ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Πακέτο αλλαγών με κόστος 400 εκατ. ευρώ στο τραπέζι του ΥΠΟΙΚ
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει για περίπου 670.000 συνταξιούχους που φέρουν ακόμα την περίφημη «προσωπική διαφορά».
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, επεξεργάζεται πακέτο παρεμβάσεων στις συντάξεις, που περιλαμβάνει:
- Την κατάργηση ή δραστική μείωση της προσωπικής διαφοράς από το 2026.
- Την πρώτη δόση του κανονικού Δώρου Χριστουγέννων (250 ευρώ τον Νοέμβριο 2025).
- Την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εργαζόμενους συνταξιούχους.
- Τη σταδιακή μείωση της εισφοράς υγείας για τις επικουρικές από 6% σε 3%.
- Μία έξτρα αύξηση 1% στις κύριες συντάξεις το 2026 ως «μέρισμα» από το πλεόνασμα.
Το συνολικό κόστος του πακέτου αγγίζει τα 400-420 εκατ. ευρώ για τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ η τελική εξειδίκευση αναμένεται να ανακοινωθεί το Σεπτέμβριο του 2025 από τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Οικονομικών.
Η προσωπική διαφορά: Χρονικό ενός “μακροχρόνιου αποκλεισμού”
Η «προσωπική διαφορά» αφορά το ποσό που είχε δοθεί κατά τον επανυπολογισμό των παλαιών συντάξεων με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2016). Όσοι συνταξιούχοι είχαν συντάξεις πάνω από τα νέα ποσά, έλαβαν αυτό το ποσό ως «προσωπική διαφορά» και αποκλείστηκαν από τις αυξήσεις των ετών 2023–2025, δηλαδή συνολικά 13,15%.
Το σχέδιο που προκρίνεται πλέον, είναι η πλήρης κατάργηση από 1/1/2026. Αυτό σημαίνει:
- Άμεση ενσωμάτωση της προσωπικής διαφοράς στη σύνταξη.
- Έναρξη κανονικών αυξήσεων από το 2026.
- Τέλος στον αποκλεισμό για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους.
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει υπολογίσει πως η κατάργηση θα προσθέσει 155 εκατ. ευρώ ετήσιο κόστος στον κρατικό προϋπολογισμό, με μέσο όφελος 232 ευρώ ετησίως ανά συνταξιούχο.
Παραδείγματα συνταξιούχων
1. Συνταξιούχος Δημοσίου
Λαμβάνει 1.420 ευρώ κύρια σύνταξη και 89 ευρώ προσωπική διαφορά. Χωρίς κατάργηση, θα λάβει πραγματική αύξηση το 2029. Με κατάργηση από το 2026, θα λάβει αυξήσεις 3 χρόνια νωρίτερα.
2. Συνταξιούχος ΟΑΕΕ
Κύρια σύνταξη 887 ευρώ και προσωπική διαφορά 221 ευρώ. Χωρίς αλλαγές, θα ξεκινήσει να βλέπει αυξήσεις το 2035. Αν εφαρμοστεί η κατάργηση, οι αυξήσεις θα έρθουν 10 χρόνια νωρίτερα.
Τι θα γίνει αν δεν καταργηθεί η προσωπική διαφορά;
Το εναλλακτικό σενάριο προβλέπει:
- Μερική μείωση της προσωπικής διαφοράς ώστε να μηδενιστεί νωρίτερα.
- Καταβολή επιδόματος όπως έγινε και τον Δεκέμβριο 2024:
- 200 ευρώ για συντάξεις έως 700 €
- 150 ευρώ για 700–1.100 €
- 100 ευρώ για 1.100–1.600 €
Στόχος είναι να μην υπάρξουν «συνταξιούχοι δύο ταχυτήτων», όπως παραδέχονται στελέχη του e-ΕΦΚΑ, οι οποίοι συμμετείχαν στη διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε υπό τον Υπουργό Εργασίας.
Επικουρικές: Η κρυφή πληγή
Η στασιμότητα των επικουρικών αποτελεί ακόμη ένα κρίσιμο ζήτημα. Παρά το πλεόνασμα 35 εκατ. ευρώ στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ουδεμία αύξηση δόθηκε για το 2024. Ο λόγος; Ο Νόμος 4387/2016 και η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.
Η κυβέρνηση εξετάζει:
- Σταδιακή μείωση της εισφοράς ασθένειας από 6% σε 3%.
- Πιθανή τροποποίηση του άρθρου 96 για να δοθεί περιθώριο αναπροσαρμογής.
Η πρόταση αυτή θεωρείται «ορθολογική» από τους ειδικούς, καθώς οι επικουρικές δεν έχουν λάβει αυξήσεις εδώ και χρόνια, ενώ συνεχίζουν να μειώνονται σε πραγματικούς όρους λόγω πληθωρισμού.
Χτίζεται νέο Δώρο Χριστουγέννων
Ένα νέο θετικό μέτρο είναι το σχέδιο για κανονικό Δώρο Χριστουγέννων, που θα ξεκινήσει πιλοτικά με 250 ευρώ το Νοέμβριο 2025, με στόχο την πλήρη αποκατάστασή του ως το 2027. Αν και δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις, κυβερνητικές πηγές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο αυτό να επεκταθεί και σε χαμηλοσυνταξιούχους χωρίς προσωπική διαφορά.
Οι τελικές αποφάσεις τον Σεπτέμβριο
Ο Πρωθυπουργός αναμένεται να εξαγγείλει το πακέτο τον Σεπτέμβριο 2025, με εφαρμογή από 1/1/2026. Οι αποφάσεις θα στηριχθούν:
- Στην πορεία του ΑΕΠ και της εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
- Στην πρόβλεψη για πληθωρισμό και αύξηση συντάξεων 2026.
- Στην γνωμοδότηση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής.
Το 2026 ενδέχεται να φέρει καθολικές αυξήσεις για το σύνολο των συνταξιούχων. Για τους 670.000 με προσωπική διαφορά, το μέτρο σημαίνει:
- Άμεση ένταξη στις αυξήσεις.
- Τέλος του αποκλεισμού.
- Ετήσια ενίσχυση κατά 232 ευρώ τουλάχιστον.
Το αν θα εφαρμοστεί πλήρως ή τμηματικά, θα εξαρτηθεί από τις δημοσιονομικές αντοχές και τις πολιτικές ισορροπίες.