Η υπομονή σε περιοδους “Άρσης της Χάριτος”

Η υπομονή είναι περιεκτική αρετή και δεν υπόκειται σε προϋποθέσεις και όρια, γιατί είναι «ήθος θεοειδές», «σταυρότυπος στάση ζωής»

«Υπομονή, τέλειον έργον εχέτω» (Ιακ. 1, 4).

Η αρετή της υπομονής δεν έχει περιορισμένα χρο­νικά όρια ούτε νοείται ως επί μέρους αρετή που, ανάλογα με τις περιπτώσεις και τις περιστάσεις, λειτουργείται ή όχι. Για να θεωρηθεί, λέγουν οι άγιοι Πατέρες, ότι κάποιος κοσμείται με την αρετή της υπομονής, θα πρέπει αυτός να τη λειτουρ­γεί αδιάπτωτα και αδιάλειπτα. Υπομονή δηλαδή απαιτείται σε όλες τις περιστάσεις και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και μάλιστα κατά τις πε­ριόδους της «άρσης της Χάριτος».

Γιατί, πέρα από τις θλίψεις και τα βάσανα που βαρύνουν την υλική υπόσταση του ανθρώπου, υπάρχει η βαθμίδα των θλίψεων εκείνων που προέρχονται, όχι από τις εφήμερες απώλειες που αφορούν στα πράγματα και στις καταστάσεις της επίγειας ζωής, αλλά από τη θλίψη που γεννιέται στην ψυχή κατά την περίοδο «της άρσης της Χάριτος».

Ψυχές οι οποίες αγωνίσθηκαν και αξιώθη­καν να γευθούν την παράκληση των ουρανίων δω­ρεών, και στη συνέχεια, κατά Θεία παιδαγωγία, στερήθηκαν πρόσκαιρα αυτή τη Χάρη, υφίστα­νται ανέκφραστες οδύνες και πενθούν γοερά και απαράκλητα. Τα πνευματικά αποθέματα αυτών των ψυχών πρέπει να είναι υπερμεγέθη, ώστε, όντας σε τέτοιον άδη, να καταφέρουν να παραμείνουν «εν υπομονή και εν ευχαριστία», παραδομένοι στο θέλημα του Μεγάλου Παιδαγωγού και Πατέρα.

Γιατί, καθώς μας διαμηνύουν οι Αγιοι προπάτορές μας, τα μεγαλύτερα αποθέματα υπομονής και καρτερίας απαιτούνται, για να αντιμετωπίσει η ψυχή -η οποία ήδη γεύθηκε τη Χάρη και την Αγιοπνευματική κοινωνία- τη «Θεοεγκατάλειψη», την πνευματική δηλαδή οδύνη που συχνά γεννιέται στην ψυχή, μετά από τις «Πασχάλιες» εμπειρίες της (π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ). Ψυχές που γεύθηκαν τη Χάρη και απήλαυσαν ουράνια χαρίσματα, αγωνιστές του πνεύμα­τος που είχαν υπερκόσμιες προσπελάσεις και οι οποίες εγκαταλείφθηκαν προς καιρόν -για λόγους Θείας Οικονομίας, που και πάλι η Ίδια η Χάρη λειτουργεί– διηγούνται την απερίγραπτη οδύνη και το απαράκλητο δάκρυ, που τους προκαλεί αυτή η στέρηση. Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, λέει χαρακτηριστικά: «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία από την απώλεια της Χάριτος.

Τότε η ψυχή νοσταλγεί τον Θεό. Και με τί να πα­ρομοιάσω τη νοσταλγία αυτή; Θα την παρο­μοιάσω με το κλάμα της μητέρας που έχασε τον μονάκριβο αγαπημένο γιο της και φωνάζει: ‘Που είσαι σπλάγχνο μου αγαπημένο, που είσαι χαρά μου;’. Έτσι, και ακόμη περισσότερο, πονά η ψυχή για τον Κύριο, όταν αποστερηθεί τη γλυκύτητα και τη χάρη της αγάπης του Θεού».

Αυτές οι άγιες ψυχές, σαν αυτή του Οσίου Σιλουανού, μπορούν πραγματικά να μας διδάξουν τις ατραπούς του Πνεύματος και τα απροσμέτρητα μεγέθη της υπομονής, που απαιτείται για να αντέξει κανείς την «απέναντι του Παραδείσου» οδύνη. Και παρόλο που αυτά τα γεύονται σ’ αυτή τη ζωή σχε­τικά λίγοι άνθρωποι, εντούτοις πρέπει να κατα­δεικνύονται, ώστε και οι χαμερπείς και αδύναμοι αγωνιστές της καθημερινότητας να προσβλέπουν «εις τα όρη» του πνεύματος, στην κορυφή της υπο­μονής και της ταπείνωσης, «όθεν βοήθεια ήξει».