ΟΠΕΚΕΠΕ: Η αγροτική κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια χρονιά πρωτοφανών πιέσεων. Τα οικολογικά σχήματα (eco-schemes) του 2025 δεν θυμίζουν σε τίποτα τα προηγούμενα έτη, με μειώσεις στα πριμ, αυστηρότερους ελέγχους και σημαντικές καθυστερήσεις στις πληρωμές.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Την ίδια στιγμή, ο ΟΠΕΚΕΠΕ και ο ΕΛΓΑ ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε πληρωμές μέσα στις επόμενες 25 ημέρες, προκειμένου να δώσουν μια ανάσα σε χιλιάδες δικαιούχους που βρίσκονται σε αναμονή.
Eco-schemes με «ψαλιδισμένη» στήριξη
Το μεγαλύτερο «αγκάθι» της χρονιάς είναι η μείωση κατά 10% των δικαιούχων στα οικολογικά σχήματα. Περίπου 40.000 αγρότες και κτηνοτρόφοι μένουν εκτός, την ώρα που όσοι παραμένουν ενταγμένοι βλέπουν το ύψος της ενίσχυσης να μειώνεται αισθητά.
Οι βιοκαλλιεργητές πλήττονται περισσότερο, καθώς από τα 45,5 ευρώ το στρέμμα που λάμβαναν στο Μέτρο 11, τώρα περιορίζονται στα 28 ευρώ λόγω της υπερβάλλουσας ζήτησης και των νέων κανόνων. Πρόκειται ουσιαστικά για «μισή στήριξη», τη στιγμή που οι απαιτήσεις και οι δεσμεύσεις για τη βιολογική παραγωγή παραμένουν ίδιες ή και αυξάνονται.
Αυστηροί έλεγχοι και καθυστερήσεις στις καταβολές
Η απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης προβλέπει αυστηρούς επιτόπιους και διοικητικούς ελέγχους για να αποκλειστούν όσοι δεν πληρούν τα κριτήρια. Αυτό σημαίνει πως οι πληρωμές, που μέχρι πρότινος καταβάλλονταν κοντά στο Πάσχα, μετατίθενται πλέον προς το καλοκαίρι του 2025.
Η Ελλάδα αναμένει επίσκεψη της DG Agri στα τέλη του έτους, γεγονός που αναγκάζει τις αρχές να εμφανίσουν αποτελέσματα με αυστηρό έλεγχο των ενισχύσεων. Κάθε ευρώ που καταβάλλεται σε μη δικαιούχο θεωρείται απώλεια για τον παραγωγό που πληροί τα κριτήρια.
Πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο
Μέσα στις επόμενες 25 ημέρες, ο ΟΠΕΚΕΠΕ προγραμματίζει σημαντικές καταβολές. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένονται:
• Συνδεδεμένες ενισχύσεις βάμβακος για περίπου 38.000 παραγωγούς, με συνολικό ποσό που ξεπερνά τα 60 εκατ. ευρώ.
• Υπόλοιπα εξισωτικής αποζημίωσης 2024, τα οποία αφορούν περίπου 270.000 δικαιούχους.
• Εκκρεμότητες βασικής ενίσχυσης και συμπληρωματικές πληρωμές σε αιτήσεις που είχαν προβλήματα ή λάθη κατά την υποβολή ΟΣΔΕ.
Οι πληρωμές αυτές εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν έως τις 15 Οκτωβρίου, προσφέροντας ρευστότητα σε έναν κλάδο που παλεύει με αυξημένα κόστη παραγωγής.
ΕΛΓΑ: Αποζημιώσεις από τον παγετό και τις θεομηνίες
Σε παράλληλο χρόνο, ο ΕΛΓΑ προχωρά στην καταβολή αποζημιώσεων για ζημιές που υπέστησαν καλλιέργειες την άνοιξη. Οι πληρωμές, που θα ξεκινήσουν από την ερχόμενη εβδομάδα, αφορούν:
• Αμπέλια, καπνά και κηπευτικά που επλήγησαν από παγετούς τον Μάρτιο.
• Ελαιώνες σε περιοχές της Κρήτης, της Λακωνίας και της Μεσσηνίας που υπέστησαν ζημιές από χαλαζοπτώσεις.
• Σιτηρά σε Θεσσαλία και Μακεδονία που επλήγησαν από πλημμυρικά φαινόμενα.
Το συνολικό ποσό υπολογίζεται σε πάνω από 35 εκατ. ευρώ, ενώ στόχος είναι να ολοκληρωθούν οι καταβολές μέχρι τις 20 Οκτωβρίου.
Αντιδράσεις στον αγροτικό κόσμο
Η κατάσταση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Οι οργανώσεις παραγωγών κάνουν λόγο για «ανασφάλεια και αβεβαιότητα», τονίζοντας ότι οι συνεχείς μειώσεις και καθυστερήσεις οδηγούν σε οικονομικό στραγγαλισμό.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών δήλωσε ότι «οι αγρότες νιώθουν εγκαταλελειμμένοι», επισημαίνοντας πως ενώ σε άλλες χώρες της ΕΕ οι πληρωμές δίνονται προκαταβολικά τον Οκτώβριο, στην Ελλάδα οι δικαιούχοι περιμένουν μέχρι το καλοκαίρι.
Πολιτική διάσταση και πίεση από την Κομισιόν
Η συζήτηση για την ΚΑΠ 2028-2034 ανοίγει ήδη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με προτάσεις για περαιτέρω μειώσεις των κονδυλίων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προειδοποιήσει ότι η Ελλάδα πρέπει να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του συστήματος πληρωμών, αλλιώς κινδυνεύει με πρόστιμα και περικοπές.
Παράλληλα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις πιέσεις της Κομισιόν και στις αντιδράσεις του αγροτικού κόσμου, υποσχόμενο βελτιώσεις στις επόμενες προσκλήσεις.
Το στοίχημα της επόμενης περιόδου
Το επόμενο διάστημα θεωρείται κρίσιμο. Αν οι πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ γίνουν κανονικά έως τα μέσα Οκτωβρίου, θα περιοριστεί η δυσαρέσκεια. Ωστόσο, τα μεγάλα ερωτήματα παραμένουν:
• Θα υπάρξουν διορθωτικές κινήσεις για τα οικολογικά σχήματα;
• Θα βρεθεί τρόπος να στηριχθούν οι βιοκαλλιεργητές που χάνουν σχεδόν τη μισή ενίσχυση;
• Πώς θα αποφευχθεί η περαιτέρω μείωση κονδυλίων στην επόμενη προγραμματική περίοδο;
Η αγροτική κοινότητα απαιτεί σαφείς απαντήσεις, καθώς οι εκμεταλλεύσεις βρίσκονται στο όριο βιωσιμότητας.
Η φετινή χρονιά αποτελεί τεστ αντοχής για τον ελληνικό αγροτικό κόσμο. Με λιγότερους δικαιούχους, μειωμένα ποσά και καθυστερήσεις, τα eco-schemes 2025 δείχνουν την κατεύθυνση που θα έχει η νέα ΚΑΠ: περισσότερη αυστηρότητα, λιγότερη στήριξη.
Οι πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο προσφέρουν μια προσωρινή ανακούφιση, αλλά δεν αρκούν για να καλύψουν τις απώλειες. Το ζητούμενο είναι μια σταθερή και δίκαιη πολιτική ενισχύσεων, που θα δώσει στους αγρότες τη δυνατότητα να συνεχίσουν να παράγουν σε ένα περιβάλλον έντονου διεθνούς ανταγωνισμού.
-120x86.jpg)
