του Μητροπολίτου Καστορίας Καλλινίκου
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ: «Ήρθα στην Καστοριά. Είμαι πλέον Καστοριανός. Ανοίγω προς εσάς τα χέρια μου σε σχήμα σταυρού…».
Με αυτά τα λόγια περάτωνα τον ενθρονιστήριο λόγο μου, πριν ακριβώς ένα έτος, εορτή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, όταν ενθρονιζόμουν στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Καστορίας.
Σήμερα, πρώτη επέτειο της ενθρονίσεώς μου, θέλησα να γράψω μερικές σκέψεις μου, για να ευχαριστήσω όλους για το έτος που περάσαμε μαζί, να τους ευλογήσω και να δοξολογήσω τον Άγιο Τριαδικό Θεό για τις δωρεές Του.
Οι χριστιανικές επέτειοι εντάσσονται στην σταυρική και σπειροειδή εκκλησιαστική έννοια του χρόνου.
Με την σταυρική έννοια περί του χρόνου εννοείται η τομή του ιστορικού χρόνου, ο οποίος εντάσσεται στην κτιστή πραγματικό-τητα, από την θεία Χάρη, που είναι άκτιστη και αίδια. Με άλλα λόγια, σταυρικός χρόνος είναι οι Θεοφάνειες και οι καθ᾽ οιονδήποτε τρόπο και βαθμό ελλάμψεις της θείας Χάριτος, τις οποίες δέχονται όσοι ζητούν την Χάρη του Θεού, και οι οποίες συμβαίνουν και αποτυπώνονται μέσα στην ιστορία.
Με την σπειροειδή έννοια περί του χρόνου, εννοείται η επανάληψη των ημερών, των εορτών, των γεγονότων, όχι μοιραία και άνευ λόγου και ελπίδος, αλλά προοδευτικά σε ένα ανώτερο, πιο ώριμο επίπεδο. Δηλαδή, κάθε χρόνο εορτάζουμε τα Χριστούγεννα, αλλά θέλουμε να τα εορτάζουμε με άλλο νού, με άλλη καρδιά, με άλλη πείρα, ανώτερη και καλύτερη, όλο και πιο κοντά στον Χριστό.
Γι᾽ αυτό και εμείς οι Χριστιανοί προσπαθούμε κάθε χρόνο να είμαστε πιο ώριμοι, πιο ανοικτοί στον Θεό και τους ανθρώπους, με λιγότερα πάθη και περισσότερη αγάπη. Και συγχρόνως αιτούμαστε, ζητούμε και κρούουμε να μας δοθεί η θεία Χάρη μέσα στην καρδιά μας και να σταυρωθεί ο ιστορικός χρόνος.
Αυτό επιθυμώ και εγώ και αυτό εύχομαι να συμβαίνει σε κάθε επέτειό μου, όταν ενθυμούμαι τις ευεργεσίες του Θεού και τις συνέργειες των ανθρώπων.
Δοξάζω, λοιπόν, τον Άγιο Τριαδικό Θεό για τις ευεργεσίες Του όλο αυτό το έτος, γνωρίζοντας ότι αδυνατώ να κάνω κάτι αντάξιο για να Τον ευχαριστήσω, παρά μόνον να ζητώ το έλεός Του, για εμένα και για τον Κλήρο και τον λαό της Επαρχίας μας.
*
Προσπαθώντας να ξεχωρίσω, να επιλέξω, να συγκρίνω κάποιες από τις εμπειρίες των 365 αυτών ημερών, που μας χάρισε η Πρόνοια του Θεού, δυσκολεύομαι πολύ.
Θα προσπαθήσω, όμως, συνοπτικά και επιγραμματικά να θυμηθώ κάποιες από αυτές. Δεν πρόκειται για κάποιον απολογισμό, αλλά για ελάχιστη προσπάθεια έκφρασης δοξολογίας και ευχαριστίας.
-Να θυμηθώ αυτό το γεγονός της ενθρονίσεως. Την πορεία μου, εκείνη την ημέρα, από την Ναύπακτο προς την Καστοριά, την πρώτη θέαση της πόλης πάνω από τα νερά της γαλήνιας λίμνης της, την μοναδική υποδοχή που μου επιφυλάξατε, αν και ήταν περίοδος πανδημίας.
Καθώς και την υποδοχή σε όλες τις άλλες Ενορίες και Μοναστήρια που επισκέφθηκα, ιδίως τις πρώτες ημέρες της εδώ παρουσίας μου, όπως την πρώτη υποδοχή στον κεντρικό δρόμο του Δισπηλιού πριν φθάσω στην Καστοριά, αλλά και στο Άργος Ορεστικό, το δεύτερο αστικό κέντρο του Νομού. Και βεβαίως σε όλες τις άλλες μεγαλύτερες ή μικρότερες Ενορίες και Μοναστήρια, τις οποίες αξιώθηκα να επισκεφθώ όλες στον πρώτο αυτό χρόνο.
-Να θυμηθώ τα μνημόσυνα για τους άμεσους προκατόχους μου, Γρηγόριο και Σεραφείμ, ευχαριστώντας τους για όλα όσα εκοπίασαν και μου κληροδότησαν για να συνεχίσω την διαποίμανση του ευλογημένου λαού, πατώντας στα ίχνη τους.
-Θυμάμαι, πρωτίστως, τις μεγάλες Δεσποτικές εορτές, τις οποίες πανηγυρίσαμε με τον ιδιαίτερο μεγαλόπρεπο και συνάμα κατανυκτικό τρόπο, που μόνον στην Εκκλησία μας και ιδιαιτέρως στην Καστοριά γνωρίζουμε.
Την πανήγυρη των Εισοδίων της Θεοτόκου, με την εορτή των Ενόπλων Δυνάμεων της Πατρίδος μας·
των Χριστουγέννων, με την πανδαισία των ύμνων και την μοναδικότητα των Καστοριανών καλάντων·
των Θεοφανείων, με την ρίψη του Σταυρού στην λίμνη μας·
του Ευαγγελισμού, με την Εθνική Εορτή και την παρέλαση·
του Πάσχα, με ο,τι λαμπρό και χαρμόσυνο προηγείται και έπεται αυτού, ιδία την περιφορά του Επιταφίου μέχρι την Ομόνοια, και την Ανάσταση, με τους λόγους που απηύθυνα σε σας·
της Αναλήψεως, με την πάνδημη λιτανεία·
της Θεοτόκου, με την μοναδικής λαμπρότητας λιτανεία της εικόνας της Θεοτόκου της Πορφύρας μέχρι την Ιερά Μονή Μαυριωτίσσης με πορεία αλλά και με το καραβάκι·
της Πεντηκοστής, της Μεταμορφώσεως, αλλά και των εορτών των μεγάλων Αγίων, όπως της Οσίας Σοφίας στην Ιερά Μονή Κλεισούρας, του αγίου Ιακώβου, του αγίου Καλλινίκου, του αγίου Ιακώβου και των άλλων Αγίων μας.
-Πρόσφατες είναι οι μοναδικές λατρευτικές εκδηλώσεις στους τέσσερεις Δήμους της Μητροπόλεώς μας: Για τον Άγιο Μηνά στην Καστοριά, για τον άγιο Νεκτάριο στο Άργος Ορεστικό, για τους Ταξιάρχες στο Νεστόριο και στον Αετό Αμυνταίου.
Οι λιτανείες και η παρέλαση των Ελευθερίων της Καστοριάς ήταν κάτι το μοναδικό.
-Από τις πρώτες αναμνήσεις μου είναι το κατανυκτικό Σαρανταλείτουργο. Ήταν 15 Νοεμβρίου του 2021, όταν χοροστάτησα στην πρώτη θεία Λειτουργία στον Ναό των αγίων Τριών, απέναντι από το Επισκοπείο. Εκεί γνώρισα και τις ευσεβείς Σαρανταλειτουργιώτισσες, δηλαδή τις κυρίες που ψάλλουν κατά την περίοδο αυτή, που μάλιστα διαβάζουν τις ακολουθίες από το κινητό τους!
Το Σαρανταλείτουργο στην Καστοριά δεν υπάρχει πουθενά αλλού, αφού πουθενά αλλού δεν υπάρχουν αυτά τα Εκκλησάκια τα φτιαγμένα κατά την περίοδο της Χριστιανικής Αυτοκρατορίας της Νέας Ρώμης – Κωνσταντινουπόλεως και αγιογραφημένα από άγια χέρια μοναδικών καλλιτεχνών και ποτισμένα με το λιβάνι και τις προσευχές χιλιάδων αγνών ψυχών προγόνων μας.
-Θυμάμαι την χιονισμένη και κρύα Καστοριά με την παγωμένη λίμνη, αλλά με τις ζεστές Εκκλησιές. Λειτούργησα σε μια από τις Ενορίες της Επαρχίας μας, ενώ το χιόνι ήταν μισό μέτρο και το κρύο πολύ, και εισήλθε, μεταξύ των άλλων πιστών, η γιαγιά με το εγγονάκι της, που είχαν περπατήσει μισή ώρα, όπως μου είπαν, και αφού έβγαλαν τα βρεγμένα πανωφόρια τους να στεγνώσουν, παρακολούθησαν όλη την θεία Λειτουργία με κατάνυξη και προσοχή.
-Θυμάμαι το άναμμα του δένδρου στην κρύα πλατεία Ομονοίας, με τα παιδιά του Μουσικού Σχολείου που τραγούδησαν και έπαιζαν χαρούμενα λύρα.
-Θυμάμαι τα καστοριανά κάλαντα, που μου τραγούδησαν τα μέλη των παραδοσιακών συλλόγων και τα παιδιά.
-Θυμάμαι τα Σχολεία, εκπαιδευτικούς και μαθητές, που με υποδέχθηκαν ή τους υποδέχθηκα εγώ στο Επισκοπείο, που μου τραγούδησαν ή μου χάρισαν ζωγραφιές, που μου πήραν τις πρώτες συνεντεύξεις, με τις ωραίες ερωτήσεις τους. Τα Σχολεία όπου παρακολούθησα τις καλοδουλεμένες εορταστικές τους εκδηλώσεις.
-Θυμάμαι τους Συλλόγους, τους αθλητικούς και άλλους, που μου ζήτησαν να κάνω επισκέψεις ή αγιασμούς ή ομιλίες. Μεταξύ των οποίων ξεχωρίζω την βράβευση των χρυσών αθλητών των δύο Ναυτικών Ομίλων μας.
-Να θυμηθώ την επικοινωνία και την συνεργασία μου με τους ευσεβείς άρχοντες, που πονάνε τον τόπο μας και κοπιάζουν γι᾽ αυτόν.
-Να θυμηθώ τις επισκέψεις μου στο θαυμάσιο Βυζαντινό Μουσείο, στο Λαογραφικό Μουσείο, στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, και τις συναντήσεις μου με τους φορείς και συλλόγους της Επαρχίας.
-Χαίρομαι κάθε ημέρα την γνωριμία μου με τον απλό λαό, τους ανθρώπους που συνεργαζόμαστε ή με επισκέφθηκαν ή τους επισκέφθηκα στις εργασίες τους και τις οικίες τους, μικρούς και μεγάλους, εργαζόμενους, πονεμένους, δημιουργικούς.
-Χαίρομαι τις ομιλίες μου στις διάφορες Ενορίες, όπου ανοίγω την καρδιά μου και με τους λόγους του Ευαγγελίου, της Παραδόσεως, των Πατέρων προσπαθώ να παρακαλέσω εσάς, τον λαό του Θεού.
-Κάθε μέρα καμαρώνω την λειτουργία σε νέα βάση του Ραδιοφωνικού μας σταθμού, που μαζί με την ιστοσελίδα μας αποτελεί την φωνή της Μητροπόλεώς μας και της Καστοριάς, με εκπομπές επιπέδου. Το Ραδιόφωνό μας που παρηγορεί, ενημερώνει, στηρίζει, εξυψώνει το ηθικό και την ψυχολογία των ανθρώπων.
-Χαίρομαι το ανακαινισμένο Κέντρο Νεότητος, που στεγάζει πλέον την Σχολή μας της Βυζαντινής Μουσικής, την Αγιογραφία μας, αλλά και κατηχητικά μαθήματα και κάθε δραστηριότητα που κινεί το ενδιαφέρον των παιδιών και των νέων.
-Χάρηκα την επαναλειτουργία εφέτος των κατασκηνώσεών μας, πρώτη φορά μετά την πανδημία, όπου τα παιδιά μας απόλαυσαν την κοινοτική ζωή με αγάπη, αξίες και αρετές. Γενικά, έχω τις αγαθές αναμνήσεις για ο,τι κάναμε με τους συνεργάτες μου για την Νεότητα.
-Να θυμηθώ το πρώτο Συνέδριό μας, για τον ηρωικό προκάτοχό μου Γερμανό Καραβαγγέλη και για την Καταστροφή των καταστροφών, ήτοι τον ξεριζωμό από τον Πόντο και την Μικρά Ασία και τις υπόλοιπες εστίες της Ρωμηοσύνης.
-Να θυμηθώ, όμως, και τον πόνο των ανέργων, τους οποίους συναντώ καθημερινά, και τους οποίους προσπαθούμε να στηρίξουμε, με τους συνεργάτες μου στο Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο και στα συσσίτια.
-Να μνημονεύσω τους χορηγούς και ευεργέτες, που βοήθησαν και βοηθούν σε κάθε ανάγκη της Μητροπόλεως και των απόρων.
-Να συγχαρώ τους Συνεργάτες μου, με πρώτο τον Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο. Τους συνεργάτες στα Γραφεία της Μητροπόλεως και τους συνεργάτες μου, Ιερείς, Ιεροψάλτες, λαικούς, στις Ενορίες, στα Φιλόπτωχα, στην Ταβιθά, που όλοι με βοηθούν ανιδιοτελώς και με εκκλησιαστικό φρόνημα στην ποιμαντική εργασία. Είναι συνεργάτες εκλεκτοί, δοκιμασμένοι στην υπηρεσία των προκατόχων μου, τόσο του αμέσου προκατόχου μου κυρού Σεραφείμ όσο και του κυρού Γρηγορίου, αφού όλοι ήταν και συνεργάτες τους και αγαπούν την Καστοριά και την Επαρχία της.
-Καθημερινά θυμάμαι όλους, μικρούς και μεγάλους, παιδιά και ηλικιωμένους, λαικούς και κληρικούς που με αισθάνονται πράγματι ως πατέρα τους, και εγώ τους αισθάνομαι πράγματι ως παιδιά μου.
Το ότι με αποκαλούν «πατέρα», αυτό με συντρίβει και με φέρνει αντιμέτωπο με τις τεράστιες ευθύνες μου έναντι του Ποιμνίου μου.
*
Δεν μπορεί να χωρέσει ένα έτος καθημερινών εκπλήξεων σε δυό γραμμές χαρτιού, αλλά θέλω και με τον ελάχιστο αυτό τρόπο να εκφράσω τα βαθύτερα αισθήματά μου ευχαριστίας, ευγνωμοσύνης, ευλογίας, αγάπης.
Όλα αυτά θέλω να τα θυμάμαι όχι με συναισθηματισμό, αλλά με ευχαριστία και με προσευχή προς τον Θεό, γιατί η αιώνια Χάρη του μόνου αληθινού Θεού, και όχι τα δικά μας εφήμερα συναισθήματα, νοηματοδοτεί τον κόσμο και τα γεγονότα.
Παρακαλώ τον Κύριο Ιησού Χριστό, τον δομήτορα της Εκκλησίας μας, να με συγχωρέσει για τα όποια λάθη μου και να ευλογήσει το νέο έτος της ποιμαντορίας μου, στο οποίο εισέρχομαι μαζί σας.
Τον παρακαλώ, με τις πρεσβείες των Αγίων Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Γρηγορίου του Παλαμά, Καλλινίκου Εδέσσης και πάντων των τιμωμένων στην Καστοριά Αγίων, να με φωτίζει να ποιμαίνω θεολογικά και να παιδαγωγώ παρακλητικά τα παιδιά Του
-120x86.jpg)
