ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΝΕΑ: Η αγροτική επικαιρότητα της εβδομάδας διαμορφώνεται σε δύο παράλληλους άξονες: αφενός τις πληρωμές που περιμένουν οι δικαιούχοι των «παλιών βιολογικών» και αφετέρου τη ραγδαία πτώση των διεθνών τιμών στο σκληρό σιτάρι, που συμπαρασύρει και την ελληνική αγορά.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Τα δύο αυτά μέτωπα αποτυπώνουν το μόνιμο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας: την ασφυκτική εξάρτηση τόσο από τις κρατικές καθυστερήσεις όσο και από τις διεθνείς εξελίξεις.
Το τελευταίο τσεκάρισμα στα παλιά βιολογικά
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται το τελευταίο τσεκάρισμα των φακέλων για το υπόλοιπο 30% των «παλιών βιολογικών». Πρόκειται για μια δέσμη πληρωμών ύψους περίπου 60 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 55 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία και τα υπόλοιπα 5 εκατ. ευρώ στη μελισσοκομία. Η πίστωση στους λογαριασμούς αναμένεται νωρίς το πρωί της Παρασκευής 5 Σεπτεμβρίου, λίγες μόλις ώρες πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).
Σύμφωνα με στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι πρώτες δοκιμαστικές προσομοιώσεις ξεκίνησαν ήδη από το μεσημέρι της Τετάρτης, με στόχο να επιβεβαιωθεί ότι δεν θα υπάρξουν λάθη στις κατανομές. Επειδή οι ενισχύσεις είναι κατανεμημένες ανά περιφέρεια, δεν αποκλείεται κάποιοι παραγωγοί να δουν τα χρήματα στους λογαριασμούς τους από το βράδυ της Πέμπτης.
ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΝΕΑ: Οι εκκρεμότητες και το «τεφτέρι» των 650 εκατ. ευρώ
Με τα παλιά βιολογικά να κλείνουν, μένει ανοιχτό το ζήτημα των νέων εντάξεων (αιτήσεις Ιουνίου 2025). Ο έλεγχος των πιστοποιητικών φορέων και των παραστατικών εισροών είναι ακόμη σε αρχικό στάδιο. Όπως επισημαίνει αρμόδιος παράγοντας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, οι διασταυρώσεις δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν πριν το τέλος Σεπτεμβρίου, με αποτέλεσμα οι πληρωμές να μετατίθενται.
Εκτός από τα βιολογικά, σε εκκρεμότητα παραμένει και το Μέτρο 23, συνολικού ύψους 187 εκατ. ευρώ. Μετά τις ενστάσεις που κατέθεσαν παραγωγοί, η υπόθεση έχει φτάσει εκ νέου στις Βρυξέλλες, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητά διευκρινίσεις. Το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων θα κρίνει αν και πότε θα καταβληθούν τα ποσά.
Στην ίδια λίστα εκκρεμοτήτων βρίσκονται οι ειδικές ενισχύσεις για αγορά ζωοτροφών (63 εκατ. ευρώ), οι αποζημιώσεις των 12 εκατ. ευρώ για φερτά υλικά στη Θεσσαλία και τα 24 εκατ. ευρώ για την ανασύσταση των δενδρωδών καλλιεργειών μετά τον «Daniel». Όπως σημειώνει πηγή από τον ΕΛΓΑ, «οι διασταυρώσεις συνεχίζονται, αλλά δύσκολα θα έχουμε πληρωμές πριν από τα μέσα φθινοπώρου».
Σκιές και αβεβαιότητα για το τσεκ
Η ολοκλήρωση των δηλώσεων ΟΣΔΕ στις 29 Αυγούστου φέρνει το ερώτημα για το αν η παραδοσιακή προκαταβολή του τσεκ θα καταβληθεί στα τέλη Οκτωβρίου. Η εποπτεία από τις κοινοτικές αρχές είναι πιο αυστηρή από ποτέ, μετά τις παρατηρήσεις και τα πρόστιμα προηγούμενων ετών. Έμπειροι μελετητές εκτιμούν ότι «ο Οκτώβριος φαντάζει κοντά, ενώ το σενάριο καθυστέρησης δεν μπορεί να αποκλειστεί».
Σκληρό σιτάρι: από τα 265 στα 250 ευρώ ο τόνος
Την ίδια στιγμή, οι αγρότες που καλλιεργούν σκληρό σιτάρι βλέπουν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται από τη διεθνή αγορά. Οι τελευταίες ανακοινώσεις του Καναδικού υπουργείου Γεωργίας ανεβάζουν τη φετινή σοδειά στους 6,08 εκατ. τόνους, γεγονός που έχει συμπιέσει τις τιμές στη Μεσόγειο.
Στην Ιταλία, η λίστα της Φότζια (3 Σεπτεμβρίου) κατέβασε τις τιμές αποθήκης στα 290 – 295 ευρώ ο τόνος για την πρώτη ποιότητα, με μείωση 7 ευρώ σε σχέση με τον Αύγουστο. Τα ελληνικά και ισπανικά FOB κυμαίνονται ήδη στα 250 – 255 ευρώ ο τόνος, επίπεδα που αντιστοιχούν σε 21 – 22 λεπτά/κιλόστον παραγωγό, αφαιρώντας τα κόστη μεταφοράς και φόρτωσης.
Επιπτώσεις στην εγχώρια αγορά
Σύμφωνα με στελέχη του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, η πτώση των διεθνών τιμών αναμένεται να πλήξει άμεσα τους Έλληνες παραγωγούς που περίμεναν καλύτερη σεζόν. Η αυξημένη εγχώρια παραγωγή, σε συνδυασμό με την καλή σοδειά στον Καναδά, δημιουργεί συνθήκες υπερπροσφοράς.
Αγροτοσυνδικαλιστές εκφράζουν την ανησυχία τους ότι «οι παραγωγοί θα αναγκαστούν να πουλήσουν κάτω από το κόστος», ενώ ζητούν από την κυβέρνηση μέτρα στήριξης, όπως ειδικά προγράμματα αποθεματοποίησης ή στοχευμένες ενισχύσεις.
Η «μέγγενη» για τους αγρότες
Ο συνδυασμός της αργοπορίας στις πληρωμές με την πίεση των διεθνών τιμών διαμορφώνει μια ασφυκτική κατάσταση για τον πρωτογενή τομέα. Χιλιάδες παραγωγοί βρίσκονται σε αναμονή για τα βιολογικά, τις ειδικές ενισχύσεις και τις αποζημιώσεις, ενώ ταυτόχρονα βλέπουν το σκληρό σιτάρι –μια από τις βασικές καλλιέργειες της χώρας– να χάνει συνεχώς αξία.
Όπως τονίζει αγρότης από τη Θεσσαλία, «περιμένουμε 5 και 6 μήνες για τα βιολογικά και στο τέλος οι τιμές στο σιτάρι πέφτουν κάθε εβδομάδα. Έτσι δεν μπορούμε να προγραμματίσουμε ούτε την καλλιέργεια ούτε την οικογένειά μας».
Τι αναμένεται στη ΔΕΘ
Όλα τα βλέμματα στρέφονται πλέον στη ΔΕΘ, όπου ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί τόσο στις εκκρεμότητες των αγροτικών πληρωμών όσο και στις προοπτικές του τομέα. Οι αγρότες, πάντως, κρατούν μικρό καλάθι. Όπως λένε, «έχουμε ακούσει πολλές υποσχέσεις, αλλά αυτό που μετράει είναι τι θα μπει τελικά στους λογαριασμούς μας».
Η εβδομάδα κλείνει με μια ανάσα για τους δικαιούχους των παλιών βιολογικών, αλλά αφήνει ανοιχτά δεκάδες μέτωπα για το φθινόπωρο. Οι χαμηλές τιμές στο σκληρό σιτάρι και οι καθυστερήσεις στις πληρωμές συνθέτουν ένα σκηνικό αβεβαιότητας. Οι αγρότες βρίσκονται ξανά στη μέγγενη μεταξύ γραφειοκρατίας και αγορών, περιμένοντας τις κυβερνητικές δεσμεύσεις να γίνουν πράξη.
