Του Σεβ. Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ
Ο Απόστολος Παύλος, ο στρατηγός της Εκκλησίας, όπως τον ονομάζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, μιλώντας για τους Αγίους της Εκκλησίας μας, αναφέρει τα εξής χαρακτηριστικά και συγχρόνως συγκλονιστικά:
«Ακόμα κι αυτός που φοράει τη βασιλική πορφύρα τρέχει να προσκυνήση στα μνήματα των αγίων. Αποβάλλοντας τη μεγαλοπρέπεια, στέκει προσευχόμενος στους αγίους, ώστε να σταθούν πρεσβευτές υπέρ αυτού ενώπιον του Θεού. Ο βασιλιάς χρειάζεται προστάτες, ένα σκηνοποιό (τον Παύλο) κι έναν ψαρά (τον Πέτρο), παρ’ ότι έχουν πεθάνει. Θα τολμήσης, λοιπόν, να πης νεκρό τον Κύριό τους, αφού οι δούλοι Του, καίτοι νεκροί, είναι προστάτες των βασιλέων κι όλης της οικουμένης;»1
Και, πρώτον. Οι Άγιοι της Εκκλησίας μας είναι τα άστρα που δεν λάμπουν απλώς όπως τα υλικά άστρα τη νύκτα, αλλά λάμπουν και την ημέρα, λάμπουν κάθε ώρα και στιγμή, όπως και πάλι θα τονίσει η χρυσή αηδόνα της Εκκλησίας, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.2
Είναι αστέρια που φαίνονται γι’ Αυτόν που φάνηκε για εμάς στη γη. Είναι αστέρια που λάμπουν περισσότερο από τα αστέρια των ουρανών. Είναι τα πρόσωπα εκείνα, τα οποία εκφράζουν με την ζωή τους και τα κατορθώματά τους το μέγα νόημα αυτής της ζωής, που είναι ο αγιασμός. «Άγιοι γίνεσθε, ότι άγιος ειμί εγώ».3
Απέδειξαν με την ζωή τους ότι ο Θεός μπορεί να βγάλει έναν άνθρωπο από την αθλιότητα, να τον χαριτώσει με τη χάρη Του, να τον κοσμήσει με τις δωρεές του Παναγίου Πνεύματος και να τον κάνει, όχι μόνο πολίτη της ουρανίου Βασιλείας, αλλά και πρεσβευτή στον θρόνο της Θείας Μεγαλοσύνης.
Δεύτερον. Οι Άγιοι μας δείχνουν το πόσο ο Θεός επιμένει να μας αγαπά και κυρίως να μας αναπλάθει στο πρωτόκτιστο κάλλος της φύσεώς μας, δηλαδή να μας δίνει την δυνατότητα να φθάσουμε στην προπτωτική κατάσταση στην οποία βρίσκονταν ο Αδάμ και η Εύα. Είχαν την θέα του προσώπου Του και την συνομιλία μαζί Του. Και ο κάθε Άγιος δεν είναι απλώς ένας καλός Χριστιανός που εφαρμόζει κάπως στην ζωή του το Ευαγγέλιο, αλλά αυτός που έχει μέσα στον χώρο της καρδιάς του ζωντανή την παρουσία του Θεού. Είναι αυτός που είδε την δόξα του Θεού, όπως ακριβώς οι Μαθητές επάνω στο όρος Θαβώρ είδαν αμυδρά την Θεότητα «καθώς ηδύναντο», όπως μας πιστοποιούν τα ιερά κείμενα της Εκκλησίας μας. Για τον λόγο αυτό, στην ζωή των Αγίων δεσπόζει η χαρά, η ειρήνη «η υπερέχουσα πάντα νουν», η αγάπη, αλλά και κάθε αρετή.
Έτσι, δεν υπάρχει στον Άγιο η απελπισία, ούτε η ζωή του είναι χωρίς νόημα, γιατί απλούστατα απουσιάζουν τα πάθη, υποχωρεί η φιλαυτία και κυριαρχεί η υψοποιός ταπείνωση που ανεβάζει τον άνθρωπο στον ουρανό. Δεν υπάρχουν για τον Άγιο όρια, η ακόμη φραγμοί και συνθήκες ανασταλτικές για την αναγέννησή του. Ισχύει για τον κάθε Άγιο ο λόγος του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος «…όπου γαρ ενδημήση ο υπέρ φύσιν Θεός, υπέρ φύσιν λοιπόν τα πλείστα των ανθρώπων γίνονται».4
Αδελφοί μου αγαπητοί,
Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε και στις αποκαλυπτικές ημέρες που βιώνει ο τόπος μας, οι Άγιοι της Εκκλησίας είναι οι φίλοι μας, οι φρουροί μας και οι συμπαραστάτες μας. Παραμένουν άγρυπνοι κοντά μας, έτοιμοι να επέμβουν όταν εμείς το θελήσουμε. Έχουν την παρρησία ενώπιον του παντοκράτορος Κυρίου να συνομιλούν μαζί Του και να μεταφέρουν τα αιτήματά μας και να προσεύχονται για την εκπλήρωσή τους.
Κι όπως κάθε τόπος έχει τον δικό του Άγιο, έτσι και το μετερίζι αυτό της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, η ακριτική μας επαρχία, έχει τους δικούς της Αγίους. Αυτοί που γεννήθηκαν, αυτοί που έζησαν για λίγο, αυτοί που πέρασαν, αυτοί που τιμήθηκαν στον τόπο μας, αυτοί που τον αγίασαν με την παρουσία τους και τα δάκρυά τους.
Ένα τέτοιο πρόσωπο είναι και η Οσία Σοφία, η οποία έζησε στο μοναστήρι της Παναγίας της Κλεισούρας, 48 ολόκληρα χρόνια, αγιάζοντας τον τόπο με την άσκησή της, την υψοποιό ταπείνωσή της, την προσευχή της και με όλα τα χαρίσματα με τα οποία την προίκισε ο Θεός. Αλλά και μετά την οσία κοίμησή της, είναι εμφανέστατη και ζωντανή η παρουσία της, τόσο στον χώρο του μοναστηριού της, όπου υπάρχει ο τάφος και το ασκητήριό της και όλα μιλούν για την Παναγία και γι’ αυτήν, όσο και σε ολόκληρη την ορθόδοξη πατρίδα μας και εκτός αυτής, όπως στην Αμερική, στην Ρωσία και σε άλλες χώρες, που οι άνθρωποι ζητούν την πρεσβεία της και την μεσιτεία της.
Γι’ αυτό και σας συνιστώ θερμά και σας παρακαλώ συγχρόνως, να την επικαλούμαστε στις προσευχές μας, ζητώντας την πρεσβεία της στον θρόνο του Αγίου Θεού. Να την επισκεφθούμε, ακόμα, στο μοναστήρι της κατά την ημέρα της μνήμης της, την Τρίτη 5 Μαΐου, αλλά και την επομένη ημέρα, 6 Μαΐου, ημέρα της οσίας κοιμήσεώς της, προκειμένου να ασπασθούμε τα χαριτόβρυτα λείψανά της, τον τάφο της και τον χώρο της ασκήσεώς της. Μας το συνιστά ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Μετά τη δύναμη του θείου λόγου, τη δεύτερη θέση έχουν οι τάφοι των αγίων στο να διεγείρουν σε ίσο ζήλο προς αυτούς τις ψυχές εκείνων που τους βλέπουν• κι αν κάπου παρουσιασθεί μία τέτοια λειψανοθήκη, οι ψυχές αισθάνονται αμέσως και καθαρά την επίδρασή της… Γιατί πολλές φορές η θέα μόνον ενός ενδύματος αυτών που έφυγαν απ’ αυτόν τον κόσμο και η ανάμνηση ενός λόγου τους, είναι ικανά να διεγείρουν την ψυχή και να ξυπνήσουν το μνημονικό, που έχει απορροφηθεί από άλλες έννοιες. Για όλους αυτούς τους λόγους ο Θεός μας άφησε τα λείψανα των αγίων».5
Με αυτές τις σκέψεις, σας ασπάζομαι όλους στο όνομα του αναστάντος Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Επικαλούμαι για σας και τις οικογένειές σας πλούσια την ευλογία της Οσίας Σοφίας και σας αναμένω στην Μονή της Κλεισούρας, για να γιορτάσουμε μαζί την πάμφωτη μνήμη της Οσίας.
1. Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Υπόμνημα εις την Δευτέραν προς Κορινθίους επιστολή, ομιλία ΚΣΤ , ΕΠΕ 20,52-53.
2. βλ. Τετάρτη Κατήχησις προς τους νεοφωτίστους, Ομιλία εις την Πεντηκοστήν, Ομιλία προς τους σκανδαλιζομένους εν ταις παρανομίαις…, κ.α.
3. Α Πετρ. 1,16.
4. Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, Λόγος περί διακρίσεως.
5. Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Εις τον μακάριον Βαβύλαν, κεφ. 11, ΕΠΕ 34,474.
