Του Γιάννη Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
ΦΑΝΑΡΙ – Η ελλαδική Εκκλησία, το Μέγαρο Μαξίμου και η Αρχιεπισκοπή Αμερικής αποτελούν σημαντικούς θεσμούς με ρόλο στις διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας
Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής, παραδοσιακά, λειτουργούσε ως γέφυρα επικοινωνίας με τον Λευκό Οίκο, παρέχοντας πολύτιμες διασυνδέσεις και επιρροή. Παράλληλα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης διαδραμάτιζε κατευναστικό ρόλο απέναντι στον απρόβλεπτο Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συμβάλλοντας στη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.
Ωστόσο, η τρέχουσα προσέγγιση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών φαίνεται να δημιουργεί περισσότερα προβλήματα παρά να βοηθά την Εκκλησία. Οι πολιτικές που περιορίζουν τις δυνατότητες των ελληνικών πρεσβειών να συνεργάζονται με την Εκκλησία υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα της διπλωματίας. Η οδηγία προς τους διπλωμάτες να αποφεύγουν τις στενές επαφές με τους ιερείς μειώνει τις ευκαιρίες για αμοιβαία υποστήριξη και συνεργασία.
Επιπλέον, η πρακτική του υπουργείου να κάνει δημόσιες σχέσεις με συγκεκριμένα κέντρα ομογενών, αγνοώντας άλλες σημαντικές ομάδες, δημιουργεί διαχωριστικές γραμμές και ενισχύει τις ανισότητες εντός της ελληνικής διασποράς. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να εξυπηρετεί βραχυπρόθεσμα πολιτικά συμφέροντα, αλλά μακροπρόθεσμα αποδυναμώνει την ενότητα και την επιρροή της ομογένειας.
Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι η τεχνητή ανασφάλεια που δημιουργείται από τη χρηματοδότηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου από την Αθήνα. Αντί η χρηματοδότηση να γίνεται με σταθερότητα και διαφάνεια, συχνά συνδέεται με πολιτικές σκοπιμότητες και διαπραγματεύσεις. Αυτό υπονομεύει την αυτονομία και την αξιοπιστία του Πατριαρχείου, δημιουργώντας προβλήματα στη λειτουργία της Εκκλησίας και αποδυναμώνοντας τη θέση της στα διεθνή φόρα.
Η παρούσα κατάσταση απαιτεί μια επανεξέταση των πολιτικών και των πρακτικών που ακολουθεί το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Είναι σημαντικό να προωθηθούν πρακτικές που ενισχύουν τη συνεργασία και την αμοιβαία υποστήριξη μεταξύ των διπλωματικών αποστολών και της Εκκλησίας. Οι πρεσβείες πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται στενά με τους ιερείς και να ενισχύουν την παρουσία της Ελλάδας στο εξωτερικό.
Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγεται η προτίμηση συγκεκριμένων κέντρων ομογενών για τις δημόσιες σχέσεις του υπουργείου, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενότητα και η ισότιμη εκπροσώπηση της ελληνικής διασποράς. Η χρηματοδότηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου πρέπει να γίνεται με διαφάνεια και να εξασφαλίζεται η ανεξαρτησία και η αξιοπιστία του.
Συμπερασματικά, η ελλαδική Εκκλησία, το Μέγαρο Μαξίμου και η Αρχιεπισκοπή Αμερικής μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διεθνή σκηνή, εφόσον υπάρξει ουσιαστική συνεργασία και υποστήριξη. Η επανεξέταση των τρέχουσων πολιτικών και η προώθηση πρακτικών που ενισχύουν την ενότητα και την αμοιβαία υποστήριξη είναι απαραίτητη για την επίτευξη αυτού του στόχου.
