ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ: Τήν Τρίτην, 20ήν Ιουλίου/2αν Αυγούστου 2022, εωρτάσθη υπό τού Πατριαρχείου η εορτή τού Προφήτου Ηλιού τού Θεσβίτου, ήτοι τού εκ Θέσβης καταγομένου.
Κατά τήν εορτήν ταύτην η Εκκλησία αντλούσα εκ τής Παλαιάς Διαθήκης, κυρίως εκ τών βιβλίων τών Βασιλειών, αλλά καί εκ τής Καινής, εκ τών Ευαγγελίων καί εκ τής επιστολής τού Αγίου Ιακώβου, αναμιμνήσκεται ότι ο προφήτης Ηλίας είναι «ο ένσαρκος άγγελος, τών προφητών η κρηπίς, ο δεύτερος Πρόδρομος τής παρουσίας Χριστού», είναι εκείνος ο οποίος «αποδιώκει νόσους καί καθαρίζει λεπρούς», ο καταρρίψας διά τής προσευχής πύρ εξ ουρανού καί κατασφάξας τούς Ιερείς τής αισχύνης τού εν τώ Καρμηλίω όρει θυσιαστηρίου, ο μή θανών αλλ αναληφθείς επί πυρίνου άρματος εις ουρανούς καί επιρρίψας τήν μηλωτήν αυτού εις τόν μαθητήν αυτού Ελισσαίον, ο οποίος περιεπάτησεν επ΄ αυτήν καί διέσχισεν τόν Ιορδάνην.
Πρός τιμήν τού προφήτου Ηλιού ετελέσθη εις τήν Ιεράν Μονήν αυτού, τήν κειμένην μεταξύ Ιεροσολύμων καί Βηθλεέμ, Εσπερινός αφ εσπέρας καί θεία Λειτουργία τήν πρωίαν, προεξάρχοντος τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου, συλλειτουργούντων τού Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου καί τού Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Αριστοβούλου, Αγιοταφιτών Ιερομονάχων, τού Αρχιμανδίτου π. Μελετίου, τών εφημερίων τού Ιερού Ναού τού Αγίου Ιακώβου τού Αδελφοθέου π. Φάραχ καί π. Χάδερ καί άλλων Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων εξ Ιεροσολύμων, Βηθλεέμ, Μπετζάλλας καί Χωρίου τών Ποιμένων, ψαλλούσης τής χορωδίας τού Καθεδρικού Ναού τού Αγίου Ιακώβου καί μετεχόντων πιστών εκ τών ως άνω πόλεων, παρουσία τής εκπροσώπου τού Ελληνικού Γενικού Προξενείου κ. Ζαχαριουδάκη Χριστίνης.
Εις τό Κοινωνικόν τής θείας Λειτουργίας ο προεξάρχων Αρχιερεύς Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ησύχιος εξεφώνησε τό κήρυγμα τού Μακαριωτάτου, έχον ως έπεται:
Χωρητικόν δοχείόν σε, θείου Πνεύματος έγνωμεν, άγγελον εν γή, πύρ ζήλου θείου πνέοντα, δυσσέβειαν τρέποντα, καί βασιλείς ελέγχοντα, χρίοντα προφήτας, Ηλιού καί αισχύνης, συγκόπτοντα μαχαίρα, ιερείς διά τούτο, βοώμέν σοι Μελλούσης ημάς αισχύνης ρύσαι», αναφωνεί ο υμνωδός τής Εκκλησίας.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,
Η πανέορτος μνήμη τής εν ουρανούς πυρφόρου αναβάσεως τού αγίου ενδόξου Προφήτου Ηλιού τού Θεσβίτου, συνήθροισεν ημάς σήμερον εν τώ πανσέπτω Ναώ, ίνα ευχαριστιακώς δοξάσωμεν τώ τούτον δοξάσαντα Χριστώ τώ Θεώ ημών.
Ο Προφήτης Ηλίας διακρίνεται διά τόν υπερβάλλοντα ένθεον καί κατ επίγνωσιν ζήλον αυτού, ως διατυπώνει τούτο ο υμνωδός αυτού λέγων: «Ηλίας ο ζηλωτής καί τών παθών αυτοκράτωρ ούτος γάρ εν σώματι άγγελος καί άσαρκος άνθρωπος δέδεικται τοίς κατορθώμασιν».
Τά ποικίλα κατορθώματα τής προφητικής δράσεως τού Θεσβίτου Ηλία κατέστησαν αυτόν «Άνθρωπον τού Θεού» κατά τήν μαρτυρίαν τής εις Σαρεπτά τής Σιδωνίας χήρας γυναικός: «Καί είπεν η γυνή πρός Ηλιού ιδού έγνωκα ότι σύ άνθρωπος τού Θεού καί ρήμα Κυρίου εν τώ στόματί σου αληθινόν», (Γ΄ Βασιλ. 17,24). Τούτο εξ άλλου επιβεβαιοί καί ο Ευαγγελιστής Λουκάς λέγων περί Ιωάννου τού Προδρόμου: καί αυτός (ο Ιωάννης) προελεύσεται ενώπιον αυτού εν πνεύματι καί δυνάμει Ηλιού, επιστρέψαι καρδίας πατέρων επί τέκνα καί απειθείς εν φρονήσει δικαίων, ετοιμάσαι Κυρίω λαόν κατεσκευασμένον, (Λουκ. 1,17).
Ερμηνεύοντες τό χωρίον τούτο, ο μέν Ζιγαβηνός λέγει: «Πνεύμα μέν ωνόμασε [η Γραφή ] τό πνευματικόν χάρισμα, δύναμιν δέ τήν ενέργειαν. Λέγει γούν, ότι καί τό χάρισμα καί τήν ενέργειαν έξει τού Ηλιού». Ο δέ Ωριγένης επισημαίνει: «Ου γάρ εν ψυχή Ηλιού φησιν ου γάρ ήν μετεμψύχωσις. Αλλ εν πνεύματι καί δυνάμει Ηλιού. Ήν γάρ επί τόν Ηλίαν πνεύμα καί δύναμις, είτ ούν πνευματικόν χάρισμα, ώσπερ καί επί έκαστον τών προφητών. Τό ούν πνεύμα, όπερ ήν εν Ηλία, γέγονεν εν Ιωάννη τό εν πνεύματι εν τώ προφητικώ λέγει χαρίσματι».
Ο άγιος απόστολος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος επικαλείται εν τή επιστολή αυτού τόν Προφήτην Ηλίαν ως παράδειγμα τής δυνάμεως τής προσευχής λέγων: «Πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη. Ηλίας άνθρωπος ήν ομοιοπαθής ημίν, καί προσευχή προσηύξατο τού μή βρέξαι, καί ουκ έβρεξεν επί τής γής ενιαυτούς τρείς καί μήνας έξ καί πάλιν προσηύξατο, καί ο ουρανός υετόν έδωκε καί η γή εβλάστησε τόν καρπόν αυτής», (Ιακ. 5, 16-17).
Ο Συναξαριστής τού μεγαλωνύμου προφήτου ημών λέγει ότι «ο υπέρ τής δόξης τού Θεού ζήλος τού Ηλιού συγκρίνεται πρός τό πύρ καί ο λόγος αυτού εις διδασκαλίαν καί έλεγχον πρός λαμπάδα καιομένην εκ τούτου έλαβε καί τήν επωνυμίαν ζηλωτής». Κινούμενος υπό τού ενθέου αυτού ζήλου ο Ηλίας ήλεγξεν αυστηρώς τήν ασέβειαν, δηλονότι τήν ειδωλολατρίαν, αλλά καί τήν παρανομίαν τών αρχόντων τής εποχής αυτού.
Αξιοσημείωτον τό γεγονός τής υπό τού δικαίου Ηλιού καταβιβάσεως πυρός εκ τού ουρανού επί τό Καρμήλιον Όρος, ένθα κατέκαυσε τήν πρός τόν Θεόν θυσίαν αυτού, ενώπιον παντός τού λαού εις επίγνωσιν τής αληθείας, ως μαρτυρούσιν αι Άγιαι Γραφαί: «καί ανεβόησεν Ηλιού εις τόν ουρανόν καί είπεν επάκουσόν μου, Κύριε, επάκουσόν μου εν πυρί, καί γνώτω ο λαός ούτος, ότι σύ εί Κύριος ο Θεός καί σύ έστρεψας τήν καρδίαν τού λαού τούτου οπίσω. Καί έπεσε πύρ παρά Κυρίου εκ τού ουρανού καί κατέφαγε τά ολοκαυτώματα καί τούς λίθους καί τόν χούν εξέλειξε τό πύρ καί έπεσε πάς ο λαός επί πρόσωπον αυτών καί είπον αληθώς Κύριος ο Θεός, αυτός ο Θεός», (Γ΄ Βασιλ. 18,35,37,38,39).
Προσέτι δέ ο θεσπέσιος Ηλίας έσχισε τό ρεύμα τού Ιορδάνου ποταμού καί διέβη αυτός καί ο μαθητής αυτού Ελισσαίος διά ξηράς καί εν ώ συνελάλει μετ αυτών αρπαγείς αιφνιδίως υπό πυρίνου άρματος ανελήφθη «ως εις τόν ουρανόν, τουτέστιν εις τόν αέρα καί εκείθεν εις τόπον, όπου μόνον ο Θεός γνωρίζει», (Δ΄ Βασιλ. 2,11).
Καί τούτο, διότι, ως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής: «Ουδείς αναβέβηκεν εις τόν ουρανόν, ει μή ο εκ τού ουρανού καταβάς, ο Υιός τού ανθρώπου», (Ιωάν. 3,13).
Ο προφήτης Ηλίας, αγαπητοί μου αδελφοί, κατέχει εξέχουσαν θέσιν μεταξύ τών προφητών καί τών δικαίων τού Μωσαϊκού νόμου, δηλονότι τής Παλαιάς Διαθήκης. Ορθώς ελέχθη ότι ούτος ομοιάζει μέ τάς μεγάλας προσωπικότητας τού Μωϋσέως καί τού Προδρόμου καί θεωρείται τύπος Χριστού. Ο Ηλίας εμφανίζεται μετά τού Μωϋσέως εις τήν Μεταμόρφωσιν τού Σωτήρος ημών Χριστού εν τώ Όρει Θαβώρ. Ο Ηλίας καί ο Πρόδρομος αναγνωρίζονται αμφότεροι θερμοί καί αυστηροί κήρυκες μετανοίας.
Ο Θεσβίτης Ηλίας μνημονεύεται υπό τού Προφήτου Μαλαχίου ως κήρυξ μετανοίας πρό τής Δευτέρας Παρουσίας τού Χριστού: «καί ιδού εγώ αποστελώ υμίν Ηλίαν τόν Θεσβίτην, πρίν ή ελθείν τήν ημέραν Κυρίου τήν μεγάλην καί επιφανή, ός αποκαταστήσει καρδίαν πατρός πρός υιόν καί καρδίαν ανθρώπου πρός τόν πλησίον αυτού, μή ελθών πατάξω τήν γήν άρδην, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ», (Μαλαχίου 4, 5-6).
Ο θεσπέσιος Ηλίας, ως πολλάκις επεβεβαίωσεν ο Ιησούς Χριστός, θά έλθη κατά τό τέλος τού κόσμου, όπως ο Ιωάννης ο Βαπτιστής κατά τήν πρώτην παρουσίαν «ο εν πνεύματι καί δυνάμει Ηλιού», (Λουκ. 1,17), ίνα επιστρέψωσιν καρδίας τέκνων επί πατέρων διά τού κηρύγματος τής μετανοίας, (Πρβλ. Ματθ. 13, 13-17 καί Ματθ. 11, 2-14).
Ερμηνεύων τούς ως άνω λόγους ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει: «Ώσπερ ο μακάριος Ιωάννης ο Βαπτιστής, διεκήρυττε λέγων: ετοιμάσατε τήν οδόν Κυρίου, ευθείας ποιείτε τάς τρίβους αυτού (Ματθ. 3,3), ούτω καί ο θεσπέσιος Ηλίας εγγύς όντα [τόν Κύριον] διακηρύττει τότε, καί όσον ουδέπω παρεσόμενον [= εν ώ ακόμη δέν έχει έλθει], ίνα κρίνη τήν οικουμένην εν δικαιοσύνη».
Ημείς, αγαπητοί μου αδελφοί, οι τιμώντες τήν πάνσεπτον μνήμην τού αγίου Προφήτου Ηλιού, τού Θεσβίτου, τού έχοντος μεγάλην παρρησίαν παρά τώ Θεώ καί Πατρί εν τοίς ουρανοίς, παρακαλέσωμεν τήν μεσιτείαν αυτού σύν ταίς πρεσβείαις τής Υπερευλογημένης Δεσποίνης Θεοτόκου καί αειπαρθένου Μαρίας καί μετά τού υμνωδού είπωμεν:«Ρήματι ζώντι έκλεισας, ουρανόν υετίζοντα, ρήματί σου νύν, πνευματικώ διάνοιξον, τάς πύλας μοι δέομαι, τής μετανοίας Άγιε, πέμπων τή ψυχή μου, κατανύξεως όμβρους, καί σώσόν με βοώντα Ιερείς ευλογείτε, λαός υπερυψούτε, Χριστόν εις τούς αιώνας».
Αμήν, έτη πολλά!
Τήν Αρχιερατικήν Συνοδείαν καί τό εκκλησίασμα εδεξιώθη εις τό ηγουμενείον ο φίλεργος καί επιμελής επιστάτης τής Μονής Μοναχός Αχίλλιος τή δέ μεσημβρία παρετέθη τή Αρχιερατική Συνοδεία εόρτιος τράπεζα.
