ΟΠΕΚΕΠΕ: Ο εφιάλτης της ευλογιάς: 145.000 ζώα χαμένα – εκατοντάδες οικογένειες χωρίς μέλλον
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Σε πρωτοφανή κρίση βρίσκεται η ελληνική κτηνοτροφία, με χιλιάδες μονάδες να κινδυνεύουν με οριστικό λουκέτο.
Από την Καβάλα μέχρι τη Θεσσαλία και από τη Ροδόπη ως τη Φλώρινα, κτηνοτρόφοι καταγγέλλουν οικονομική και θεσμική εγκατάλειψη, την ώρα που οι ζημίες από ευλογιά, πανώλη και καθυστερήσεις πληρωμών ξεπερνούν τις 200.000 ευρώ ανά εκτροφή.
Όπως καταγγέλλει αγανακτισμένη κτηνοτρόφος από τη Λάρισα στο vimorthodoxias.gr:
«Δεν μας απέμεινε ούτε ζώο, ούτε παραγωγή, ούτε ελπίδα. Το κράτος μάς εγκατέλειψε».
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, πάνω από 110.000 ζώα θανατώθηκαν λόγω ευλογιάς και ακόμη 35.000 λόγω πανώλης μόνο το 2024, καθιστώντας το 2025 έτος-μηδέν για εκατοντάδες φάρμες.
Μια γενιά φεύγει από το επάγγελμα – Οι επιδοτήσεις δεν αρκούν
Η αποζημίωση που έλαβαν οι πληγέντες κτηνοτρόφοι κυμαίνεται στα 130 ευρώ ανά ζώο, ενώ τα αρνιά προς σφαγή εξαιρέθηκαν πλήρως. Ένας κτηνοτρόφος στην Καβάλα δήλωσε στο Agronews ότι η συνολική ζημία της οικογένειάς του ανέρχεται στις 400.000 ευρώ, από τις οποίες έλαβε μόνο 130.000 ως κρατική στήριξη.
Το υπόλοιπο καλείται να το καλύψει ο ίδιος. Χωρίς εισόδημα. Χωρίς ζώα. Και – όπως λέει χαρακτηριστικά – «με τις τράπεζες να ζητούν κάθε μήνα όσα δεν έχω να δώσω».
Οι εισπρακτικές εταιρείες έφτασαν στα μαντριά
Παρά τη γνωστή «αφωνία» του κρατικού μηχανισμού, οι εισπρακτικές εταιρείες δεν έχουν καθυστερήσει ούτε μία μέρα. Η αποπληρωμή για ζωοτροφές, μηχανήματα, δάνεια και λογαριασμούς συνεχίζεται κανονικά, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για προσωρινή αναστολή πληρωμών, όπως θα υπήρχε σε φυσική καταστροφή.
Η περίπτωση του Χ.Π. από την Καβάλα δεν είναι η μόνη. Όπως εξηγεί το vimorthodoxias.gr, εκατοντάδες κτηνοτροφικές μονάδες σε Θεσσαλία, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη έχουν δεχτεί ειδοποιήσεις καθυστέρησης πληρωμής ή καταγγελίας συμβολαίων.
Τι πληρώνει ο ΟΠΕΚΕΠΕ έως Σεπτέμβριο – Ανακούφιση ή ελπίδα;
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ανακοίνωσε τον χάρτη πληρωμών έως τον Σεπτέμβριο του 2025, δίνοντας προσωρινή ανάσα σε κάποιες περιπτώσεις, χωρίς όμως να καλύπτει τη συνολική καταστροφή.
Αναλυτικό Πρόγραμμα Πληρωμών ΟΠΕΚΕΠΕ (Ιούνιος – Σεπτέμβριος 2025)
1. 25 – 30 Ιουνίου 2025
➡️ Εξόφληση υπολοίπων Βιολογικής Γεωργίας & Βιολογικής Κτηνοτροφίας 2023
Αφορά όσους δεν πληρώθηκαν στην προκαταβολή του Νοεμβρίου 2024. Αναμένονται ποσά έως 20.000 ευρώ ανά δικαιούχο, ανάλογα με τις εκτάσεις και τα ζωικά κεφάλαια.
2. 10 – 15 Ιουλίου 2025
➡️ Συνδεδεμένη ενίσχυση σκληρού σιταριού και οσπρίων (φασόλια, ρεβίθια, φακές)
Οι παραγωγοί αναμένεται να λάβουν 31€ έως 37€ ανά στρέμμα για σκληρό σιτάρι και ως 52€/στρέμμα για ορισμένα όσπρια.
3. 20 – 25 Ιουλίου 2025
➡️ Συνδεδεμένη ενίσχυση αιγοπροβάτων και βοοειδών
Ποσά:
- 12€ ανά κεφάλι αιγοπροβάτου
- 190€ έως 260€ ανά θηλυκό βοοειδές, ανάλογα με την ηλικία και τις ημερολογιακές προϋποθέσεις
4. 5 – 10 Αυγούστου 2025
➡️ Εκκαθάριση Εθνικού Αποθέματος 2023
Πληρωμές για νέους γεωργούς και ειδικές περιπτώσεις. Αναμένονται ποσά από 250€ έως 2.000€ ανά δικαιούχο, ανάλογα με τα επιλέξιμα εκτάρια και το καθεστώς ένταξης.
5. 1 – 10 Σεπτεμβρίου 2025
➡️ Προκαταβολή Ενιαίας Ενίσχυσης 2025
Αφορά την κύρια πληρωμή της χρονιάς. Το ποσοστό προκαταβολής θα φτάσει το 70% της βασικής ενίσχυσης, με ποσά από 200€ έως 600€ ανά αγρότη, αναλόγως δικαιωμάτων.
Το ζήτημα όμως είναι ότι πολλοί από τους πληγέντες δεν πληρώθηκαν τον Νοέμβριο, επειδή το σύστημα έγραφε μηδενική απογραφή. Η αδικία αυτή αναμένεται να αποκατασταθεί μόνο εν μέρει έως 30 Ιουνίου, σύμφωνα με ενημέρωση από τις ΔΑΟΚ.
Ούτε πρόβατα, ούτε δικαίωμα συμμετοχής στο μέλλον
Ακόμα τραγικότερη είναι η απουσία σαφούς προγράμματος αποκατάστασης του ζωικού κεφαλαίου. Η πολυαναμενόμενη ΚΥΑ για επανεκκίνηση εκτροφών μέσω συγχρηματοδότησης με τραπεζικά ιδρύματα, δεν έχει ακόμα υπογραφεί.
Αρμόδιοι της ΕΛΓΑ αναφέρουν ότι «δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή πλήρης δημοσιονομική πρόβλεψη» για το συνολικό κόστος. Το αποτέλεσμα; Χιλιάδες οικογένειες κτηνοτρόφων μένουν χωρίς ζώα και χωρίς δυνατότητα επανεκκίνησης, ενώ οι επιδοτήσεις που δικαιούνταν ακυρώνονται, ελλείψει απογραφής.
Τα πραγματικά νούμερα μιας γενοκτονίας
- Συνδεδεμένη ενίσχυση 940 ζώων: ~11.300€ (χάθηκε λόγω απογραφής)
- Βιολογικά 2023: ~20.000€ αναμένεται να πληρωθούν
- Ενίσχυση ζωοτροφών (4-8€/ζώο): ~3.800€ – 7.500€
- Καθαρή ζημία (μετά τις πληρωμές): ~200.000€
- Μηνιαίες δόσεις μηχανημάτων: ~1.300€
- Ανεξόφλητες οφειλές σε προμηθευτές: 25.000 – 40.000€
Ποιος θα μείνει στα μαντριά το 2026;
Το vimorthodoxias.gr επισημαίνει ότι πλέον το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό – είναι κοινωνικό και δημογραφικό. Πολλές φάρμες είναι οικογενειακές, με 3 ή και 4 γενιές πίσω τους. Πολλοί νέοι κτηνοτρόφοι είχαν επιστρέψει στην ύπαιθρο, κι όμως τώρα εγκαταλείπουν.
Όπως λέει χαρακτηριστικά μια 45χρονη από την Πέλλα:
«Αν φύγω κι εγώ, δεν μένει κανείς. Το μαντρί θα γίνει αποθήκη κι ο στάβλος ερείπιο»
Εθνική ευθύνη ή διαρκής εγκατάλειψη;
Ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος είναι τελευταία ευκαιρία για να στηριχθεί το πιο ευάλωτο κομμάτι της πρωτογενούς παραγωγής. Αν δεν αποκατασταθεί δικαιοσύνη στις πληρωμές, αν δεν υπάρξει πραγματικό πρόγραμμα επανεκκίνησης, το 2025 θα μείνει στην ιστορία ως το έτος θανάτου της ελληνικής κτηνοτροφίας.
«Ζητάμε να ζήσουμε από τη δουλειά μας, όχι να επιβιώσουμε με ψίχουλα», τονίζει κτηνοτρόφος από τα Φάρσαλα στο vimorthodoxias.gr.
Παραμείνετε συντονισμένοι στο vimorthodoxias.gr για πλήρη κάλυψη των πληρωμών ΟΠΕΚΕΠΕ, αποζημιώσεων ΕΛΓΑ και αγροτικών εξελίξεων.