Άγιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ: Οι απολαύσεις της σάρκας

ΑΓΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΣΑΧΑΡΩΦ – «Που είναι το όριο για τον κοσμικό άνθρωπο ανάμεσα στην επιτρεπόμενη ανάπαυση και τις απολαύσεις της “σάρκας” και την απαραίτητη εγκράτεια»;

Όλα τα ερωτήματα της πνευματικής ζωής, κατά την εφαρμογή τους στη ζωή, γίνονται άκρως περίπλοκα, γιατί εμείς είμαστε φοβερά περίπλοκοι.

Αλλά αν θα εκφράσω σύντομα το δικό σου πρόβλημα, όπως εγώ το κατανοώ, τότε θα έλεγα ότι σε σένα, μετά απ’ όλα που έζησες, είναι απαραίτητο να είσαι προσεκτική με το σώμα σου. Οι απολαύσεις της σάρκας είναι ολέθριες για την ψυχή, όταν επιδιώκονται από τον άνθρωπο ακριβώς ως τέτοιες, δηλαδή ως απολαύσεως με εμπαθή τρόπο.

Οι επιθυμίες σου όμως για ανάπαυση δεν ανήκουν καθόλου στην κατηγορία αυτή. Μην ταράζεσαι καθόλου επειδή ξαπλώνεις, επειδή τρως η πίνεις, επειδή γενικά μεριμνάς για το σώμα σου. Για σένα η ζωή είναι πολύτιμη και σπουδαία. Αν είναι δυνατό να την παρατείνεις οικονομώντας το σώμα σου, τότε πρέπει έτσι και να γίνει. Αλλά το κυριότερο, από αυτό κερδίζεις και στο επίπεδο της προσευχής, πράγμα που σου το δίδαξε και η πείρα.

Από την άποψη αυτή δεν θα ήταν ανώφελο να διαβάσεις τις επιστολές του επισκόπου Ιγνατίου Μπριαντζιανίνωφ. Εκεί γράφει πολύ καθαρά ότι δεν τον ωφέλησε η καταπόνηση του εαυτού του με υπέρμετρη νηστεία, εξ αιτίας της οποίας έχασε πολύ πολύτιμο χρόνο κατακείμενος από αδυναμία στην κλίνη κλπ.

Με ρώτησες ακόμη, τι σημαίνει να σωθείς… Αν μιλήσουμε γι’ αυτό απλά, τότε πρέπει να πούμε ότι από τη δική μας πλευρά αυτό σημαίνει: Με όλες τις δυνάμεις της ψυχής μας, όλου του είναι μας, να αγωνιζόμαστε, για να μην δεχθούμε μετοχή σε αμαρτία, να αποστραφούμε την αμαρτία. Αυτή η άρνηση είναι η μόνη επιλογή που έχουμε.

Η ίδια όμως η σωτηρία, ως καινούργια πιά ζωή, είναι δώρο του Θεού. Αυτή μπορεί να δοθεί οποιαδήποτε στιγμή σε κάθε άνθρωπο που κάνει τον εαυτό του ικανό να την δεχθεί. Ως εκ τούτου συγκεντρώνουμε την προσοχή μας στο να τηρούμε τις εντολές του Θεού, να μην διαπράξουμε αμαρτία, να ζήσουμε κατά τη δικαιοσύνη του Θεού.

Και δεν περιμένουμε τίποτε άλλο από τον εαυτό μας ούτε από τον Θεό, για να μην πέσουμε σε πλάνη με την προσμονή αυτή. Γιατί, αν έχουμε αυτή την προσμονή, σημαίνει ότι θεωρούμε τον εαυτό μας άξιο της δωρεάς του Θεού και γι’ αυτό μπορεί να δεχθούμε εκείνο που δεν είναι δώρο Θεού. Θεολογικά όμως σωτηρία σημαίνει θέωση του ανθρώπου. Ο σωσμένος δέχεται το πλήρωμα της θείας ζωής. Και αυτό είναι δώρο από τον Θεό.