της Όλγας Τσιούλφα
Σε ένα προσφυγικό φιλόξενο χωριό, στο Θρυλόριο της Κομοτηνής, Ελλάδα και Ρωσία έσφιξαν τα χέρια, στέλνοντας το μήνυμα ότι είναι ισχυροί οι δεσμοί που ενώνουν τους δύο λαούς.
Η κοινή θρησκεία, αλλά και η αιματηρή αντίσταση Ελλήνων και Σοβιετικών στον δολοφόνο των λαών της Ευρώπης Χίτλερ, είναι μόνο ορισμένα από τα στοιχεία που ενώνουν τους δύο λαούς.
Εξάλλου «οι σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας ξεκίνησαν πριν την Ελληνική Επανάσταση», είπε ο γενικός πρόξενος της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Θεσσαλονίκη Alexy Popov ο οποίος επισκέφτηκε το Θρυλόριο.
Αφορμή της επίσκεψης ήταν η επίσημη παρουσίαση πλεκτής μικρογραφίας ρωσικής εκκλησίας, αφιερωμένης στον Άγιο Θεόδωρο Ουσακώφ, προστάτη του Ρωσικού Ναυτικού, το Σάββατο 6 Ιουνίου το βράδυ, στο χώρο του μουσείου Καλαθοπλεκτικής των Ρωμά, στον οικισμό Θρυλόριο Κομοτηνής. Ο Άγιος Θεόδωρος Φιόντοροβιτς Ουσακώφ ήταν Ρώσος ναύαρχος. Κατά τον Β΄ Ρωσοτουρκικό πόλεμο καταναυμάχησε τον στόλο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο Κερτς το 1790. Την 1 Οκτωβρίου του 1798 μετά από Ρωσοτουρκικές συσκέψεις στη Κωνσταντινούπολη ο Ουσακώφ αναλαμβάνοντας αρχηγός του Ρωσοτουρκικού στόλου και με υπαρχηγό τον Καντήρμπεη αποπλέει από την Κωνσταντινούπολη και πλέει στη θαλάσσια περιοχή των Επτανήσων όπου και καλεί με την ιστορική προκήρυξή του στις 16 Νοεμβρίου του 1798 τους Κερκυραίους σε επανάσταση, κατά της ασέβειας και αθεΐας των Γάλλων, μεταφέροντας και ειδική πατριαρχική εγκύκλιο του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄
Μετά δε και τη συνομολόγηση της Ρωσοτουρκικής συμμαχίας του 1799, ο Ουσακώφ προχώρησε με τη στρατιωτική βοήθεια του Αλή Πασά στην κατάληψη και κατοχή της Επτανήσου από τα Ρωσοτουρκικά στρατεύματα, δίνοντας τέλος στην προηγούμενη Γαλλοκρατία των Επτανήσων. Θεωρείται ο θεμελιωτής του Α΄ ελληνικού κράτους, της Επτανήσου Πολιτείας. Η μικρογραφία της ρωσικής εκκλησίας, αφιερωμένης στον Άγιο Θεόδωρο Ουσακώφ είναι έργο Ρώσου καλαθοπλέκτη και χρειάστηκε ένας ολόκληρος χρόνο για να ολοκληρωθεί, έκανε γνωστό στον Ρώσο πρόξενο ο υπεύθυνος του μουσείου Αντώνης Λιάπης στα ελληνικά, καθώς ο Ρώσος διπλωμάτης είναι άριστος γνώστης της ελληνικής γλώσσας.
«Το έκθεμα αυτό έχει ακτινοβολία πολύ ευρύτερη από αυτήν που μπορεί να πάρει στο μουσείο, θα έλεγα ακόμα και σε πανευρωπαϊκό και ευρύτερο επίπεδο. Η χαρά αυτή για την παρουσίαση του εκθέματος, γίνεται ακόμα μεγαλύτερη με την παρουσία του προξένου», τόνισε ο Αντώνης Λιάπης. Εντυπωσιασμένος από το έκθεμα δήλωσε ο Alexy Popov και παραδέχθηκε πως πρώτη φορά επισκέπτεται ένα μουσείο όπως αυτό στο Θρυλόριο. «Έχω πάει στα Βαλκάνια, σε πολλά μέρη της Ελλάδας αλλά δεν το έχω ξανασυναντήσει» παραδέχθηκε ο Ρώσος διπλωμάτης ζητώντας να μάθει περισσότερα για τα εκθέματα που μουσείου καλαθοπλεκτικής. «Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο και δεν ξέρω εάν υπάρχει κάτι παρόμοιο αλλού, είναι πάρα πολύ καλές οι εντυπώσεις», δήλωσε ο Alexy Popov αμέσως μετά την ξενάγηση του.
«Πρέπει να πω ότι οι άνθρωποι που το έφτιαξαν αγαπούν τη δουλειά τους, αγαπούν το τόπο τους και θέλουν να αναδείξουν το καλύτερο που έχει αυτή η γη και οι άνθρωποι που ζουν. Εδώ υπάρχουν δείγματα τέχνης ότι μόνο ντόπιας αλλά και από πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Εδώ σε συμπυκνωμένη μορφή βλέπουμε να διηγείται η ιστορία μίας αρχαίας τέχνης που βλέπουμε και στις αρχαίες εικονογραφίες, μίας τέχνης που ζει μέχρι σήμερα ευτυχώς. Ελπίζω οι άνθρωποι, ιδιαίτεροι νέοι που επισκέπτονται το μουσείο αυτό θα ενδιαφερθούν, θα αναβιώσουν την τέχνη αυτή, αν όχι για πρακτικούς λόγους, αφού τώρα υπάρχουν σύγχρονα υλικά, αλλά για χάρη της τέχνης και της παράδοσης». Ερωτηθείς για τις σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας ο Ρώσος διπλωμάτης απάντησε πως «το καλάθι των διμερών μας σχέσεων άρχισε να πλέκεται και πριν την Ελληνική Επανάσταση.
Αυτά τα καλάθια που ιστορικά φτιάξαμε από κοινού, μετέφεραν ωφέλιμα πράγματα και για τις δύο χώρες». Τοπικά οι στενές σχέσεις Ελλάδας Ρωσίας αποκτούν μορφή με την ίδρυση επίτιμου ρωσικού υποπροξενείου στην Αλεξανδρούπολη αλλά και το σχέδιο για ίδρυση ρωσικής τράπεζας, πάλι στην πρωτεύουσα του Έβρου. Πάντως η στενή σχέση της Ρωσίας με την πρωτεύουσα του Έβρου κρατά από πολύ παλαιότερα. Η Αλεξανδρούπολη οφείλει την σημερινή της μορφή σε Ρώσους στρατιώτες. Κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1877-1878, οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν την Αλεξανδρούπολη και εγκαταστάθηκαν σε αυτή. Οι επικεφαλής αξιωματικοί σχεδίασαν το ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης που βασίζονταν σε φαρδύς παράλληλους δρόμους αποφεύγοντας τις αδιεξόδους ώστε να διευκολύνεται η γρήγορη μετακίνηση στρατευμάτων. Το σχέδιο αυτό έρχονταν σε αντίθεση με χαρακτηριστικά Οθωμανικών πόλεων της περιόδου εκείνης όπως στενά δρομάκια, καλντερίμια και αδιέξοδους
Οι Ρώσοι στρατιώτες πέθαναν στην πόλη το 1878 από επιδημία τύφου. Προς τιμήν τους, το 2011 ανεγέρθηκε μνημείο στον προαύλιο χώρο του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Νικολάου. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου έγιναν την 28η Οκτωβρίου 2011 μετά από την κοινή παρέλαση Ελλήνων και Ρώσων στρατιωτών. «Η πρωτοβουλία για την ίδρυση της τράπεζας ζει, υπάρχει σκοπός αλλά με τις σημερινές δυσκολίες που περνάει όχι μόνο η Ρωσία και η Ελλάδα, αλλά όλος ο κόσμος καθυστέρησε αυτή η ιδέα», τόνισε ο κ. Popov. Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι το ενδιαφέρον υπάρχει και μόλις «καθαρίσει λίγο ο ορίζοντας πιστεύω εγώ ότι θα υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο». Όσον αφορά στο επίτιμο υποπροξενείο απομένει το τελευταίο βήμα «το οποίο κάπως καθυστερεί, η τελευταία διατύπωση που μένει είναι η έκδοση της άδειας λειτουργίας που πρέπει να γίνει από το Ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών», σημείωσε. Πάντως ήδη ο Κωνσταντίνος Καμπαερίδης εκτελεί καθήκοντα επίτιμου υποπρόξενου όχι μόνο στην Αλεξανδρούπολη, αλλά σε ολόκληρη την ΑΜΘ
Ανταλλαγή δώρων
Στον Ρώσο διπλωμάτη ο Αντώνης Λιάπης δώρισε διάφορα αναμνηστικά καλάθια από το μουσείο, αλλά ο πρώτος ήταν που εντυπωσίασε με τα δώρα του. Αμέσως μετά την ξενάγηση, στο χώρο μπροστά από μουσείο πραγματοποιήθηκε μία λιτή εκδήλωση για να τιμηθεί τη 70η επέτειος της νίκης της Σοβιετικής Ένωσης κατά του ναζισμού. Παίρνοντας το λόγο Ρώσος πρόξενος φώναξε στο βήμα τον Κωνσταντίνο Καμπαερίδη στον οποίο πρόσφερε ένα αναμνηστικό δίπλωμα και μετάλλιο. Στον Αντώνη Λιάπη πρόσφερε πίνακα για το μουσείο με θέμα την νίκη κατά του ναζισμού, αλλά η μεγάλη έκπληξη ήταν όταν ο Ρώσος διπλωμάτης κάλεσε τον Μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής. Στον κ. Παντελεήμονα δώρισε ένα ρολόι τσέπης, «είναι ρολόι της Ρωσικής Προεδρίας με το έμβλημα της Ρωσίας», είπε στον Μητροπολίτη ο πρόξενος. Του είπε δε προσφέροντας του ότι «είναι συμβολικό αφού άρχισε μία νέα μέτρηση χρόνου και στην πνευματική ζωή της Μητρόπολης». Στο τέλος της εκδήλωσης προβλήθηκε ταινία μικρού μήκους για τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, σε περίοπτη θέση βρίσκονταν η ελληνική και ρώσικη σημαία καθώς και αυτή της Σοβιετικής Ένωσης για τα 70 χρόνια από την νίκη της κατά των κατακτητών.
){kind=link}