ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Σημαντικές ανατροπές καταγράφονται στο μέτωπο των συντάξεων χηρείας, καθώς το Υπουργείο Εργασίας αποφάσισε να «παγώσει» προσωρινά τις περικοπές που προβλέπει ο νόμος 4387/2016.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Η απόφαση ελήφθη μετά από έντονες πολιτικές πιέσεις και κοινωνικές αντιδράσεις, καθώς η εφαρμογή του μέτρου θα έπληττε δεκάδες χιλιάδες οικογένειες, προκαλώντας σοβαρό κοινωνικό και πολιτικό κόστος.
Παράλληλα, παραμένει ανοιχτό το ζήτημα της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), που αφορά κυρίως παλαιούς συνταξιούχους Δημοσίου και ΔΕΚΟ. Η ΕΑΣ, η οποία κρίθηκε αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, συνεχίζει να παρακρατείται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέες διεκδικήσεις και εκκρεμείς δικαστικές αποφάσεις.
Τα τρία σενάρια για τις συντάξεις χηρείας
Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου, τρία είναι τα σενάρια που εξετάζονται αυτή τη στιγμή:
1. Περικοπή μόνο της εθνικής σύνταξης: Το επικρατέστερο σενάριο είναι να εφαρμοστεί το «ψαλίδι» μόνο στο κομμάτι της εθνικής σύνταξης (70% για την πρώτη τριετία, 35% μετά), αφήνοντας ανέπαφο το ανταποδοτικό τμήμα. Έτσι, θα μετριαστεί το τελικό ποσό της μείωσης.
2. Επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων σε δόσεις: Για τα ποσά που καταβλήθηκαν χωρίς να εφαρμοστεί ο νόμος, εξετάζεται η δυνατότητα να επιστραφούν σε πολλές δόσεις, ώστε να αποφευχθεί η οικονομική ασφυξία των δικαιούχων.
3. Δικαίωμα επιλογής μετά την τριετία: Στην περίπτωση που ο δικαιούχος λαμβάνει και δική του σύνταξη, θα μπορεί να επιλέγει ποια από τις δύο συντάξεις θα υποστεί μείωση κατά 50%.
Οι εκκρεμότητες με τον πρώην ΟΓΑ
Ιδιαίτερα σοβαρή εκκρεμότητα παραμένουν οι συντάξεις χηρείας του πρώην ΟΓΑ για θανάτους πριν από τις 13 Μαΐου 2016. Οι περιπτώσεις αυτές εξαιρούνται από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του νόμου Κατρούγκαλου, με αποτέλεσμα οι χήρες να λαμβάνουν εξαιρετικά χαμηλά ποσά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα: αν ο θανών λάμβανε σύνταξη 300 ευρώ, ο επιζών σύζυγος εισπράττει μόλις 50 ευρώ. Το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ) έχει δεχθεί δεκάδες καταγγελίες για τέτοιες περιπτώσεις, ζητώντας άμεση νομοθετική παρέμβαση.
Ο ενιαίος κανονισμός παροχών
Παράλληλα, το Υπουργείο προχωρά με τα δύο νέα νομοσχέδια που αφορούν:
• Ενιαίο Κανονισμό Παροχών: Στόχος είναι να εναρμονιστούν οι παροχές ασθένειας, μητρότητας, εργατικού ατυχήματος και εξόδων κηδείας, ώστε να μην υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα σε Ταμεία. Ουσιαστικά, θα δημιουργηθεί ένας κανονισμός στη θέση των 88 διαφορετικών που ισχύουν σήμερα.
• Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ): Δίνονται κίνητρα για δημιουργία νέων ΤΕΑ, με φορολογικές ελαφρύνσεις και πλατφόρμα πληροφόρησης.
Η κατεύθυνση που προκρίνεται είναι να ληφθούν ως βάση οι παροχές του ΙΚΑ και πάνω σε αυτές να προσαρμοστούν οι υπόλοιπες.
Το ανοιχτό μέτωπο της ΕΑΣ
Η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο «καυτά» ζητήματα. Αν και κρίθηκε αντισυνταγματική σε παλαιότερες αποφάσεις του ΣτΕ, εξακολουθεί να παρακρατείται σε χιλιάδες συνταξιούχους, ιδίως του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών.
Σύμφωνα με το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, τα ποσά που θα έπρεπε να επιστραφούν φτάνουν τα 2 δισ. ευρώ. Το Υπουργείο εξετάζει σενάρια για μερική επιστροφή με δόσεις, αλλά και για σταδιακή κατάργηση της εισφοράς σε συγκεκριμένες κατηγορίες συνταξιούχων.
Αντιδράσεις και πολιτικό κόστος
Οι συνταξιουχικές οργανώσεις κατηγορούν την κυβέρνηση για αναβλητικότητα και προειδοποιούν με κινητοποιήσεις. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΙΚΑ δήλωσε: «Δεν μπορεί να παγώνουν οι περικοπές μόνο για λόγους πολιτικού κόστους. Θέλουμε μόνιμη λύση και οριστική κατάργηση της ΕΑΣ».
Στελέχη της αντιπολίτευσης κάνουν λόγο για «διπλά μέτρα και σταθμά», επισημαίνοντας ότι η Πολιτεία εφαρμόζει τον νόμο μόνο όταν συμφέρει δημοσιονομικά.
Οι επόμενες κινήσεις
Το Υπουργείο Εργασίας έχει ζητήσει από τον e-ΕΦΚΑ πλήρη αποτύπωση των δικαιούχων συντάξεων χηρείας και το δημοσιονομικό κόστος κάθε σεναρίου. Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις, οι οποίες θα καθορίσουν το μέλλον χιλιάδων συνταξιούχων.
Παράλληλα, η κυβέρνηση καλείται να αποφασίσει και για την τύχη της ΕΑΣ, ώστε να κλείσει ένα μέτωπο που «αιμορραγεί» εδώ και χρόνια.
Το τοπίο στις συντάξεις χηρείας αλλάζει, με τις περικοπές να μπαίνουν προσωρινά στον πάγο αλλά τις οριστικές λύσεις να παραμένουν ανοιχτές. Η ΕΑΣ αναδεικνύεται σε μείζον μέτωπο, με το Υπουργείο να καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στις δικαστικές αποφάσεις, τις κοινωνικές πιέσεις και τα δημοσιονομικά περιθώρια.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα επηρεάσουν το εισόδημα και την καθημερινότητα εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων.
-120x86.jpg)
