ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η φετινή ΔΕΘ (7–14 Σεπτεμβρίου 2025) αναμένεται να αποτελέσει ορόσημο για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους, καθώς η κυβέρνηση σχεδιάζει να ανακοινώσει πακέτο μέτρων με αιχμή την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και την επιτάχυνση της καταβολής αναδρομικών.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Στελέχη του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μιλώντας στο vimaorthodoxias.gr, επιβεβαιώνουν ότι το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη καταλήξει στο βασικό σχήμα: από 1η Ιανουαρίου 2026 οι προσωπικές διαφορές θα ενσωματωθούν πλήρως στο καταβαλλόμενο ποσό, ενώ από τον Οκτώβριο 2025 θα «τρέξει» πρόγραμμα πληρωμής εκκρεμών αναδρομικών σε 380.000 συνταξιούχους.
Τέλος στην προσωπική διαφορά
Η προσωπική διαφορά αποτέλεσε τα τελευταία χρόνια τον βασικό «κόφτη» στις αυξήσεις των συντάξεων. Περίπου 670.000 συνταξιούχοι, παρότι έβλεπαν να ψηφίζονται γενικές αυξήσεις, δεν είχαν καθόλου πραγματική ωφέλεια επειδή το ποσό συμψηφιζόταν με την προσωπική διαφορά.
Από 1/1/2026, με βάση το νέο σχέδιο, η προσωπική διαφορά καταργείται:
• Όλοι οι συνταξιούχοι θα δουν αυξήσεις στο εκκαθαριστικό τους.
• Η ενσωμάτωση θα γίνει εφάπαξ, ώστε να μην υπάρχει δεύτερη «μεταβατική περίοδος».
• Οι αυξήσεις θα κυμανθούν από 3% έως 7% ανάλογα με τα έτη ασφάλισης και την κατηγορία εισφορών.
Ενδεικτικά, ασφαλισμένος με 40 έτη ασφάλισης που σήμερα λαμβάνει 990 ευρώ (με προσωπική διαφορά -40 €), από το 2026 θα βλέπει το ποσό να στρογγυλοποιείται στα 1.030 €, με δυνατότητα ετήσιας αύξησης στο μέλλον.
Τα αναδρομικά στο προσκήνιο
Παράλληλα, το μεγάλο ερώτημα αφορά τα αναδρομικά. Σύμφωνα με στελέχη που μίλησαν στο vimaorthodoxias.gr, το υπουργείο προχωρά σε fast track διαδικασία για τα ποσά που αφορούν:
• Επικουρικές συντάξεις (αναδρομικά από 2020–2022).
• ΕΑΣ (Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων), μετά τις δικαστικές αποφάσεις που έκριναν αντισυνταγματικές τις παρακρατήσεις.
• Προσωπική διαφορά: θα υπάρξει μεταβατική ρύθμιση ώστε όσοι είχαν μηδενική αύξηση να πάρουν ένα ποσό αναδρομικά για το 2024–2025.
Το πρόγραμμα πληρωμών έχει ως εξής:
• Οκτώβριος 2025: 380.000 συνταξιούχοι θα λάβουν αναδρομικά έως 3.751 €.
• Νοέμβριος 2025: 200.000 δικαιούχοι επικουρικών.
• Δεκέμβριος 2025: υπόλοιπες δόσεις για όσους έχουν εκκρεμότητες σε κύριες και επικουρικές.
Συνολικά το κονδύλι ξεπερνά το 1,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα διατεθεί τμηματικά ώστε να μη διαταραχθεί η εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Στοιχεία ανά Ταμείο – Ποιοι κερδίζουν
Από τα μέχρι τώρα δεδομένα, οι δικαιούχοι αναδρομικών κατανέμονται ως εξής:
• Δημόσιοι υπάλληλοι (πρώην ΓΛΚ): περίπου 120.000 άτομα με μέσο όρο αναδρομικών 1.500 €.
• ΙΚΑ – ΕΦΚΑ μισθωτοί: 160.000 δικαιούχοι, αναδρομικά 800–2.200 €.
• Τραπεζικοί – ΤΑΠ-ΟΤΕ: περίπου 35.000 δικαιούχοι, με ποσά που φθάνουν έως 4.000 €.
• Απόστρατοι (στρατιωτικοί, Σώματα Ασφαλείας): 65.000 δικαιούχοι, αναδρομικά από 2.500 € έως 3.700 €.
Οι εργατολόγοι σημειώνουν ότι ειδικά για τους απόστρατους, η διπλή παρακράτηση (κύρια και επικουρική) δημιουργεί τη μεγαλύτερη δεξαμενή επιστροφών.
Το βάρος στη ΔΕΘ
Η πολιτική ηγεσία θέλει στη ΔΕΘ να εμφανίσει έναν «καθαρό» οδικό χάρτη για συντάξεις και αναδρομικά. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει:
1. Κατάργηση προσωπικής διαφοράς από 1/1/2026.
2. Πρόγραμμα πληρωμής αναδρομικών από Οκτώβριο 2025 σε τρεις φάσεις.
3. Αύξηση συντάξεων 3%–4% το 2026 για όλους, χωρίς εξαιρέσεις.
Σύμφωνα με το e-ΕΦΚΑ, ήδη προετοιμάζεται η μηχανογραφική εφαρμογή ώστε να ενσωματωθούν οι αλλαγές στα εκκαθαριστικά, χωρίς νέες καθυστερήσεις.
Στελέχη Υπουργείου: «Δεν υπάρχει περιθώριο λάθους»
Όπως είπαν στο vimaorthodoxias.gr στελέχη του υπουργείου, «οι πληρωμές θα γίνουν με πλήρεις ελέγχους και διασταυρώσεις, ώστε να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος». Η συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων είναι κρίσιμη, αφού τα αναδρομικά φορολογούνται με ειδική διαδικασία ανά έτος, ενώ εξετάζεται και η πρόβλεψη δόσεων για την απόδοση φόρου.
Τι λένε οι εργατολόγοι
Ο εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος εκτιμά ότι η πλήρης κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα οδηγήσει σε αυξήσεις για περίπου 650.000–670.000 συνταξιούχους που μέχρι σήμερα δεν έβλεπαν καμία μεταβολή. Από την πλευρά του, ο Νίκος Παπανίκας μιλά για «ορόσημο που θα αποκαταστήσει αδικίες δεκαετιών» και προσθέτει ότι το 2026 θα είναι η πρώτη χρονιά μετά το 2010 όπου όλοι οι συνταξιούχοι θα δουν πραγματική αύξηση.
Παράδειγμα εφαρμογής
Συνταξιούχος ΙΚΑ με 38 χρόνια ασφάλισης λαμβάνει σήμερα 1.100 € (καθαρά), αλλά έχει προσωπική διαφορά -80 €. Από 1/1/2026, το ποσό θα διαμορφωθεί στα 1.180 €, συν την ετήσια αύξηση 3% που προβλέπει ο νόμος. Δηλαδή, συνολική αύξηση 110 €.
Οι προκλήσεις μπροστά
Η εφαρμογή του σχεδίου δεν είναι εύκολη. Απαιτεί:
• Ολοκλήρωση των δικαστικών εκκρεμοτήτων για τα αναδρομικά.
• Εξασφάλιση δημοσιονομικού χώρου άνω των 650 εκατ. ευρώ.
• Συντονισμό των μηχανογραφικών συστημάτων σε e-ΕΦΚΑ, ΟΠΕΚΑ και τράπεζες.
Επιπλέον, παραμένει ανοικτό το θέμα των φορολογικών δηλώσεων για όσους λάβουν μεγάλα ποσά αναδρομικών, καθώς ενδέχεται να χρειαστεί ειδικό έντυπο, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν.
Το νέο πλαίσιο για συντάξεις και αναδρομικά αλλάζει τον χάρτη:
• Περισσότεροι από 650.000 συνταξιούχοι θα δουν πραγματικές αυξήσεις για πρώτη φορά.
• Αναδρομικά άνω του 1 δισ. ευρώ θα καταβληθούν ως το τέλος του 2025.
• Από το 2026, η προσωπική διαφορά θα αποτελεί παρελθόν.
Η ΔΕΘ 2025 θα είναι, όπως όλα δείχνουν, το σημείο εκκίνησης για μια νέα εποχή στο ασφαλιστικό. Οι συνταξιούχοι, που για χρόνια βρέθηκαν στο περιθώριο, μπαίνουν ξανά στο επίκεντρο με συγκεκριμένες δεσμεύσεις και χρονοδιάγραμμα πληρωμών που, αν υλοποιηθούν, θα επαναφέρουν την εμπιστοσύνη στο κράτος.