Η Νηστεία – Ορθόδοξοι επισημάνσεις εις αιρετικάς απόψεις

του Πρωτ. Βασιλείου Α. Γεωργοπούλου, Λέκτορος Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Είναι γνωστή στον ορθόδοξο χριστιανό η εξαιρετική σπουδαιότητα, που έχει η θεοσύστατος πνευματική άσκηση της νηστείας και ως «παθών αλλοτρίωση», αλλά και ως αποχή από συγκεκριμένες τροφές για ορισμένο χρονικό διάστημα.

Και αυτή όμως την πνευματική άσκηση υπάρχουν αιρετικές κινήσεις, που την πολεμούν, άλλες που την ειρωνεύονται και άλλες, που τους είναι αδιάφορη. Η Διαμαρτύρηση να υπενθυμίσουμε ήδη από τα πρώτα ιστορικά βήματά της κράτησε μία αρνητική στάση απέναντι στη νηστεία.

Πού στηρίζουν τα επιχειρήματά τους οι αιρετικές κινήσεις; Σε ορισμένα αγιογραφικά χωρία: Ησ. 1, 13.58, 3-7. Ιερεμ. 14, 10-12. Ζαχ. 7, 5. Τι αναφέρουν όμως τα εν λόγω αγιογραφικά χωρία; Αναφέρουν και δείχνουν την αποστροφή του Θεού στον τρόπο, το περιεχόμενο και τη νοηματοδότηση, που είχαν δώσει οι Ιουδαίοι στη νηστεία.

Αποτελεί, το λιγότερο, σύγχυση η προσπάθεια των αιρετικών, εσφαλμένες θρησκευτικές πρακτικές των αρχαίων Ισραηλιτών να επιχειρούν να τις ταυτίσουν με το χριστιανικό περιεχόμενο της νηστείας και μάλιστα ορθοδόξως κατανοούμενο και βιούμενο. Μας υπενθυμίζει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ότι στα πλαίσια της ορθόδοξης εκκλησιαστικής ζωής «και η νηστεία και η εγκράτεια ου προς αρετήν μόνον αλλά και προς θεοσέβειαν λυσιτελούσι» (ΕΠΕ 9, 190).

Να υπενθυμίσουμε εν προκειμένω στους διάφορους αιρετικούς ότι η νηστεία καθορίστηκε από τον Θεό ήδη στον Παράδεισο (Γεν. 2, 16-17). Νηστεύουν ο Μωυσής (Δευτ. 9, 9. 18), ο Προφήτης Ηλίας (Γ’ Βασιλ. 19, 8) και ο Προφήτης Ιωήλ διακηρύττει «αγιάσατε νηστείαν» (1, 14). Επιπλέον στην Καινή Διαθήκη βλέπουμε ότι νηστεύει ο ίδιος ο Κύριος (Ματθ. 4, 2). Μας προτρέπει ο ίδιος να νηστεύουμε (Ματθ. 6, 16-18. 17, 21), όπως επίσης νηστεύουν και οι πρώτοι χριστιανοί (Πράξ. 13, 2-3. Α’ Κορ. 7, 5).

Αποδεικνύεται, για μία ακόμη φορά, πόσο αντίθετοι είναι στην Αγία Γραφή οι ισχυρισμοί των αιρετικών σχετικά με τη νηστεία, τη στιγμή μάλιστα, που είναι μόνιμος ο ισχυρισμός τους ότι έχουν μοναδικό οδηγό τους την Αγία Γραφή.

Ορθόδοξος Τύπος, Αριθμός Φύλλου 2017, 4 Απριλίου 2014