ΟΠΕΚΕΠΕ: Η ελληνική ελαιοκομία βαδίζει προς μια νέα συγκομιδή με ανάμικτα συναισθήματα. Από τη μία, η αγορά δείχνει να διατηρείται σε σχετικά ικανοποιητικά επίπεδα, με τις τελευταίες δημοπρασίες να καταγράφουν τιμές έως και 4,80 ευρώ/κιλό στη Λακωνία, ενώ σε άλλες περιοχές οι τιμές παραμένουν μεταξύ 3,70 και 4,40 ευρώ.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
ΑΓΡΟΤΕΣ ΝΕ: Μικροδάνεια, εγγυήσεις και πριμ αγοράς γης- Οι επερχόμενες πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ
News: Από την άλλη, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές των ενισχύσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τα ανοιχτά ζητήματα με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ 2025 προκαλούν ανησυχία στους παραγωγούς.
Η αγορά του ελαιολάδου
Μετά από μήνες στασιμότητας, η ελληνική αγορά χύμα ελαιολάδου δείχνει να ανακάμπτει. Η τελευταία δημοπρασία του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Αγίων Αποστόλων στη Λακωνία έκλεισε στα 4,80 ευρώ/κιλό, τιμή που έδωσε ανάσα αισιοδοξίας στους παραγωγούς. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Παναγιώτης Μπατσάκης, η φετινή παραγωγή εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα (1.300 τόνοι), γεγονός που σε συνδυασμό με τα περιορισμένα αποθέματα δημιουργεί προσδοκίες για διατήρηση των τιμών.
Στην Ισπανία, οι τιμές του έξτρα παρθένου φτάνουν έως τα 5 ευρώ/κιλό για περιορισμένες ποσότητες, με τη μέση τιμή ωστόσο να κυμαίνεται μεταξύ 3,40 και 4,60 ευρώ. Η εικόνα αυτή επηρεάζει άμεσα την Ελλάδα, καθώς η διεθνής αγορά εξακολουθεί να λειτουργεί συγκοινωνούντα δοχεία.
Προβλήματα στην παραγωγή και στον δάκο
Η φετινή χρονιά χαρακτηρίζεται μέτρια για πολλές περιοχές. Στη Φθιώτιδα, οι γεωπόνοι μιλούν για μειωμένη ανθοφορία λόγω αφρικανικής σκόνης και βροχοπτώσεων, ενώ στον Νομό Χανίων οι παραγωγοί επισημαίνουν αυξημένη παρουσία δάκου. Στην Άνω Μεσσηνία η εικόνα είναι ακόμα πιο δύσκολη, με πολλούς να εγκαταλείπουν την καλλιέργεια λόγω χαμηλών εισοδημάτων και έλλειψης εργατικών χεριών.
Παρά τα προβλήματα, η θετική δυναμική στις τιμές δημιουργεί ελπίδες ότι η χρονιά θα κλείσει με καλύτερες απολαβές σε σχέση με προηγούμενες.
Οι πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ στις επόμενες τρεις εβδομάδες
Η αγορά του ελαιολάδου και γενικότερα η αγροτική παραγωγή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη ρευστότητα που φέρνουν οι ενισχύσεις. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, το επόμενο τριών εβδομάδων πρόγραμμα πληρωμών περιλαμβάνει:
• Τέλος Αυγούστου: εξόφληση υπολοίπων βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας του 2024.
• 1 – 5 Σεπτεμβρίου: καταβολή πληρωμών για νιτρορύπανση, κομφούζιο, σπάνιες φυλές και άλλες αγροπεριβαλλοντικές δράσεις.
• 8 – 12 Σεπτεμβρίου: εξόφληση συνδεδεμένων ενισχύσεων για βαμβάκι, βόειο κρέας και πρωτεϊνούχα φυτά.
• 15 – 20 Σεπτεμβρίου: πληρωμές υπολοίπων βασικής ενίσχυσης και αναδιανεμητικής, ώστε να κλείσει ο κύκλος του 2024.
Σύμφωνα με στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι καθυστερήσεις που υπήρξαν το προηγούμενο διάστημα οφείλονται στους εντατικούς ελέγχους που πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ, ώστε να περιοριστούν φαινόμενα καταχρήσεων.
Οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ
Σε παράλληλο χρόνο, ο ΕΛΓΑ έχει ανακοινώσει ότι τις πρώτες δύο εβδομάδες του Σεπτεμβρίου θα καταβάλει αποζημιώσεις για παγετό σε δενδροκαλλιέργειες και χαλαζοπτώσεις που έπληξαν καλαμπόκι και βαμβάκι. Στόχος είναι να δοθούν τα ποσά πριν από την έναρξη της συγκομιδής, ώστε να υπάρξει στοιχειώδης ρευστότητα.
Το ζήτημα με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ 2025
Παράλληλα με τις πληρωμές, οι αγρότες βρίσκονται αντιμέτωποι με τον πονοκέφαλο των δηλώσεων ΟΣΔΕ 2025. Η νέα περίοδος φέρνει αλλαγές στη διαδικασία, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητά περισσότερη ακρίβεια στα δεδομένα, με στόχο τον περιορισμό σφαλμάτων και την καλύτερη κατανομή των ενισχύσεων.
Ήδη έχουν καταγραφεί καθυστερήσεις στην έναρξη της πλατφόρμας, με αποτέλεσμα πολλοί παραγωγοί να ανησυχούν ότι οι δηλώσεις δεν θα ολοκληρωθούν έγκαιρα. Αυτό θα είχε συνέπεια να μετατεθούν εκ νέου οι πληρωμές της ενιαίας ενίσχυσης, όπως συνέβη τα προηγούμενα χρόνια.
Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι θα υπάρξει ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς και πως θα τηρηθούν οι προθεσμίες. Ωστόσο, οι παραγωγοί ζητούν σαφή ενημέρωση και περισσότερη στήριξη, ώστε να μην υπάρξουν λάθη που μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια επιδοτήσεων.
Ευρωπαϊκή διάσταση και ανησυχίες
Σύμφωνα με στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση για τον τρόπο που εφαρμόζει το νέο στρατηγικό σχέδιο ΚΑΠ. Τα ζητήματα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις δηλώσεις ΟΣΔΕ έχουν ήδη προκαλέσει επισημάνσεις, με τις Βρυξέλλες να ζητούν άμεση βελτίωση των διαδικασιών.
Ο φόβος νέων προστίμων δεν είναι αβάσιμος. Εάν οι δηλώσεις ΟΣΔΕ δεν ολοκληρωθούν σωστά, υπάρχει ο κίνδυνος περικοπών στην κοινοτική χρηματοδότηση.
Η εικόνα του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα είναι αντιφατική. Στην αγορά ελαιολάδου, οι τιμές δείχνουν ανθεκτικότητα και προσφέρουν μια σχετική αισιοδοξία. Ωστόσο, τα ζητήματα ρευστότητας από τις καθυστερήσεις πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι αβεβαιότητες γύρω από τις δηλώσεις ΟΣΔΕ 2025 κρατούν σε εγρήγορση τους παραγωγούς.
Η επόμενη τριεβδομάδα θα είναι καθοριστική. Εάν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα πληρωμών και υπάρξει σαφής πρόοδος στις δηλώσεις, η ύπαιθρος θα ανασάνει. Διαφορετικά, το κλίμα δυσπιστίας θα ενταθεί και οι πιέσεις θα αυξηθούν τόσο στο ΥΠΑΑΤ όσο και στην κυβέρνηση συνολικά.
