ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Πλήρης ενσωμάτωση προσωπικής διαφοράς: Τι κερδίζουν οι συνταξιούχοι-Αυξήσεις από 22 ευρώ έως και 55 ευρώ το μήνα αναμένεται να λάβουν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι το 2026, εφόσον τελικά η κυβέρνηση προχωρήσει σε κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και ενσωμάτωσή της στο τελικό ποσό της σύνταξης.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Το οικονομικό επιτελείο εξετάζει σοβαρά το σενάριο αυτό, καθώς εκτιμάται ότι το δημοσιονομικό κόστος δεν θα ξεπεράσει τα 40 εκατ. ευρώ, δεδομένου ότι ήδη δαπανώνται 100 εκατ. ευρώ για επιδόματα που υποκαθιστούν τις αυξήσεις στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά.
Η προσωπική διαφορά καθιερώθηκε με τον νόμο Κατρούγκαλου και αποτελούσε μηχανισμό συμψηφισμού των αυξήσεων σε όσους συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον Μάιο του 2016. Στην πράξη, εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι έμεναν χωρίς αύξηση επειδή έπρεπε πρώτα να «ξεχρεώσουν» αυτή τη διαφορά.
Τα ποσά των αυξήσεων με πλήρη ενσωμάτωση
Σύμφωνα με αναλυτικούς πίνακες του «Ασφάλιση & Συντάξεις», εφόσον η προσωπική διαφορά καταργηθεί πλήρως, οι καθαρές αυξήσεις που θα προκύψουν το 2026 θα είναι:
• Συνταξιούχοι ΙΚΑ με 33 έτη: από 31,48€ έως 35,05€ το μήνα
• Συνταξιούχοι Δημοσίου με 36 έτη: 32,80€ το μήνα
• Συνταξιούχοι ΟΑΕΕ με 39 έτη: 31,98€ το μήνα
• Συνταξιούχοι ΑΤΕ με 39 έτη: 54,85€ το μήνα
• Συνταξιούχοι ΝΑΤ: αυξήσεις από 28,49€ έως 30,77€ το μήνα
Αν επιλεγεί η εναλλακτική λύση του «κουρέματος» 50%, πολλοί συνταξιούχοι θα μείνουν χωρίς καθόλου αύξηση, ενώ άλλοι θα δουν μόνο συμβολικές αυξήσεις 5-10 ευρώ το μήνα.
Πόσο θα κοστίσει στον προϋπολογισμό
Η συνολική δαπάνη, σύμφωνα με τις προβλέψεις στελεχών του Υπουργείου Εργασίας, ανέρχεται στα 140 εκατ. ευρώ για το 2026. Από αυτά:
• 100 εκατ. ευρώ ήδη δαπανώνται για επιδόματα στους μη ωφελούμενους
• Άρα το καθαρό κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό θα είναι μόλις 40 εκατ. ευρώ
Ταυτόχρονα, θα πάψουν να ισχύουν οι «μηδενικές αυξήσεις» μέσω επιδομάτων, όπως αυτά που δόθηκαν το 2025 (200€, 150€, 100€ ανάλογα με το ύψος της σύνταξης).
Χαμένοι και κερδισμένοι
Κερδισμένοι θα είναι:
• Όλοι οι συνταξιούχοι που σήμερα δεν λαμβάνουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς
• Οι χαμηλοσυνταξιούχοι με κύριες συντάξεις κάτω των 700€, που ενσωματώνουν και το επίδομα στο σώμα της σύνταξης
Χαμένοι θα είναι:
• Όσοι έχουν υψηλή προσωπική διαφορά, κυρίως από το ΤΕΒΕ και τον ΟΑΕΕ
• Εκείνοι που θα χρειαστούν 5 ή και 10 χρόνια για να τη «σβήσουν» σε περίπτωση που επιλεγεί «κούρεμα» αντί για πλήρη ενσωμάτωση
3 βασικά βήματα για ταχύτερη συνταξιοδότηση – Έως και 2 χρόνια νωρίτερα
Παράλληλα με τις εξελίξεις στην προσωπική διαφορά, όλο και περισσότεροι ασφαλισμένοι αναζητούν τρόπο να φύγουν νωρίτερα στη σύνταξη, ιδίως όσοι πλησιάζουν τα 62. Οι ειδικοί συμβουλεύουν τρία καθοριστικά βήματα:
1. Ψηφιακή ανακεφαλαίωση ενσήμων
Ο υποψήφιος συνταξιούχος πρέπει έως και 2 χρόνια πριν την αίτηση να υποβάλει ηλεκτρονικά την ανακεφαλαίωση χρόνου ασφάλισης. Μέσα από τις ψηφιακές υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, γίνεται καταγραφή των ενσήμων και προσδιορίζεται ο ακριβής χρόνος ασφάλισης, κάτι που επιταχύνει την απονομή της σύνταξης.
Για ασφαλισμένους του πρώην ΙΚΑ η διαδικασία είναι πλήρως ψηφιακή. Για τους υπόλοιπους απαιτείται χειρόγραφη βεβαίωση ανά ταμείο.
2. Εξαγορά πλασματικών ετών – Πόσο κοστίζει
Η εξαγορά πλασματικών ετών αφορά κυρίως γονείς, στρατιωτική θητεία, σπουδές κ.λπ. και γίνεται για να «συμπληρωθούν» τα 40 έτη.
Το κόστος, σύμφωνα με ΑΑΔΕ, για ασφαλισμένο με κατώτατο μισθό (880€), ανέρχεται στα:
• 176€ το μήνα
• 2.122€ ετησίως
• 6.336€ για 3 χρόνια
Για ελεύθερους επαγγελματίες, με βάση ασφαλιστική κατηγορία στον ΕΦΚΑ, κυμαίνεται από 244€ έως 659€ ανά μήνα ανά έτος.
Η εξόφληση γίνεται είτε εφάπαξ με 2% έκπτωση, είτε με παρακράτηση από τη σύνταξη.
3. Ρύθμιση οφειλών προς ΕΦΚΑ – Νέα όρια
Οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ ή ΟΓΑ πρέπει να έχουν εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις οφειλές τους:
• 30.000€ όριο για ελεύθερους επαγγελματίες
• 10.000€ για αγρότες
Από το 2024 ισχύει νέα διαδικασία: Η αίτηση γίνεται δεκτή αν οι καταθέσεις του ασφαλισμένου δεν ξεπερνούν τα 12.000€ (ή 6.000€ για αγρότες), με έλεγχο τραπεζικών δεδομένων.
Η αποπληρωμή γίνεται σε 60 δόσεις, με παρακράτηση έως 60% της σύνταξης κάθε μήνα, έως ότου το χρέος πέσει στα επιτρεπτά όρια.
Έξοδος στο 62ο έτος με 40ετία – Ποιοι προλαβαίνουν
Σύμφωνα με ΗΔΙΚΑ, σήμερα λιγότεροι από 40.000 ασφαλισμένοι (κυρίως μητέρες ανηλίκων και εργαζόμενοι σε βαρέα) μπορούν να φύγουν πριν τα 62. Η συντριπτική πλειοψηφία πλέον χρειάζεται 40 έτη ασφάλισης για πλήρη σύνταξη στα 62.
Η σωστή προετοιμασία από τώρα – και ιδιαίτερα 2 χρόνια πριν την υποβολή της αίτησης – είναι καθοριστική για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος, να περιοριστεί η γραφειοκρατία και να μη γίνουν λάθη που θα καθυστερήσουν την απονομή της σύνταξης.
Το 2026 θα είναι χρονιά-σταθμός για το συνταξιοδοτικό: Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και η επιτάχυνση των απονομών θα κρίνουν τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών.
