Δεκαπενταύγουστος: Τη μέγιστη Θεομητορική εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου πανηγυρίζει σήμερα 15 Αυγούστου όλη η Ελλάδα. Πότε ξεκίνησέ να εορτάζεται ο Δεκαπενταύγουστος; Ποιες Μαρίες εορτάζουν τελικά σήμερα;
Ο Δεκαπενταύγουστος ή καλύτερα εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου έχει ιδιαίτερη θέση στο εορτολόγιο της Εκκλησίας. Συνδέεται άμεσα με τη μοναδικότητα του προσώπου της Παναγίας , αποτελώντας τη μεγαλύτερη από τις γιορτές που καθιερώθηκαν προς τιμή της Παναγίας.
Πέντε είναι οι μεγάλες γιορτές της Παναγίας στην Εκκλησιά: Στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε τη γέννησή της Παναγίας. Στις 21 Νοεμβρίου τα Εισόδια της Θεοτόκου στον ναό. Στις 25 Μαρτίου την εορτή του Ευαγγελισμού της Παναγίας, δηλαδή η χαρμόσυνη είδηση της επικείμενης γέννησης του Χριστού, και στις 15 Αυγούστου τιμάμε την Κοίμησή της.
Ποιες Μαρίες εορτάζουν σήμερα
Το έθιμο θέλει σήμερα να εορτάζουν οι ύπανδρες Μαρίες και φυσικά μαζί με αυτές και όλα τα υπόλοιπα θεοτοκωνύμια. Αντιθέτως, στις 21 Νοεμβρίου, δηλαδή ανήμερα των «Εισοδίων της Θεοτόκου» να γιορτάζουν οι «παρθένες» ή ανύπαντρες Μαρίες.
Λέγεται, μάλιστα, ότι το έθιμο ξεκίνησε από την Κρήτη και αργότερα εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ελλάδα, , ενώ στις
Παρόλα αυτά, είναι ελάχιστες οι ανύπαντρες Μαρίες, οι οποίες εορτάζουν στις 21 Νοεμβρίου και όταν παντρεύονται τηρούν το έθιμο και αλλάζουν την ημερομηνία της εορτής τους.
Οι πρώτες μαρτυρίες για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου εμφανίζονται τον πέμπτο αιώνα μΧ, γύρω στην εποχή που συγκλήθηκε η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου (451), η οποία καθόρισε και το θεομητορικό δόγμα, ενώ επιπλέον έγινε και η αιτία να αναπτυχθεί η τιμή στο πρόσωπο της Θεοτόκου.
Για πρώτη φορά η Κοίμηση της Θεοτόκου πρέπει να εορτάστηκε στα Ιεροσόλυμα στις 13 Αυγούστου, ενώ απο το 460 και μετά αποφασίστηκε η μετάθεση της εορτής για τις 15 Αυγούστου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εορτή εκείνη είγε γενικότερο θεομητορικό χαρακτήρα, χωρίς ειδική αναφορά στο γεγονός της Κοιμήσεως της Παναγίας και ονομάζονταν «ημέρα της Θεοτόκου Μαρίας».
