ΟΠΕΚΕΠΕ: Από τα πρώτα κιόλας στοιχεία που εξέδωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, επιβεβαιώνεται το σενάριο που ο αγροτικός κόσμος φοβόταν εδώ και εβδομάδες: τα «κίτρινα» αγροτεμάχια του monitoring, δηλαδή οι εκτάσεις όπου ο δορυφόρος εντόπισε ασυμφωνίες, μένουν εκτός της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης για το 2025.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Πρόκειται για μια εξέλιξη που, σε συνδυασμό με τις αυξημένες υποχρεώσεις του χειμώνα, δημιουργεί ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας στους παραγωγούς από τον Έβρο μέχρι τη Θεσσαλία.
Τα ευρήματα του συστήματος, αντί να οδηγήσουν σε διορθώσεις, οδηγούν σε αποκλεισμό πριν καν δοθεί η δυνατότητα ενστάσεων, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες διαβεβαιώσεις του ΥΠΑΑΤ ότι «η βασική ενίσχυση δεν θα επηρεαστεί». Το τελευταίο Non Paper, όμως, μιλά καθαρά: για τα αγροτεμάχια με αναντιστοιχίες δεν υπάρχει διαθέσιμος χρόνος ώστε να ολοκληρωθούν οι έλεγχοι πριν από την πίστωση του 70%.
Κίτρινα χωράφια: Από 15% έως 20% εκτός – Σοκ στη Βόρεια Ελλάδα
Οι πρώτες αναφορές από ΕΑΣ και αγροτικούς συλλόγους σε Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία – Θράκη δείχνουν ότι το πρόβλημα είναι εκτεταμένο:
σε πολλές περιοχές 15–20% των αγροτεμαχίων μένουν εκτός προκαταβολής, με ακόμη πιο αυξημένα ποσοστά σε ξηρικές ζώνες της Ροδόπης, των Σερρών και της Ξάνθης.
Το monitoring, σύμφωνα με τους παραγωγούς, «διαβάζει λάθος» εξαιτίας:
• οργωμάτων αγρανάπαυσης που δεν αναγνωρίζονται,
• κοπών σε κοπτολίβαδα που δεν εμφανίζονται ως κατάλληλες για επιλεξιμότητα,
• χαμηλής βλάστησης σε βαμβάκια,
• ενσιρωμάτων σε καλαμπόκια,
• σιτηρών που ενώ έδωσαν υψηλές αποδόσεις φαίνονται «καμένα» ή «χωμάτινα».
Ο πρόεδρος της ΕΑΣ Ορεστιάδας ανέφερε ότι μόνο στην περιοχή υπάρχουν 2.500 χωράφια εκτός, ενώ κάθε ΚΥΔ στον Έβρο βλέπει 1.000–1.500 αγροτεμάχια να αποκλείονται.
AGRISNAP και ενστάσεις: η θεωρητική λύση που δεν σώζει την προκαταβολή
Το Non Paper αναφέρει ρητά ότι οι παραγωγοί θα πρέπει να κάνουν:
1. διορθώσεις μέσω AGRISNAP,
2. ενστάσεις μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ,
3. επανέλεγχο,
4. νέα επικαιροποίηση αρχείου πληρωμών.
Το πρόβλημα είναι ότι η προκαταβολή πιστώνεται τώρα, όχι όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες. Άρα:
– όλα τα κίτρινα χωράφια μένουν εκτός της προκαταβολής 2025, ακόμη κι αν είναι απολύτως επιλέξιμα.
– ακόμη κι αν δικαιωθεί ο παραγωγός, η πληρωμή θα μετατεθεί πολλούς μήνες αργότερα – σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι το καλοκαίρι του 2026.
Ο αποκλεισμός αυτός συμπίπτει με την περίοδο όπου οι παραγωγοί χρειάζονται ρευστό για λίπασμα, πετρέλαιο, εφόδια και αποπληρωμές προς την ΑΑΔΕ.
«Η Ευρώπη πιέζει για σκληρότερη εφαρμογή» – Τι κρύβεται πίσω από τα σήματα του monitoring
Αν και το υπουργείο αποφεύγει να το πει δημόσια, αρμόδια στελέχη υπογραμμίζουν ότι η χώρα βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της ΚΑΠ και του συστήματος AMS. Το monitoring θεωρείται βασικό εργαλείο διαφάνειας στις επιδοτήσεις και οι επιτόπιες διορθώσεις «επί του πεδίου» αντιμετωπίζονται πλέον ως έκτακτες, όχι ως κανονικότητα.
Αυτό όμως φέρνει τεράστιο βάρος στους αγρότες, που καλούνται να αποδείξουν ότι ο δορυφόρος έκανε λάθος, ανεβάζοντας φωτογραφίες, συντεταγμένες και αναλυτική τεκμηρίωση.
Οι πληρωμές του ΠΑΑ στη Διαύγεια – Μία μικρή ανάσα για τον αγροτικό κόσμο
Την ώρα που χιλιάδες παραγωγοί μένουν εκτός προκαταβολής, στη Διαύγεια δημοσιεύτηκαν οι αποφάσεις για τα 180,3 εκατ. ευρώ των προκαταβολών των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων του ΠΑΑ 2025.
Οι εγκρίσεις περιλαμβάνουν:
• 97,5 εκατ. € – Βιολογικά
• 50,6 εκατ. € – Νιτρικά
• 16,5 εκατ. € – Κομφούζιο
• 15,7 εκατ. € – Σπάνιες Φυλές
Πρόκειται για ένα σημαντικό ποσό που θα λειτουργήσει ως «μαξιλάρι» για χιλιάδες παραγωγούς, αλλά δεν καλύπτει το κενό της βασικής ενίσχυσης.
⸻
Απόλυτη αναστάτωση – Μέχρι και 20% των χωραφιών στον αέρα
Αγροτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η κατάσταση δεν είναι απλώς συγκυριακή:
αν δεν αλλάξει το μοντέλο αξιολόγησης εικόνων, η Ελλάδα θα βιώσει διαρκή αποκλεισμό χιλιάδων στρεμμάτων κάθε χρόνο.
Οι παραγωγοί ήδη μιλούν για:
• πρόβλημα επιβίωσης μικρών εκμεταλλεύσεων,
• απώλεια εισοδήματος σε περιοχές που έχουν ήδη χτυπηθεί από πλημμύρες,
• αδυναμία κάλυψης φθινοπωρινών εξόδων,
• έλλειψη αξιοπιστίας των συστημάτων.
Οργή και αγανάκτηση μεταφέρονται σε κάθε συνεταιρισμό από Έβρο έως Λάρισα.
Άμεση ανάγκη διορθωτικών παρεμβάσεων
Το τσεκ 2025 ξεκινά με το πιο προβληματικό σκηνικό των τελευταίων ετών.
Τα «κίτρινα» χωράφια βρίσκονται εκτός προκαταβολής, οι ενστάσεις δεν σώζουν την κατάσταση άμεσα, οι παραγωγοί πιέζονται οικονομικά και το monitoring δείχνει να δυσλειτουργεί σε ζώνες όπου η γεωργία εξαρτάται από τοπικές ιδιαιτερότητες.
Το μοναδικό θετικό νέο είναι οι πληρωμές του ΠΑΑ 2025, όμως οι αγρότες ζητούν άμεση αναθεώρηση του τρόπου λειτουργίας του συστήματος, ειδάλλως η επόμενη χρονιά θα ξεκινήσει με ακόμη μεγαλύτερες ανισότητες.
