ΟΠΕΚΕΠΕ: Στις τελικές του ενέργειες για την καταβολή προκαταβολών στους πληγέντες παραγωγούς από τον εαρινό παγετό του Μαρτίου προχωρά ο ΕΛΓΑ, ενώ την ίδια ώρα παρατείνεται η προθεσμία υποβολής δηλώσεων ζημιάς έως τις 10-11 Απριλίου.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Η απόφαση αυτή λήφθηκε μετά από πιέσεις αγροτικών φορέων και οργανώσεων της αυτοδιοίκησης, οι οποίοι ζητούν ολιστική στήριξη για τους αγρότες, προκειμένου να αποφευχθεί η κατάρρευση της τοπικής οικονομίας στις πληγείσες περιοχές.
Η σύσκεψη που έχει προγραμματιστεί για σήμερα, Πέμπτη 3 Απριλίου, μεταξύ ΕΛΓΑ και ΔΑΟΚ, αναμένεται να καταλήξει στις πρώτες αναφορές ζημιάς από τις Περιφερειακές Ενότητες, με τις μεγαλύτερες καταστροφές να εντοπίζονται σε Αρκαδία, Κορινθία, Λάρισα, Καρδίτσα, Πέλλα, Ημαθία και Φλώρινα. Οι ζημιές αφορούν κυρίως σε ροδάκινα, βερίκοκα, κεράσια, αμύγδαλα, μήλα, λωτούς και αχλάδια.
Προκαταβολές και τροποποίηση κανονισμού
Σύμφωνα με το μοντέλο του 2021, το οποίο προτείνεται και για φέτος, οι πληρωμές αποζημιώσεων θα ξεκινήσουν με προκαταβολές εντός του Απριλίου, με στόχο την πλήρη εξόφληση έως το τέλος του 2025. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αλεξάνδρειας, Γιώργος Διαμαντόπουλος, «το κόστος των καλλιεργητικών δαπανών έχει ήδη προπληρωθεί από τους παραγωγούς, ενώ η παραγωγή έχει χαθεί – άρα χρειάζεται άμεση ρευστότητα».
Ταυτόχρονα, οι οργανώσεις παραγωγών ζητούν νομοθετική τροπολογία για να επιτραπεί απευθείας ανάθεση αντιχαλαζικής προστασίας μέσω εναέριας κάλυψης. Όπως ανέφερε ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Χρήστος Γιαννακάκης, «αν δεν υπάρξει ενεργητική προστασία της παραγωγής, οι αποζημιώσεις από μόνες τους δεν επαρκούν».
Σημαντικό πρόβλημα παραμένει η υποστελέχωση των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ, ενώ φορείς πιέζουν για την επιτάχυνση της αναθεώρησης του Κανονισμού Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής, ώστε να καλύπτονται και φαινόμενα όπως η ζημιά στο προανθικό στάδιο που φέτος αγγίζει ακόμα και το 80% σε κερασοπαραγωγές.
Παράταση στις δηλώσεις ζημιάς
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σύμφωνα με πληροφορίες, συμφώνησε να δώσει παράταση για τις δηλώσεις ζημιάς έως και τις 11 Απριλίου, έπειτα από αιτήματα των αγροτών κυρίως από Πέλλα και Ημαθία, όπου οι καιρικές συνθήκες εμποδίζουν την ορθή εκτίμηση της ζημιάς. Οι ΔΑΟΚ σε συνεργασία με τους ανταποκριτές του ΕΛΓΑ καλούνται να κάνουν έγκαιρη καταγραφή, με γνώμονα να μην υπάρξουν αδικίες και παραλείψεις.
Όπως εξήγησε ο βουλευτής Πέλλας, Λάκης Βασιλειάδης, «η ζημιά πρέπει να αποζημιωθεί όπου διαπιστώνεται, ανεξαρτήτως του αν καλύπτεται από τον σημερινό κανονισμό. Χρειάζεται ψυχραιμία και επιμονή για δίκαιη καταγραφή».
Oι επόμενες πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ έως Ιούλιο 2025
Παράλληλα με τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ, σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται και το χρηματοδοτικό χρονοδιάγραμμα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Σύμφωνα με πηγές από τον Οργανισμό Πληρωμών, οι επόμενες πληρωμές για τους αγρότες και κτηνοτρόφους έχουν ως εξής:
• 15-30 Απριλίου 2025: Καταβολή υπολοίπων της Ενιαίας Ενίσχυσης 2024 και οικολογικά σχήματα για δικαιούχους με διοικητικές εκκρεμότητες.
• 10-20 Μαΐου 2025: Πληρωμές για τις αιτήσεις Βιολογικής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας του Μέτρου 11.
• 25 Ιουνίου – 5 Ιουλίου 2025: Εξόφληση των μέτρων για Μικρές Νησιωτικές Περιοχές, Απομακρυσμένες Ορεινές Περιοχές και λοιπά μέτρα του Πυλώνα ΙΙ (Αγροτική Ανάπτυξη).
• 15-30 Ιουλίου 2025: Εκκαθάριση συνδεδεμένων ενισχύσεων και πληρωμές για μη συμμορφώσεις και ελέγχους στις αιτήσεις της ΕΑΕ 2024.
Επιπλέον, το σύστημα αιτήσεων για την ΕΑΕ 2025 θα ανοίξει στα μέσα Μαΐου, ενώ οι πρώτες προκαταβολές για το 2025 αναμένονται τον Οκτώβριο, όπως προβλέπει το ετήσιο πρόγραμμα του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Στρατηγικές ενίσχυσης στο προανθικό στάδιο
Ανοίγει, τέλος, δίαυλος συζήτησης μεταξύ υπουργείου και αγροτικών ενώσεων για ειδικό σχήμα ενίσχυσης στο προανθικό στάδιο. Όπως δήλωσε στο ΥπΑΑΤ στέλεχος της αρμόδιας διεύθυνσης, εξετάζεται η δυνατότητα να υπάρξει έκτακτο κονδύλι μέσω εθνικών πόρων ή αποθεματικού κρίσης της Κομισιόν, ώστε να στηριχθούν και οι παραγωγοί που δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
Το συγκεκριμένο σενάριο προβλέπει την υποβολή αιτήσεων μέσω ΟΣΔΕ, με τεκμηρίωση από γεωτεχνικούς και δήλωση των ζημιών σε φωτογραφική τεκμηρίωση.
Η μάχη που δίνουν οι παραγωγοί φέτος δεν είναι μόνο για αποζημιώσεις, αλλά για την επιβίωση του αγροτικού οικοσυστήματος. Οι ζημιές έχουν πλήξει όλη την αλυσίδα: από την παραγωγή και τα γεωπονικά καταστήματα, μέχρι τις μεταφορές και τις εξαγωγές. Αν δεν υπάρξουν συντονισμένες παρεμβάσεις, το 2025 μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη χρονιά για τη βιωσιμότητα της ελληνικής υπαίθρου.
