ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Οι συντάξεις του 2026 μπαίνουν σε νέα ρότα με αυξήσεις έως 3% για όσους δεν έχουν προσωπική διαφορά και με σταδιακό συμψηφισμό για όσους τη διατηρούν.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Το οικονομικό αποτύπωμα θα είναι ορατό από τον Ιανουάριο, ενώ τον Νοέμβριο 2025 προβλέπεται επίδομα 250 ευρώ για ευάλωτους, με εισοδηματικά/ηλικιακά κριτήρια.
Το ρεπορτάζ καταγράφει τα σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο και τι πρακτικά σημαίνουν για κάθε κατηγορία, με δέκα παραδείγματα συνταξιούχων.
Ποιοι κερδίζουν άμεσα
Κερδισμένοι είναι όσοι δεν έχουν προσωπική διαφορά: το 3% περνά ολόκληρο στη μηνιαία καταβολή. Για παράδειγμα, κύρια σύνταξη 1.000 € “γράφει” +30 €, ενώ στα 1.500 € η αύξηση κυμαίνεται στα +45–50 €. Αντίθετα, σε όσους έχουν προσωπική διαφορά, το 3% πρώτα “σβήνει” μέρος της διαφοράς και μόνο η υπερβάλλουσα βελτιώνει το πληρωτέο. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι έτσι επιτυγχάνεται σταδιακή εξίσωση και άρση παλαιών αδικιών, με στοχευμένη ενίσχυση στις χαμηλές συντάξεις. Για επίσημες αναρτήσεις και εγκυκλίους, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να παρακολουθούν το Υπουργείο Εργασίας και τον e-ΕΦΚΑ.
Προσωπική διαφορά: το «αγκάθι» που καθορίζει το τελικό ποσό
Η προσωπική διαφορά, κατάλοιπο προηγούμενων μεταρρυθμίσεων, συνεχίζει να ρυθμίζει το αν και πόσο θα δει κάποιος καθαρή αύξηση. Αν π.χ. η διαφορά είναι 40 € και το 3% αντιστοιχεί σε 30 €, δενυπάρχει αύξηση στο πληρωτέο· μειώνεται η διαφορά στα 10 €. Μόλις η διαφορά μηδενίσει, οι επόμενες αναπροσαρμογές περνούν ολόκληρες στην τσέπη. Για διασταυρώσεις δικαιωμάτων, χρήσιμη είναι και η ΗΔΙΚΑ (ηλεκτρονικές εφαρμογές).
Συντάξεις χηρείας: αναζητούνται διορθώσεις
Οι περικοπές σε συντάξεις χηρείας έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, αφού σε ειδικές περιπτώσεις τα καθαρά ποσά υποχωρούν κάτω από 200 €. Στο τραπέζι εξετάζεται αύξηση ποσοστούαναπλήρωσης από 70% σε 80%, κατώτατο όριο πληρωτέου, μείωση χρόνου αναμονής για αναπροσαρμογές και αναδρομικές διορθώσεις. Το ζήτημα αφορά κυρίως γυναίκες 65+ με μικρό εισόδημα και εξάρτηση από τη σύνταξη του εκλιπόντος. Οι τελικές αποφάσεις θα περάσουν από τη Βουλή, ενώ πολιτικά επιχειρείται ισορροπία ανάμεσα σε δημοσιονομικό χώρο και κοινωνική προστασία.
Η εικόνα των πληρωμών το 2026
Το υπουργείο προετοιμάζει πίνακες ανά ταμείο/κατηγορία που θα αποτυπώνουν μέσες αυξήσεις και επιπτώσεις της προσωπικής διαφοράς. Η ιδέα είναι να υπάρξει διαφάνεια, να αποφεύγονται παρερμηνείες και να ξέρει ο συνταξιούχος τι περιμένει ανάλογα με το προφίλ του. Παράλληλα, οι ευάλωτοι θα δουν συμπληρωματικές ενισχύσεις, ιδίως όσοι ζουν σε ακριτικές/νησιωτικές περιοχές. Για ερωτήματα/ενστάσεις, η επίσημη πύλη gov.gr συγκεντρώνει τις σχετικές διαδικασίες.
Τι να κάνουν οι συνταξιούχοι
1. Ελέγξτε στο ενημερωτικό πληρωμής αν υπάρχει προσωπική διαφορά και πόση.
2. Υπολογίστε το 3% πάνω στην μικτή σύνταξη (πριν κρατήσεις).
3. Συγκρίνετε την αύξηση με την προσωπική διαφορά: αν την καλύπτει, δείτε καθαρή αύξηση.
4. Για χηρείας, τηρήστε τα δικαιολογητικά (ληξιαρχικές πράξεις, ΑΦΜ/ΑΜΚΑ, δηλώσεις) και επικοινωνήστε με τα τοπικά υποκαταστήματα e-ΕΦΚΑ για επιμέρους διευκρινίσεις.
5. Παρακολουθήστε τις εγκυκλίους του Υπουργείου Εργασίας και τις σχετικές πράξεις στη Βουλή.
Δέκα ρεαλιστικά παραδείγματα συνταξιούχων (ενδεικτικά)
1. Μαρία, 72, χηρείας ΟΓΑ: Καθαρό 430 €, προσωπική διαφορά 0 €. Με 3%: +12,9 €. Αν αυξηθεί το ποσοστό χηρείας στο 80%, κερδίζει επιπλέον ~+25–30 €.
2. Γιώργος, 68, ΙΚΑ χωρίς διαφορά: Καθαρό 1.000 €. Αύξηση +30 €. Σύνολο 1.030 €.
3. Ελένη, 66, ΔΗΜΟΣΙΟ με διαφορά 45 €: Το 3% δίνει +33 €· συμψηφίζει, νέα διαφορά 12 €, καμία καθαρή αύξηση φέτος.
4. Νίκος, 75, ΟΑΕΕ χωρίς διαφορά: Καθαρό 850 €. Αύξηση +25,5 €. Δικαιούται και επίδομα 250 € αν πληροί τα κριτήρια.
5. Αναστασία, 69, χηρείας ΙΚΑ με κατώτατο: Σήμερα 510 €. Με 80% ποσοστό, εκτίμηση +35–40 €. Το 3% προστίθεται επιπλέον αν δεν υπάρχει διαφορά.
6. Παναγιώτης, 73, ΔΕΚΟ προ ’92 με διαφορά 120 €: Το 3% δίνει +60 €· η διαφορά πέφτει σε 60 €, καμία καθαρή αύξηση ακόμη.
7. Κώστας, 64, νέος συνταξιούχος 2024 χωρίς διαφορά: Καθαρό 1.400 €. Αύξηση +42 €.
8. Σοφία, 80, ΟΓΑ χαμηλοσυνταξιούχος: 420 €. Το 3% +12,6 €. Πιθανή ένταξη σε κοινωνικό επίδομα αν πληροί τα εισοδηματικά όρια.
9. Χρήστος, 71, μεικτή σύνταξη (κύρια+επικουρική): Κύρια 1.100 € (διαφορά 20 €), επικουρική 180 €. Το 3% στην κύρια +33 € (καθαρό +13 € μετά τον συμψηφισμό) και +5,4 € στην επικουρική.
10. Θεανώ, 67, χηρείας ναυτικού (ΝΑΤ): Τρέχον 780 € στο 70%. Αν πάει 80%, εκτιμώμενη προσαύξηση +75–85 €, συν 3% όπου δεν υπάρχει διαφορά.
Ορίζοντας 2026: τι περιμένουμε στο θεσμικό πεδίο
Το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει να “κλειδώσει” κανόνες προβλεψιμότητας: διατήρηση του δείκτη τιμαριθμικών αυξήσεων, διαφάνεια στους πίνακες και αυτοματισμούς ώστε οι αναπροσαρμογές να μην εξαρτώνται από συγκυριακές αποφάσεις. Παράλληλα, για τις χηρείας, η στοχοθέτηση είναι να μη πέφτει κανείς κάτω από ένα βιώσιμο κατώτατο, ειδικά σε μονοπρόσωπα νοικοκυριά.
Πού ενημερώνομαι επίσημα
— Θεσμικό πλαίσιο, εγκύκλιοι, ανακοινώσεις: Υπουργείο Εργασίας
— Ατομικός φάκελος, ενημερωτικά πληρωμών: e-ΕΦΚΑ
— Ηλεκτρονικές υπηρεσίες/αιτήσεις: gov.gr
— Κοινοβουλευτικές διαδικασίες/νόμοι: Βουλή
— Ευρωπαϊκό πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής/συντάξεων: Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Το 2026 δεν φέρνει “γενναίες” αυξήσεις για όλους, φέρνει όμως στοχευμένες βελτιώσεις για όσους δεν έχουν προσωπική διαφορά και σταδιακή δικαίωση για όσους την κουβαλούν. Οι πιθανές παρεμβάσεις στις συντάξεις χηρείας αποτελούν επείγουσα κοινωνική διόρθωση: ένα κατώτατο δίχτυ και ένα υψηλότερο ποσοστό θα αποτρέψουν ακραίες περιπτώσεις φτώχειας. Κλειδί για τον κάθε συνταξιούχο είναι να ξέρει την προσωπική του διαφορά, να ελέγχει τα ενημερωτικά και να αξιοποιεί τις επίσημες ψηφιακές πύλες για να μην χάσει καμία αλλαγή που τον αφορά.
