ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΓΡΟΤΩΝ: Η κατάσταση στον αγροτικό κόσμο της χώρας έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Η κυβερνητική διαχείριση γύρω από τις πληρωμές των ενισχύσεων, τις αποζημιώσεις από ζημιές και τις εκκρεμότητες με τα βιολογικά και τα οικολογικά σχήματα, έχει δημιουργήσει ένα κλίμα ανασφάλειας και οργής.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Από τη μία, η δικαστική έρευνα για τις πρακτικές του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει μπλοκάρει μεγάλο μέρος της ροής χρημάτων, και από την άλλη, η έλλειψη ξεκάθαρης ενημέρωσης από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ενισχύει την αίσθηση εγκατάλειψης.
Σπασμένα τηλέφωνα και άδεια ΑΤΜ
Από τη Δευτέρα 18 Αυγούστου, αμέσως μετά το τριήμερο του Δεκαπενταύγουστου, χιλιάδες αγρότες σπεύδουν στα ΑΤΜ για να διαπιστώσουν πως καμία πίστωση δεν έχει περάσει στους λογαριασμούς τους. Οι τηλεφωνικές γραμμές αγροτικών συλλόγων και οργανώσεων έχουν «πάρει φωτιά», με τις καταγγελίες να συσσωρεύονται.
«Κάθε εβδομάδα ακούμε διαφορετικά, κάθε εβδομάδα μας διαψεύδουν. Μας έχουν ξεγραμμένους», αναφέρουν χαρακτηριστικά μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών. Το ίδιο κλίμα μεταφέρεται και από κτηνοτρόφους της Θεσσαλίας και της Ηπείρου, που περιμένουν ακόμη τις προκαταβολές του ΕΛΓΑ για ζημιές από παγετό και θεομηνίες.
Πολιτικές ευθύνες και μεταφορά του βάρους στους αγρότες
Η υπόθεση των ελέγχων στον ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ανοίξει έναν κύκλο πολιτικής αντιπαράθεσης. Κυβερνητικοί κύκλοι αφήνουν υπονοούμενα ότι μερίδα αγροτών απέσπασε παράνομα επιδοτήσεις. Με αυτόν τον τρόπο επιχειρείται να μετατοπιστεί η ευθύνη από τις κρατικές υπηρεσίες και τον τεχνικό σύμβουλο που είχε τον συντονισμό.
Όμως, για τους ανθρώπους της παραγωγής, όλα αυτά ισοδυναμούν με μια ακόμη κοροϊδία. «Δεν είναι δυνατόν να παρουσιάζουν τους αγρότες ως υπεύθυνους για το χάος στις πληρωμές. Οι πραγματικές ευθύνες ανήκουν στη διοίκηση και στο Υπουργείο», σημειώνει χαρακτηριστικά αγροτοσυνδικαλιστής από την Αιτωλοακαρνανία.
Το χρονοδιάγραμμα πληρωμών – τι θα δουν οι παραγωγοί
Παρά την ασάφεια και τις συνεχείς αναβολές, σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος στόχος του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι:
• Παρασκευή 22 Αυγούστου: εξόφληση υπολοίπων από τα παλιά βιολογικά (περίπου 62 εκατ. ευρώ).
• Τέλος Αυγούστου: καταβολή εκκρεμοτήτων από το μέτρο Σπάνιων Φυλών και τις νέες δράσεις βιολογικής φυτικής παραγωγής.
• Αρχές Σεπτεμβρίου: πληρωμή μέρους των συνδεδεμένων ενισχύσεων και ρυθμίσεις για τις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων που δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί.
• Έως τα μέσα Σεπτεμβρίου: αναμένονται οι πρώτες δόσεις αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ για ζημιές σε βαμβάκι και κτηνοτροφικές μονάδες, με ποσά που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν τα 150–200 ευρώ ανά ζώο.
Η πίεση είναι τεράστια, καθώς πρόκειται για εισοδήματα που στηρίζουν ολόκληρες οικογένειες σε μια περίοδο με υψηλά κόστη παραγωγής, ακριβές ζωοτροφές και εκρηκτική τιμή στο αγροτικό πετρέλαιο.
«Θολό τοπίο» μέχρι τη δικογραφία
Η παραπομπή της δικογραφίας στη Βουλή έχει ουσιαστικά παγώσει την κανονική ροή των κοινοτικών ενισχύσεων. Οι αγρότες αισθάνονται ότι γίνονται πιόνια σε ένα παιχνίδι πολιτικής επιβίωσης. Η κυβέρνηση, αντί να αναλάβει ευθύνη, επιλέγει – όπως φαίνεται – να ρίξει την ευθύνη στους ίδιους τους παραγωγούς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στον φιλοκυβερνητικό τύπο το περασμένο Σαββατοκύριακο εμφανίστηκαν άρθρα που φωτογράφιζαν αγρότες ως «συνυπεύθυνους» για την κλοπή επιδοτήσεων. Αυτή η τακτική έχει εξοργίσει ακόμη περισσότερο τις αγροτικές οργανώσεις, που μιλούν για «εκστρατεία σπίλωσης».
Οι κτηνοτρόφοι στην πιο δύσκολη θέση
Η εικόνα για τους κτηνοτρόφους είναι ακόμη χειρότερη. Οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ για τις ζημιές του περσινού χειμώνα έχουν δημιουργήσει οικονομική ασφυξία. Στη Θεσσαλία, οι κτηνοτρόφοι τονίζουν ότι χωρίς τις ενισχύσεις δεν μπορούν να αγοράσουν ζωοτροφές, ενώ σε περιοχές της Μακεδονίας κλείνουν μικρές μονάδες λόγω αδυναμίας να καλύψουν τα έξοδα.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων δήλωσε ότι «η κυβέρνηση παίζει με την αντοχή μας. Αν δεν δούμε αποζημιώσεις μέσα στον Σεπτέμβριο, θα μιλάμε για μαζικά λουκέτα».
Οργή και κινητοποιήσεις στον ορίζοντα
Η αγανάκτηση στον αγροτικό κόσμο τροφοδοτεί ήδη σκέψεις για δυναμικές κινητοποιήσεις. Στην Κεντρική Μακεδονία, συνεταιρισμοί εξετάζουν το ενδεχόμενο να βγάλουν τα τρακτέρ στους δρόμους τον Σεπτέμβριο, αν δεν υπάρξει σαφής ενημέρωση και τήρηση των δεσμεύσεων.
Οι αγρότες ζητούν:
1. Σαφές και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα πληρωμών από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
2. Άμεση εκκαθάριση των αποζημιώσεων ΕΛΓΑ για παγετό και πλημμύρες.
3. Δίκαιη κατανομή των συνδεδεμένων ενισχύσεων, χωρίς αδικίες σε μικρούς παραγωγούς.
4. Μόνιμη λύση στο ζήτημα του ΑΤΑΚ που συνεχίζει να προκαλεί καθυστερήσεις.
Οι συνέπειες για την ύπαιθρο
Η έλλειψη ρευστότητας πλήττει όχι μόνο τους ίδιους τους αγρότες και κτηνοτρόφους αλλά και την τοπική οικονομία. Μικρά καταστήματα, γεωπονικά, μεταφορικές επιχειρήσεις και βιοτεχνίες εξαρτώνται από το αγροτικό εισόδημα. Οι καθυστερήσεις δημιουργούν ντόμινο, με επακόλουθο τη μείωση κατανάλωσης και την αύξηση χρεών.
Η Ελλάδα, χώρα με βαριά αγροτική παράδοση, κινδυνεύει να χάσει τη βιωσιμότητα μεγάλου μέρους της παραγωγικής της βάσης, εάν δεν μπει τέλος στο χάος.
Το ερώτημα που θέτουν πλέον όλοι είναι αν η κυβέρνηση θέλει πραγματικά να αποκαταστήσει τη λειτουργία των πληρωμών ή αν θα συνεχίσει να θυσιάζει τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους για να κερδίσει πολιτικό χρόνο. Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές.
Αν πράγματι μέχρι τις 22 Αυγούστου δρομολογηθούν οι πρώτες πληρωμές, ίσως ανακουφιστεί προσωρινά ο κόσμος της υπαίθρου. Αν όμως συνεχιστεί το θολό τοπίο και οι καθυστερήσεις, η οργή θα ξεχειλίσει στους δρόμους.
ΟΠΕΚΕΠΕ: 500 εκατ. σε εκκρεμότητα – Αγρότες στο όριο, νέοι χωρίς γη