Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το θέμα των μουφτήδων και την επίσκεψη Ερντογάν σε όλες της τις πτυχές -τις διερευνητικές επαφές, το δικαστήριο της Χάγης, την υφαλοκρηπίδα και τις αιγιαλίτιδες ζώνες μέχρι την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και τη Συνθήκη της Λoζάνης- όσο και για τις ελληνοαλβανικές συνομιλίες, τις προπτικές επίλυσης του Κυπριακού, το προσφυγικό, το Σκοπιανό και το θέμα με τη Σαουδική Αραβία και τον υπουργό Άμυνας μίλησε ο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στην εκπομπή της ΕΡΤ1 «Επόμενη Μέρα».
Αναφέρθηκε επίσης σε πρόσφατα γεγονότα όπως η επιστροφή, προχθές, των 1,4 εκατομμυρίων ευρώ από την Αμερικάνικη Επιτροπή Διεθνούς Βοήθειας, που είχαν δοθεί μέσω Βελιγραδίου από παλαιότερες κυβερνήσεις σε ΜΚΟ και αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος από τα ανακτηθέντα ήδη 10 εκατομμύρια, σε σύνολο 40 εκατομμυρίων που έχουν εντοπιστεί.
Ο Ν. Κοτζιάς επέκρινε τη στάση του Τύπου που αποσιωπά σημαντικά γεγονότα εξωτερικής πολιτικής ή τα προβάλει, όπως είπε, «με μεμψιμοιρία γεγονός που «συνδέεται με το ότι πάρα πολλοί την εξωτερική πολιτική την αντιλαμβάνονται μόνον ως κάτι το αρνητικό, ως κάτι παθιασμένα μηδενιστικό και όχι ως μία εξωτερική πολιτική που πρέπει να είναι ενεργητική, να πιέζει, να είναι όσο το δυνατόν πιο μελετημένη, προκειμένου να αποκτήσει ερείσματα και να έχει ορισμένες κατακτήσεις».
Το θέμα των μουφτήδων
«Τις τελευταίες ημέρες που έγινε βαβούρα, έφτασε ένα συγκρότημα να δημοσιεύει 17 άρθρα το Σαββατοκύριακο σε βάρος μου. Να υποθέσω ότι 17 δημοσιογράφοι τους ήρθε η έμπνευση για το το ίδιο θέμα ή να υποθέσω ότι συντονίζονται από κάποιο κέντρο; Θα ήταν λογικό το ερώτημα», είπε χαρακτηριστικά και αναφέρθηκε στη «δήθεν» διαμάχη με τον υπουργό Παιδείας.
«Το παραμύθιασμα ότι εγώ αδειάζω τον Γαβρόγλου, ο Τσίπρας από τις Βρυξέλλες αδειάζει εμένα κ.λπ., μάλλον δείχνει τον λειψό τρόπο που αντιλαμβάνονται ορισμένοι και την πολιτική και την εξωτερική πολιτική. Η μικροπολιτική δεν βοήθησε κανέναν. Ο κ. Γαβρόγλου διατύπωσε σκέψεις που υπάρχουν και τις έχουμε κουβεντιάσει στην κυβέρνηση, για τη ρύθμιση των θεμάτων των θρησκευτικών επάνω στη Θράκη. Εγώ απαντώντας σε μια ερώτηση που μου έκαναν σε μια ad hoc συνέντευξη Τύπου είπα ό,τι κάνουμε δεν το κάνουμε κατ’ επιταγή της Τουρκίας».
Σε ερώτηση αν ήταν σωστό να θέσει η κυβέρνηση την επομένη που το έβαλε ο Ερντογάν το θέμα εκλογής των μουφτήδων απάντησε: «Εμείς την πολιτική μας θα την υλοποιήσουμε έτσι όπως την έχουμε σκεφτεί. Κάναμε ένα πρώτο μεγάλο μέτρο με τον νόμο περί της Σαρίας, δεν μπορεί να καταναγκάζονται οι μουσουλμάνες Ελληνίδες γυναίκες να υπάγονται απευθείας σε ένα θρησκευτικό ηγέτη, αλλά μπορούν να δικαιούνται να πάνε σε ελληνικό δικαστήριο», τόνισε επισημαίνοντας ότι σε «συνέχεια της Σαρίας είναι το θέμα του πώς θα προσδιοριστεί ο μουφτής», καθώς «υπάρχουν πολλές απόψεις και συζητήσεις» αποσαφηνίζοντας ότι «το θέμα της νομοθεσίας γύρω από την εκλογή ή μη εκλογή, του προσδιορισμού τους ποιος είναι ηγέτης μιας θρησκευτικής οντότητας ή κοινότητας είναι κύρια θέμα του υπουργείου Παιδείας».
Σχετικά με τον αν πρέπει να αλλάξει ριζικά ο τρόπος ανάδειξης των μουφτήδων ή να υπάρξουν βελτιώσεις του συστήματος, όπως διεύρυνση του εκλεκτορικού σώματος ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι υποστηρίζει «ένα πιο διευρυμένο σώμα» και τόνισε τον «βαθιά λανθασμένο παραλληλισμό» που έκανε ο Τούρκος πρόεδρος Ρεζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανάμεσα στον Οικουμενικό Πατριάρχη και τη Θράκη «γιατί ο μεν ένας είναι ηγέτης συνολικά ολόκληρης της Ορθοδοξίας παγκοσμίως, ενώ οι άλλοι είναι τοπικοί θρησκευτικοί ηγέτες».
Ως δεύτερο λάθος που κάνει ο κ. Ερντογάν, όπως είπε, «είναι ότι απαιτεί από την Ελλάδα συχνά έναν τρόπο προσδιορισμού των θρησκευτικών ηγετών της μουσουλμανικής κοινότητας της Θράκης, ο οποίος δεν εφαρμόζεται στην ίδια τη χώρα του». Εξήγησε δε ότι «το κύριο πρόβλημα με τους μουφτήδες είναι ότι είχανε σχεδόν προνομιακή σχέση με μια δικαστική λειτουργία, δεν ήταν απλώς θρησκευτικοί ηγέτες. Και ο νόμος της Σαρία αυτός προσπάθησε να τους ξανααποδώσει τη λειτουργία ως θρησκευτικούς ηγέτες κυρίως, και όχι ως δικαστικούς».
Κέρδη από την επίσκεψη Ερντογάν
Ερωτηθείς σχετικά με την επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα υπενθύμισε ότι «ένα από τα κέρδη της επίσκεψης ήταν η ομολογία του ότι η Τουρκία δεν έχει δικαιώματα επί της Ελλάδας, δεν τής πέφτει λογαριασμός στον τρόπο που εμείς συμπεριφερόμαστε και φροντίζουμε ως ελληνικό κράτος τους Έλληνες πολίτες που ανήκουν στο μουσουλμανικό θρήσκευμα. Παραδέχθηκε για πρώτη φορά ότι οι ομάδες των μουσουλμάνων στη Θράκη είναι τρεις, ότι δεν είναι όλοι τουρκογενείς, ότι υπάρχουν Ρομά και Πομάκοι. Αυτό είναι μια μεγάλη παραδοχή, την οποία αντί να την συγκρατήσουμε σαν ελληνική κοινωνία και να την αξιοποιήσουμε, θέλουμε να την πετάξουμε γιατί δεν μας πάει στην όλη αντίληψη που έχουμε για την εξωτερική πολιτική».
«Έχουμε κανένα λόγο να έχουμε φοβική συμπεριφορά απέναντι σε τρίτους;», είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι «δεν φοβόμαστε κανέναν, τα επιχειρήματά μας, ο δικαϊκός μας νομικός πολιτισμός και η δημοκρατία μας είναι ισχυρότερα από κάθε είδους επισκέψεις» και ότι «το κύριο πρόβλημα στη Θράκη δεν είναι πόσες φορές περνάει ο Ερντογάν ή ο τάδε Τούρκος πολιτικός ή το τι κάνει το προξενείο της Κομοτηνής», αλλά ότι «πρέπει να λάβει η ελληνική πολιτεία μέτρα, κοινωνικά και οικονομικά, ανάπτυξης της περιοχής».
Σύμπτωση ανάμεσα σε τρεις κατηγορίες συμφερόντων στις επιθέσεις
Παράλληλα καυτηρίασε την αντιπολίτευση αναφέροντας ότι αντί να ενδιαφέρεται για τα πραγματικά γεγονότα και την αναβάθμιση της χώρας μας «πήγανε στις προσωπικές επιθέσεις, στα μικροπολιτικά, στα παραπολιτικά». Και διατύπωσε την άποψη ότι υπάρχει μία σύμπτωση ανάμεσα σε τρεις κατηγορίες πολιτικών ή οικονομικών συμφερόντων, και σκιαγράφησε «ένα τρίπτυχο κοινωνικό, πολιτικό που έχει κοινό συμφέρον να μιλάει και να επικάθεται στα προβλήματα της χώρας παρά να επιδιώκει να τα λύσει»:
Τους ακροδεξιούς «που παριστάνουν τους πατριώτες και τους αρέσει να ξεπλένουν το παρελθόν τους με φωνές», τους διαπλεκόμενους με «στόχο ανατροπής της κυβέρνησης» που «κατά τη γνώμη τους και των συμφερόντων που εκπροσωπούν, γίνεται μέσα από το χτύπημα της εξωτερικής πολιτικής» και τέλος αυτών «που είχαν ανάγει την αδράνεια ως το κυριότερο πλεονέκτημα και προτέρημα που πρέπει να έχει η Ελλάδα», θεωρώντας «ότι αν δεν προσπαθήσουμε να λύσουμε προβλήματα με την Αλβανία ή τα Σκόπια ότι ο χρόνος μετράει υπέρ μας».
«Η σημερινή εξωτερική πολιτική έχει ένα στόχο, να λύσει τα προβλήματα με τρόπο που να εξυπηρετεί τη χώρα, χωρίς όμως να ηττάται η απέναντι πλευρά», υπογράμμισε.
[irp posts=”390741″ name=”Κανένας μουφτής δεν εκλέγεται στην Τουρκία”]
Κυπριακό και ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας
Είναι «εξαιρετική επιτυχία της ελληνικής διπλωματίας το ότι μπήκαν στο τραπέζι και δεν μπορούν να φύγουν τα ουσιαστικά προβλήματα του Κυπριακού, η κατοχή και τα επεμβατικά δικαιώματα» τόνισε για το θέμα ο κ. Κοτζιάς.
«Αν θέλουμε να πάμε σε μια διεθνή διάσκεψη, που να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα, θα πρέπει να συζητηθεί προηγούμενα η ατζέντα που αφορά το 5ο και 6ο σημείο του κυπριακού ζητήματος, δηλαδή την κατοχή και τα επεμβατικά δικαιώματα» και «αν υπάρχουν σημεία σύγκλισης και συνεννόησης στις εγγυήτριες δυνάμεις. Ο Ερντογάν και ο Τσαβούσογλου έχουν αποδεχτεί την ανάγκη να γίνουν διερευνητικές συζητήσεις κατά πόσον μπορούμε να τα λύσουμε».
Για την ευρωπαϊκή προοπτική της τουρκίας τόνισε ότι δεν πρέπει ποτέ η Ευρώπη να πει ότι κλείνουμε τις πόρτες στην Τουρκία. «Εάν πρέπει κάποιος να το πει, ας το αποφασίσει η Τουρκία. Πρέπει η ίδια να αποφασίσει αν θέλει να γίνει μέρος της Ε.Ε», επισήμανε ο κ. Κοτζιάς σημειώνοντας ότι η Ελλάδα θα ήταν η πιο κερδισμένη χώρα.
Συνθήκη Λοζάνης: Μας στηρίζουν όλες τις ισχυρές δυνάμεις
«Το υπουργείο Εξωτερικών και είμαστε πολύ υπερήφανοι γι αυτό, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στη διεθνή διπλωματία γύρω από το Συνθήκη της Λοζάνης, που την ίδια στιγμή που ο Ερντογάν πήγε να πει περί συνθήκης, βγήκαν η Γερμανία, η ΕΕ, οι ΗΠΑ και είπαν στην Τουρκία ξεχάστε αυτά, ουδείς μπορείς να πειράξει το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμφωνίες τύπου Λοζάνης. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει, να βγουν όλες οι μεγάλες δυνάμεις και να επιβεβαιώσουν την ύπαρξή της. Είναι πρωτοφανές ότι ο Ερντογάν ερχόμενος στην Ελλάδα είπε δύο φορές ότι εγώ δεν θέτω ζητήματα κυριαρχίας της Ελλάδας ούτε εδαφικής ακεραιότητας».
Οσον αφορά το Δικαστήριο της Χάγης ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι «για να πάμε πρέπει να έχουν συμφωνήσει και τα δύο μέρη. Τέτοια κουβέντα δεν έχουμε κάνει. Ενα από τα μεγάλα ζητήματα είναι ότι η Τουρκία, όπως και άλλες 4 χώρες δεν έχουν υιοθετήσει το διεθνές δίκαιο της Θαλάσσης».
Αιγιαλίτιδα ζώνη: Τμηματικά ο προσδιορισμός της
Ερωτηθείς σχετικά αποσαφήνισε ότι «το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη είναι δικό της δικαίωμα. Δεν είναι πρόβλημα που μπορούμε να το συζητάμε με την Τουρκία. Το πρόβλημα μας είναι η υφαλακρηπίδα. Απλώς τεχνικά για να προσδιορίσεις την υφαλοκρηπίδα πρέπει να έχεις προσδιορίσει την αιγιαλίτιδα ζώνη με την οποία έχεις κυριαρχία», είπε υπογραμμίζοντας ότι «για την αγιαλίτιδα, εμείς θα προχωρήσουμε στον προσδιορισμό της, τμηματικά. Η θεωρία ότι όλα αυτά πρέπει να γίνουν μια και έξω αποδείχτηκε επί δεκαετίες ότι δεν οδήγησε πουθενά. Στο όνομα του μαξιμαλισμού, δηλαδή, δεν γίνεται τίποτα».
Προσφυγικό: Η Τουρκία είναι ανοιχτή να κουβεντιάσει
Σχετικά με την επίσκεψη του κύριου Μουζάλα στην Τουρκία ο κ. Κοτζιάς είπε ότι «αυτό που συνεννοηθήκαμε και για πρώτη φορά η Τουρκία είπε ότι είναι ανοιχτή να το κουβεντιάσει, και ο ίδιος ο Ερντογάν ήταν θετικός, να μπορούν να μεταφερθούν οι πρόσφυγες στην ηπειρωτική Ελλάδα- για να αναπνεύσουν τα νησιά αλλά και για να ζούν καλύτερα οι πρόσφυγες- και να μπορούν μετά από εκεί να επαναπροωθούνται, αυτοί που δεν παίρνουν άσυλο, στην Τουρκία».
Σκοπιανό: Μπορεί να λυθεί μέσα στο 2018
Για το σκοπιανό ο υπουργός Εξωτερικών αποσαφήνισε ότι «αυτό που χρειάζεται είναι η ΦΥΡΟΜ να αποκτήσει, και εμείς να το επιδείξουμε, μια κουλτούρα συναίνεσης και συμβιβασμού, που σημαίνει ότι ούτε εμείς ούτε εκείνοι μπορούν να τα πάρουν όλα. Πρέπει να βρούμε έναν συμβιβασμό που να είναι ωφέλιμος και για τα δύο κράτη ο οποίος να αντέχει στο χρόνο».
Ερωτηθείς σχετικά με τη δήλωση του κ. Καμμένου, ως αρχηγού κόμματος, ότι δεν θα συναινέσει σε όνομα που θα περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία, και αν αυτό επηρεάζει τη διαπραγμάτευση ο κ. Κοτζιάς απάντησε αρνητικά σημειώνοντας ότι «είναι δικαίωμα του κάθε κόμματος σε ζητήματα που τα θεωρεί θεμελιακά να τοποθετείται».
Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι υπάρχει πλειοψηφία στη Βουλή για το θέμα αυτό τονίζοντας ότι «αυτό που χρειάζεται είναι μία πλειοψηφία βουλευτών, όχι μία πλειοψηφία κομμάτων. Και μια πλειοψηφία ευθύνης. Όποιος θέλει να πάρει ευθύνη είναι μία πλειοψηφία» καθώς δεν «μπορεί να μένει άλυτο ένα ζήτημα γιατί κάποιοι παίζουν με το μέλλον της χώρας».
Όπως επισήμανε το 2018 θα ήταν καλό να λυθεί το θέμα της ονομασίας καθώς «υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις που δείχνουν ότι μπορούμε να το λύσουμε».
Ως προς το αλβανικό ερωτηθείς αν συζητά με την αλβανική πλευρά σχετικά με το θέμα των περιουσιών ο κ. Κοτζιάς είπε ότι το «κύριο θέμα που πρέπει να λύσουμε θετικά είναι η εμπόλεμη κατάσταση. Οι νομικές συνέπειες θα ρυθμιστούν σε μία ειδική διαδικασία».
Σαουδική Αραβία: Καμία σχέση ο Καμμένος
Κληθείς να σχολιάσει το θέμα των όπλων στην Σαουδική Αραβία και τις ευθύνες του κ. Καμμένου ο κ. Κοτζιάς είπε ότι «η Νέα Δημοκρατία καταγγέλλει για πράξεις που έγιναν την εποχή της» -το 2012 και το 2014- «και ζητάει από εμάς να της απαντήσουμε». Σχετικά με τον κ. Καμμένο εξέφρασε την άποψη ότι «αποτελεί πεδίο συνεχών επιθέσεων από την αντιπολίτευση διότι πιστεύει ότι αν τον πιέσει πάρα πολύ μπορεί να κάνει ένα ρήγμα στην κυβέρνηση».
Παράλληλα τόνισε ότι, έχοντας εξετάσει όλα τα έγγραφα και έχοντας όλες τις σχετικές απαντήσεις εγγράφως από τη Σαουδική Αραβία, ο κ. Καμμένος «δεν έχει καμία σχέση με την υπόθεση για τον τρόπο που τον βλέπει η αντιπολίτευση».
