και η άγνωστη νέα μονάδα
Ο επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν, Μοχάμεντ Εσλάμι, δήλωσε στις 12 Ιουνίου ότι έχει ήδη κατασκευαστεί νέα μονάδα εμπλουτισμού σε “άτρωτη τοποθεσία”. Οι αναλυτές υποψιάζονται ότι μπορεί να βρίσκεται στην τοποθεσία Kolang Gaz La, σε βάθος μεγαλύτερο και από το Φόρντοου.
Το Eurasian Times σημειώνει ότι η εικόνα από δορυφορικά δεδομένα πριν και μετά τις επιθέσεις δεν δείχνει πλήρη κατάρρευση των υπόγειων εγκαταστάσεων. Οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν διακοπές ρεύματος, αλλά δεν επιβεβαιώνονται μαζικές διαρροές ραδιενέργειας.
«Απαιτείται επαναλαμβανόμενη παρέμβαση»
Σύμφωνα με τον καθηγητή Nicholas Miller του Dartmouth College, το ιρανικό πρόγραμμα δεν μοιάζει με εκείνα της Συρίας ή του Ιράκ που καταστράφηκαν με μία επίθεση. Το Ιράν έχει αναπτύξει πολυπλοκότητα, μυστικότητα και τεχνογνωσία που του επιτρέπει να ανασυγκροτεί υποδομές ταχύτερα από το παρελθόν.
Όπως τονίζει, «ακόμα και αν καταστραφούν εγκαταστάσεις, η τεχνογνωσία παραμένει και η απειλή επιστρέφει». Γι’ αυτό, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ έχουν ήδη καταρτίσει δεύτερο κύμα επιθέσεων, σε περίπτωση που εντοπιστούν τα αποθέματα.
Τι αναφέρουν τα πρακτορεία για τις συνέπειες
Το Sky News μεταδίδει ότι «η επιχείρηση Τραμπ ήταν εντυπωσιακή, αλλά όχι οριστική». Το Ισραήλ, αν και συνεργάστηκε, δεν συμμετείχε στις επιθέσεις στο Φόρντοου, καθώς η περιοχή είναι θαμμένη κάτω από 800 μέτρα βράχο – εκτός της εμβέλειας των ισραηλινών πυρομαχικών.
Το Al Jazeera κάνει λόγο για «σιωπηλή αναδιάταξη του Ιρανικού συστήματος εμπλουτισμού», ενώ το Bloomberg αποκάλυψε πληροφορίες περί μεταφοράς των 400 κιλών εμπλουτισμένου ουρανίου πριν την επίθεση.
Τι λένε στο vimaorthodoxias.gr
Πηγές με γνώση των επιχειρησιακών εξελίξεων μίλησαν στο vimaorthodoxias.gr τονίζοντας ότι «η όποια επιτυχία είναι επικοινωνιακή, όχι στρατηγική. Το Ιράν συνεχίζει να αποτελεί πυρηνική απειλή, έστω και σε χαμηλότερη ταχύτητα παραγωγής». Παράλληλα, πηγές ασφαλείας της Δύσης δεν αποκλείουν νέα αποκάλυψη κρυφών εγκαταστάσεων εντός των επόμενων εβδομάδων.
Το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, παρά το ισχυρό πλήγμα, δεν φαίνεται να έχει καταστραφεί πλήρως. Η απειλή παραμένει, η Τεχεράνη έχει ενισχυθεί τεχνολογικά και γεωπολιτικά, και η μάχη για τον έλεγχο του εμπλουτισμένου ουρανίου μόλις ξεκίνησε.
Το άρθρο αποτελεί αποκλειστική σύνθεση για το vimaorthodoxias.gr – Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς αναφορά πηγής.