ΟΠΕΚΕΠΕ: Υπό πίεση οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις – Ποιες ενισχύσεις εκκρεμούν, ποιες προγραμματίζονται και τι αλλάζει στις δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Αγρότες προσοχή: 300 εκατ. για Βιολογικά και νέες πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ – ΕΛΓΑ σε 5 εβδομάδες
News: Στον πυρήνα της ανοιξιάτικης περιόδου, οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της χώρας καλούνται να επιβιώσουν μέσα σε ένα τοπίο χρηματοδοτικής ασφυξίας, θεσμικής δυσπιστίας και διοικητικής ασάφειας.
Την ώρα που η αγορά πιέζει, τα κόστη αυξάνονται και οι προθεσμίες τρέχουν, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τον ΕΛΓΑ προκαλούν έντονη αναστάτωση στην ύπαιθρο, ενώ το σύστημα των δηλώσεων ΟΣΔΕ παραμένει ασταθές και προβληματικό.
Οργή και αγωνία στον αγροτικό κόσμο – Κλειστό το ΟΣΔΕ, ανοιχτές μόνο οι διορθώσεις
Οι παραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση. Όχι μόνο γιατί οι πληρωμές καθυστερούν σημαντικά, αλλά και επειδή η μηχανογραφική βάση του ΟΣΔΕ 2025 παραμένει κλειστή, στερώντας από χιλιάδες αγρότες την πρόσβαση σε χρηματοδότηση μέσω τραπεζών, αλλά και τη δυνατότητα υποβολής δηλώσεων. Το μόνο που είναι σήμερα διαθέσιμο είναι η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τροποποιήσεις στις δηλώσεις ΕΑΕ 2024, που θα παραμείνει ανοιχτή έως και τις 12 Μαΐου, αλλά μόνο για ειδικές διορθώσεις – κυρίως για την ειδική ενίσχυση βάμβακος.
Οι παραγωγοί μπορούν να τροποποιήσουν στοιχεία όπως οι ημερομηνίες σποράς, οι επιλογές GDPR, τα στοιχεία άρδευσης, ενώ πρέπει να επισυνάψουν τα σωστά δικαιολογητικά για τα οικολογικά σχήματα ECO-03 και ECO-07, αλλιώς κινδυνεύουν με επιστροφές ενισχύσεων. Παράλληλα, σε πολλές περιπτώσεις ζητούνται νέα στοιχεία για κληρονομιές, ιδιοκτησίες και νέους γεωργούς, προκαλώντας επιπλέον γραφειοκρατία και σύγχυση.
Αναμονή 263 εκατ. ευρώ – Τι μένει να πληρωθεί
Σύμφωνα με πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, οι εκκρεμότητες στις πληρωμές για το έτος 2024 είναι μεγάλες και δυσανάλογες με τον ρυθμό των καλλιεργητικών εργασιών. Συνολικά, απομένει να καταβληθούν πάνω από 263 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 143,4 εκατ. ευρώ αφορούν έντεκα συνδεδεμένες ενισχύσεις που δεν έχουν ακόμη πληρωθεί καθόλου.
Αναλυτικά, τα ποσά που εκκρεμούν έχουν ως εξής:
• Πρόβειο & αίγειο κρέας: 64.862.472 ευρώ
• Πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή: 16.179.600 ευρώ
• Ρύζι: 7.938.000 ευρώ
• Βιομηχανική ντομάτα: 2.233.856 ευρώ
• Πορτοκάλια για χυμό: 3.573.460 ευρώ
• Όσπρια για ανθρώπινη κατανάλωση: 8.369.025 ευρώ
• Πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή: 14.396.928 ευρώ
• Σπόροι προς σπορά: 4.465.000 ευρώ
• Κορινθιακή σταφίδα: 3.518.628 ευρώ
• Μήλα: 542.800 ευρώ
• Μικρά νησιά Αιγαίου: 17.335.000 ευρώ
Επιπλέον, περίπου 120 εκατ. ευρώ αφορούν υποθέσεις «ξεχασμένες» από προηγούμενες φάσεις πληρωμών – όπως νεαρούς αγρότες, βιολογικά, ενστάσεις βασικής ενίσχυσης – οι οποίες δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί.
Επόμενες πληρωμές από ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ – Τι περιμένουμε
Η αβεβαιότητα επικρατεί και στο μέτωπο των επερχόμενων πληρωμών. Αν και δεν υπάρχει επίσημη ημερομηνία, εκτιμάται πως μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα επιχειρήσει μια «γενναία» πίστωση συνδεδεμένων ενισχύσεων που καθυστερούν. Σε αυτή αναμένεται να περιλαμβάνονται ειδικές ενισχύσεις για το βαμβάκι, τα όσπρια και το ρύζι. Παράλληλα, μικρότερο ποσό θα κατευθυνθεί προς διορθώσεις και επανελέγχους παλαιών αιτήσεων.
Αγροτικές ΠΛΗΡΩΜΕΣ – Τι λένε οι τελευταίες πληροφορίες από ΟΠΕΚΕΠΕ
Από την πλευρά του, ο ΕΛΓΑ σχεδιάζει νέα φάση πληρωμών αποζημιώσεων παγετού και ξηρασίας, με στόχο την πίστωση ποσών προς τους πληγέντες παραγωγούς σε τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου. Εκτιμάται πως το ύψος των αποζημιώσεων μπορεί να ξεπεράσει τα 45 εκατ. ευρώ, με έμφαση σε δενδρώδεις καλλιέργειες, αμπελοκαλλιέργειες και κτηνοτροφικά φυτά που επλήγησαν.
Οργή στα ΚΥΔ – Ασφυκτικές προθεσμίες, λίγα χέρια
Την ίδια στιγμή, οι εργαζόμενοι στα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) αντιμετωπίζουν πιέσεις και ελλείψεις. Τα γραφεία δέχονται δεκάδες αγρότες ημερησίως, ενώ υποχρεώνονται να ανταπεξέλθουν σε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, τα οποία τίθενται συχνά τεχνηέντως από τεχνικούς συμβούλους ή διοικητικά σχήματα του πληροφοριακού συστήματος του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η ΔΥΠΑ, ως επιτελικός φορέας ανθρώπινου δυναμικού, έχει δεχτεί αναφορές για τις συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων, χωρίς ωστόσο να έχει προχωρήσει ακόμη σε επίσημες ενέργειες ελέγχου ή ενίσχυσης.
Η αίσθηση στον αγροτικό κόσμο είναι πως τα προβλήματα δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα ενός πλέγματος κακοδιαχείρισης, πολιτικών συμβιβασμών και τεχνητών δυσκολιών που καταλήγουν να επιβαρύνουν τον ίδιο τον παραγωγό.
Η εαρινή περίοδος θα έπρεπε να σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα για τον αγροτικό κόσμο. Αντί γι’ αυτό, η ύπαιθρος πνίγεται σε αναμονές, μικροδιορθώσεις και υποσχέσεις. Οι επερχόμενες πληρωμές από ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ ίσως ανακουφίσουν προσωρινά, αλλά αν δεν αντιμετωπιστούν οι δομικές παθογένειες του συστήματος, η αστάθεια θα παραμένει και η δυσαρέσκεια θα μεγαλώνει.