Σε πηγή διαρκών αποκαλύψεων και πληροφοριών για τη διαχείριση της κρίσης χρέους την περίοδο 2010-2012 από τις ηγεσίες ευρωζώνης αναδεικνύεται ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ.
Αν και το βιβλίο του Γκάιτνερ «Stress Test: Reflections on Financial Crises», εκδόθηκε τον προηγούμενο Μάιο, συγκεντρώνοντας τη διεθνή προσοχή λόγω των ιδιαίτερων αναφορών τους σε πρόσωπα και καταστάσεις…
ανέκδοτο υλικό που συλλέχθηκε μέσω συνεντεύξεων για τη συγγραφή του, τροφοδοτεί εκ νέου τη δημόσια συζήτηση για το πώς διαχειρίσθηκαν η ΕΚΤ, αλλά και η Γερμανία, ευαίσθητα ζητήματα όπως η ελληνική υπόθεση, αλλά και η κατάρρευση της επενδυτικής εμπιστοσύνης προς το ευρώ τον Ιούνιο 2012.
Ο Τίμοθι Γκάιτνερ στο βιβλίο του περιγράφει μια συνάντηση που είχε στα τέλη Ιουλίου 2012 με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο νησί Σιλτ, στη Βόρεια Θάλασσα, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Σόιμπλε του είπε ότι «υπήρχαν πολλοί στην Ευρώπη που ακόμη πίστευαν ότι το να διώξουν τους Έλληνες από την Ευρωζώνη ήταν μία πιθανή, ακόμη και επιθυμητή, στρατηγική».
Όπως εξηγεί, ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, η ιδέα του Σόιμπλε ήταν ότι με την Ελλάδα έξω, η Γερμανία θα μπορούσε να διαθέσει την οικονομική στήριξη που χρειαζόταν η Ευρωζώνη, διότι ο γερμανικός λαός δεν θα εκλάμβανε τη βοήθεια προς την Ευρώπη ως ξελάσπωμα των Ελλήνων. Επιπλέον, μία ελληνική έξοδος θα τρόμαζε αρκετά την Ευρώπη για να προχωρήσει σε ένα ισχυρότερο τείχος προστασίας.
Οι Financial Times δημοσίευσαν χθες υλικό από συνεντεύξεις που έδωσε ο Γκάιτνερ στους δημοσιογράφους που συνέβαλαν στη συγγραφή του «Stress Test: Reflections on Financial Crises». Στα κείμενα αυτά οι αναφορές στην Ελλάδα είναι πολύ πιο περιγραφικές από τη μορφή που εμφανίσθηκαν στο βιβλίο του.
Ενδεικτικά περιγράφοντας τη σύνοδο της G7 στον Καναδά τον Φεβρουάριο του 2010, όπου συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Σόιμπλε και στην οποία η Ελλάδα είχε βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής ο Γκάιτνερ αναφέρει στις συνεντεύξεις του τα εξής:
«Θυμάμαι να φτάνω στο δείπνο και να κοιτάζω το Blackberry μου. Στην Ευρώπη επικρατούσε καταστροφή. Οι μετοχές των γαλλικών τραπεζών έπεφταν 7% και 8%. Ήταν μεγάλο θέμα. Για εμένα ήταν μια κλασική απόλυτη σφαγή, γιατί άκουγα από παντού: κρίση στην Ελλάδα, ποιος έχει ανοίγματα στην Ελλάδα;
»Ξέρετε, οι Ευρωπαίοι βασικά ήρθαν σε εκείνη τη συνάντηση λέγοντας: “Θα δώσουμε στους Έλληνες ένα μάθημα. Είναι πραγματικά φριχτοί. Μας είπαν ψέματα. Είναι απαίσιοι και άσωτοι και εκμεταλλεύθηκαν βασικά τα πάντα και θα τους συντρίψουμε”. Αυτή ήταν η στάση όλων.
»Θυμάμαι τότε ότι τους είπα: “Μπορείτε να τους βάλετε το μαχαίρι στο λαιμό, αν αυτό θέλετε. Αλλά πρέπει οπωσδήποτε να στείλετε ένα καθησυχαστικό μήνυμα στην Ευρώπη και στον κόσμο ότι θα το κρατήσετε το πράγμα, δεν θα το αφήσετε να πέσει. Πρέπει να προστατεύσετε όλο τον τόπο”.
»Τους το έκανα πολύ σαφές εκείνη την στιγμή. Άκουγα συνέχεια αυτές τις παλιοκολλημένες κουβέντες για ηθικό κίνδυνο από αυτούς και τους είπα: “Ωραία λοιπόν, αν θέλετε να είστε σκληροί μαζί τους πάει καλά, αλλά πρέπει να δώσετε κάποια αξιόπιστη διαβεβαίωση ότι δεν θα αφήσετε την κρίση να μεταδοθεί πέρα από την Ελλάδα… Και για να γίνει αυτό πρέπει να φροντίσετε πολύ να είστε αξιόπιστοι ότι θα υλοποιήσετε τη δέσμευσή σας και θα δώσετε και στην Ελλάδα ένα μάθημα”.
»Σίγουρα, και βέβαια όπως έχω πει, δεν περίμενα ότι θα συνεχίσουν να κωλυσιεργούν επί τρία χρόνια. Ήταν αδιανόητο για εμένα ότι άφησαν τα πράγματα να γίνουν τόσο χάλια όσο τα άφησαν κι έγιναν. Αλλά τα προμηνύματα γι’ αυτό βρίσκονταν στην αρχική διαμάχη. Τους είχαν πει ψέματα οι Έλληνες. Τους είχαν φέρει σε δύσκολη θέση οι Έλληνες που εν τέλει δανείστηκαν όλα αυτά τα λεφτά, και ήταν έξαλλοι και μανιασμένοι. Ήθελαν να τους ξυλοφορτώσουν. Αλλά με αυτόν τον τρόπο, τροφοδότησαν μια πυρκαγιά που βρισκόταν στα πρώτα στάδια. Και υπήρχαν πολλά ξερόκλαδα».
Θανάσης Κουκάκης
