Μνήμη του οσίου Αθανασίου του εν Άθω

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου

Σήμερα η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη των Οσίων Αθανασίου του εν Άθω (†1000 μ. Χ.) και Λαμπαδού και του Ιερομάρτυρος Στεφάνου, μητροπολίτου Ρηγίου (Καλαβρίας).

Ο όσιος Αθανάσιος, ο οποίος καταγόταν από την Τραπεζούντα, προερχόταν από ευσεβή και εύπορη οικογένεια, η οποία του προσέφερε όλα τα απαραίτητα εφόδια για τις σπουδές του, τις οποίες ολοκλήρωσε στις περίφημες σχολές της Κωνσταντινούπολης.

Ακολούθως, γεννήθηκε στη ψυχή του νεαρού Αθανασίου η επιθυμία να γίνει μοναχός και να φθάσει στην ακρώρεια της ασκητικής ζωής και την ένωση με τον Θεό. Γι αυτό πήγε στο όρος Κυμινάς της Μικράς Ασίας, όπου βρισκόταν Μοναστήρι με ηγούμενο τον Μιχαήλ, τον επονομαζόμενο Μαλείνο.

Στο σύντομο χρονικό διάστημα που ήταν στο Μοναστήρι ο Αθανάσιος, δοκιμάστηκε και διακρίθηκε για τις αρετές και για την ασκητική του ζωή. Επειδή όμως έφθασε σε υψηλά σημεία αρετής και τον τιμούσαν όλοι, αποφάσισε να φύγει και πήγε στον Άθω κοντά σε ένα γέρο ασκητή, υπακούοντάς τον με μεγάλη ταπεινοφροσύνη.

Στη συνέχεια, μετά από θεία αποκάλυψη, έφυγε από εκεί και πήγε στα ενδότερα της ερήμου του Αγίου Όρους. Εκεί μετά από πολλές παρακλήσεις του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά, με τον οποίο γνωριζόταν, έχτισε ναό προς τιμήν της Παναγίας, καθώς και πολλά κελιά για τους μοναχούς. Μετά από πολλούς κόπους και θυσίες, δημιούργησε την ιερά Μονή της Μεγίστης Λαύρας, η οποία είναι η αρχαιότερη μονή στο Άγιον Όρος και τιμάται επ` ονόματι του κτίτορά της Οσίου Αθανασίου.

Ο τρόπος θανάτου του Οσίου ήταν το επιστέγασμα των έργων του. Συγκεκριμένα υπήρχε ανάγκη να ανασκευαστεί η οροφή του Ναού της Μονής. Ο όσιος Αθανάσιος, αν και σε μεγάλη ηλικία, ανέβηκε στην οροφή, η οποία στη συνέχεια κατέρρευσε και καταπλάκωσε τον όσιο μαζί με άλλους αδελφούς της Μονής.

Η προσφορά του Οσίου Αθανασίου, τόσο με την πνευματική άσκηση όσο και την χειρονακτική εργασία, παραμένει στην ιστορία του ορθόδοξου Μοναχισμού παράδειγμα προς μίμηση ταπεινού και εργατικού μοναχού.

Ο ασκητής μοναχός αναχωρεί από τον κόσμο, εγκαταλείποντας το κοσμικό φρόνημα, το οποίο τείνει να κυριαρχήσει μέσα στον κάθε άνθρωπο. Τότε αυτή η φυγή του μοναχού, είναι από αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο, και για την όσο το δυνατό τέλεια ένωση με το Χριστό και συνεχή προσευχή για ολόκληρη την ανθρωπότητα.