ΟΠΕΚΕΠΕ: Οι νέοι αγρότες, ειδικά όσοι εντάσσονται στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών, συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεών τους μετά τη λήξη των δεσμεύσεων και των επιδοτήσεων που παρέχονται από το πρόγραμμα.
Του Γιάννη Παπανικολάου
News: Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, περίπου το 48% των δικαιούχων βρίσκονται σε οριακή βιωσιμότητα ή εγκαταλείπουν πλήρως τις καλλιέργειές τους, ενώ το 52% των αγροτών καταφέρνει να διατηρήσει βιώσιμες επιχειρήσεις με σημαντικούς τζίρους, παρόλο που οι προκλήσεις είναι μεγάλες.
Η σημασία των επιδοτήσεων για τη βιωσιμότητα των νέων αγροτών
Η ένταξη στο Μέτρο των Νέων Αγροτών, που παρέχει πριμοδότηση και άλλες οικονομικές ενισχύσεις, αποτελεί σημαντική βοήθεια για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τη γεωργία ή την κτηνοτροφία. Τα προγράμματα αυτά παρέχουν οικονομική στήριξη για την απόκτηση γης, εξοπλισμού και τεχνογνωσίας, προσφέροντας την απαραίτητη ώθηση στους νέους να ξεκινήσουν την αγροτική τους δραστηριότητα. Ωστόσο, το τέλος αυτών των ενισχύσεων σηματοδοτεί την έναρξη μιας δύσκολης περιόδου για πολλούς.
Το γεγονός ότι σχεδόν ο μισός πληθυσμός των δικαιούχων (48%) καταγράφει οριακές ή μη βιώσιμες εκμεταλλεύσεις μετά τη λήξη των δεσμεύσεων υποδηλώνει πως η εξάρτηση από τα πριμ είναι κρίσιμη για την επιβίωση των νέων αγροτών. Η απουσία συνεχούς χρηματοδότησης και η υψηλή αβεβαιότητα στην αγροτική παραγωγή, είτε λόγω καιρικών συνθηκών είτε λόγω τιμών στις αγορές, οδηγούν πολλούς αγρότες σε δυσμενή οικονομική θέση.
Οι προκλήσεις μετά τη λήξη των δεσμεύσεων
Με τη λήξη των δεσμεύσεων και των επιδοτήσεων, οι νέοι αγρότες καλούνται να αντιμετωπίσουν μόνοι τους τις οικονομικές προκλήσεις της γεωργίας. Οι χαμηλές τιμές των προϊόντων, η αστάθεια στις αγορές, καθώς και οι αυξανόμενες τιμές των πρώτων υλών, όπως τα λιπάσματα και τα καύσιμα, καθιστούν την οικονομική επιβίωση εξαιρετικά δύσκολη. Ειδικά για εκείνους που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους ή δίκτυα πωλήσεων, η επιστροφή σε άλλες δραστηριότητες ή ακόμα και η εγκατάλειψη της γης γίνεται αναπόφευκτη.
Το γεγονός ότι το 40% περίπου των νέων αγροτών εγκαταλείπει την αγροτική δραστηριότητα μετά το τέλος των δεσμεύσεων αναδεικνύει την ανάγκη για μακροπρόθεσμες λύσεις. Η ύπαρξη ενός σταθερού υποστηρικτικού μηχανισμού, είτε μέσω δανείων με ευνοϊκούς όρους είτε μέσω καλύτερης πρόσβασης σε αγορές, θα μπορούσε να βοηθήσει αυτούς τους αγρότες να παραμείνουν στην παραγωγή.
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΟΠΕΚΕΠΕ μέσα στον Οκτώβριο 2024 για ΑΓΡΟΤΕΣ και ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΥΣ
Το 52% που ευδοκιμεί
Από την άλλη πλευρά, το 52% των νέων αγροτών που καταφέρνουν να διατηρήσουν βιώσιμες εκμεταλλεύσεις και να παρουσιάσουν σημαντικούς τζίρους αποδεικνύει ότι η γεωργία μπορεί να αποτελέσει κερδοφόρα δραστηριότητα. Αυτοί οι αγρότες συνήθως διαθέτουν καλύτερη πρόσβαση σε τεχνολογίες και αγορές, επενδύουν στην καινοτομία και ακολουθούν σύγχρονες πρακτικές διαχείρισης. Η πρόσβαση σε νέες αγορές, όπως οι εξαγωγές, και η διαφοροποίηση των προϊόντων τους αποτελεί κλειδί για την επιτυχία τους.
Η επιτυχία αυτών των αγροτών αποτελεί παράδειγμα για το πώς μπορούν να ξεπεραστούν οι δυσκολίες του αγροτικού τομέα, εάν δοθεί η κατάλληλη υποστήριξη και ευκαιρίες. Η εκπαίδευση, η τεχνογνωσία και η πρόσβαση σε κεφάλαια παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία αυτών των επιχειρήσεων.
Η εικόνα που παρουσιάζεται για τους νέους αγρότες στην Ελλάδα είναι διφορούμενη. Από τη μία, υπάρχει μια σημαντική μερίδα που αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις και εγκαταλείπει την αγροτική δραστηριότητα. Από την άλλη, υπάρχει και ένα αξιόλογο ποσοστό που καταφέρνει να ευδοκιμήσει, εκμεταλλευόμενο τις ευκαιρίες που παρέχονται από την αγορά και τις νέες τεχνολογίες.
Η πολιτεία πρέπει να εστιάσει στην ανάπτυξη πολιτικών που στηρίζουν τη βιωσιμότητα των νέων αγροτών μακροπρόθεσμα, παρέχοντας τις κατάλληλες υποδομές, τη γνώση και τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του σύγχρονου αγροτικού τομέα.
ΕΚΤΑΚΤΟ – ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΜΕ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΟΠΕΚΕΠΕ
