Εκτονώνεται η ένταση μεταξύ Αθήνας και Φαναρίου

Του Γεωργίου Π. Μαλούχου

Οσο κι αν κάποιοι πίστεψαν ότι μπορεί οι σχέσεις Φαναρίου και Αθήνας να φτάσουν στα άκρα ή ενδεχομένως ακόμη και να εργάστηκαν τις τελευταίες ημέρες προς αυτή την κατεύθυνση στο εκκλησιαστικό παρασκήνιο, ήδη αντιλαμβάνονται ότι στο κλίμα που διαμορφώνεται μετά την ερχόμενη Τετάρτη, την ημέρα κατά την οποία θα συνέλθει η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος για την εκλογή τεσσάρων νέων μητροπολιτών, μεταξύ των οποίων και εκείνος των Ιωαννίνων, τελικά, δεν θα υπάρξουν ούτε νικητές ούτε ηττημένοι. Η Εκκλησία, έχοντας πλήρη συνείδηση των χαλεπών καιρών που ζούμε αλλά και του γεγονότος ότι συχνά οι εκκλησιαστικές κρίσεις, αν εξελιχθούν, μπορεί να λάβουν ευρύτερα χαρακτηριστικά, δεν θα επιτρέψει να συμβεί κάτι τέτοιο.

Παρά το γεγονός ότι ουδείς μπορεί να προδικάσει τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, η οποία διατηρεί ιστορικά και θεσμικά έντονο το στοιχείο της ανεξαρτησίας γνώμης των μελών της και λειτουργεί έτσι, σε αντίθεση με την ιστορική εξέλιξη άλλων αντίστοιχων σωμάτων, εν προκειμένω, η εκλογή στα Ιωάννινα του πρωτοσύγκελου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και στενού συνεργάτη του Αρχιεπισκόπου κ. Μάξιμου Παπαγιάννη συγκεντρώνει σήμερα πολύ ισχυρές πιθανότητες.

Ενας από τους λόγους για τους οποίους αυτό συμβαίνει -και μάλιστα σημαντικός- είναι ότι μεγάλος αριθμός μητροπολιτών θεωρεί πως σε άλλη περίπτωση θα δημιουργηθεί εξαιρετικά αρνητικό προηγούμενο για την Ιεραρχία, σκοπός της οποίας είναι η ενίσχυση και όχι φυσικά η αποδυνάμωση της λειτουργίας της συνοδικότητας. Με άλλα λόγια, αν το Φανάρι είχε έντονη επιθυμία υπέρ ενός άλλου προσώπου, εν προκειμένω του αρχιμανδρίτη κ. Αμφιλόχιου Στεργίου της Μονής Μαζίου Μεγάρων, η σχετική προετοιμασία θα έπρεπε να ήταν πολύ διαφορετική και μακριά φυσικά από τους δημόσιους προβολείς, ιδιαίτερα δε όχι σε κλίμα εντάσεως προς το οποίο κινήθηκαν ορισμένα πρόσωπα των παρασκηνίων ήδη από την ημέρα της κοίμησης του μακαριστού Μητροπολίτη Ιωαννίνων Θεόκλητου.

Ενα επιπλέον στοιχείο που απασχολεί πολλούς τις τελευταίες ημέρες είναι και το γεγονός ότι η χηρεύουσα Μητρόπολη Ιωαννίνων αντιμετωπίζεται ως μια ισχυρή οικονομική δύναμη μέσα στην Εκκλησία. Φαίνεται όμως ότι η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από ό,τι ευρύτερα ακούγεται και επί της ουσίας πρόκειται για μια μητρόπολη με μεγάλα δανειακά βάρη και εμφανείς πλέον στην τοπική κοινωνία τις αδυναμίες στην εκπλήρωση του μεγάλου κοινωνικού έργου της. Το γεγονός αυτό διαλανθάνει της προσοχής πολλών και δεν αναιρείται από το ότι ο επικεφαλής της Μητροπόλεως Ιωαννίνων έχει στα χέρια του μια επιπρόσθετη ισχύ καθώς εκπροσωπεί την Εκκλησία στο ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας.

Με την ένταση των τελευταίων ημερών πολλοί ήταν εκείνοι που πίστεψαν ότι βρεθήκαμε και πάλι κοντά στη σύγκρουση όπως αυτή είχε εκδηλωθεί μεταξύ του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χριστοδούλου. Το ζήτημα αφορούσε και πάλι, με ιδιαίτερη ένταση, την υπόθεση των «Νέων Χωρών». Η κρίση εκείνη έλαβε σταδιακά ανεξέλεγκτες διαστάσεις που πολύ λίγο έλειψε να οδηγήσουν στην εκκλησιαστική και εθνική τραγωδία ενός σχίσματος.

Η Εκκλησία όμως μαθαίνει από τα σφάλματά της περισσότερο από όλους τους άλλους θεσμούς και ίσως γι’ αυτό πορεύεται ασύγκριτα βαθύτερα στον χρόνο σε σχέση με εκείνους και, όταν όλα τα άλλα πάσχουν ή καταστρέφονται, εκείνη παραμένει όρθια, όπως ακριβώς, παρά τις Κασσάνδρες, θα συμβεί και τώρα.