ΟΠΕΚΕΠΕ: Στην «παγίδα» των καθυστερήσεων έχει μπλέξει το αγροτικό εισόδημα, καθώς οι εκκρεμότητες στις πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ και το ζήτημα του ΑΤΑΚ απειλούν να στοιχίσουν εκατομμύρια ευρώ σε πρόστιμα.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, μιλώντας δημόσια, παραδέχθηκε ότι κάθε μέρα καθυστέρησης μπορεί να επιφέρει ποινές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπενθυμίζοντας μάλιστα ότι πρόσφατα μία πληρωμή που μεταφέρθηκε από Κυριακή σε Δευτέρα στοίχισε ήδη στην Ελλάδα σημαντικό χρηματικό ποσό.
Ο κ. Τσιάρας ήταν κατηγορηματικός: «Δεν μπορεί να δοθεί νέα παράταση για τον ΑΤΑΚ», ξεκαθαρίζοντας ότι μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου οι παραγωγοί πρέπει να έχουν δηλώσει κανονικά τον αριθμό ταυτότητας ακινήτου σε κάθε αγροτεμάχιο, αλλιώς δεν θα εκκαθαριστεί η πληρωμή τους. Ήδη ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει εκδώσει εγκύκλιο με σαφή προθεσμία και μόνο στενά παράθυρα εξαίρεσης για όσες περιπτώσεις είναι αντικειμενικά αδύνατο να βρεθεί ο αριθμός.
Το Action Plan και οι πιέσεις της Κομισιόν
Παράλληλα, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι το Action Plan του ΟΠΕΚΕΠΕ παίρνει μικρή παράταση μέχρι την άνοιξη, ύστερα από συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο λόγος είναι να ολοκληρωθούν οι πραγματικοί διασταυρωτικοί έλεγχοι, ώστε το ελληνικό σύστημα πληρωμών να μην αμφισβητείται από τις Βρυξέλλες. Η Επιτροπή έχει τονίσει πολλές φορές ότι η τήρηση προθεσμιών και η αξιοπιστία των ελέγχων είναι το «κλειδί» για να μην ενεργοποιηθούν δημοσιονομικές διορθώσεις, δηλαδή περικοπές στον εθνικό φάκελο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η χώρα μας πρέπει να βρει άμεσα πάνω από 100 εκατ. ευρώ για να καλύψει ήδη επιβληθέντα πρόστιμα λόγω καθυστερήσεων. Ο υπουργός παραδέχθηκε ότι, αν δεν υπάρξει πλήρης συμμόρφωση, το κόστος θα καλυφθεί αναγκαστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι δηλώσεις ΟΣΔΕ και η ΑΑΔΕ
Σημαντικό ρόλο παίζει και η ΑΑΔΕ, καθώς μέσα από το περιουσιολόγιο και το Ε9 αντλούνται οι αριθμοί ΑΤΑΚ για τα αγροτεμάχια. Χιλιάδες παραγωγοί κλήθηκαν φέτος να «τρέξουν» για να τακτοποιήσουν τα ακίνητά τους φορολογικά, καθώς οποιαδήποτε εκκρεμότητα οδηγεί σε απόρριψη επιδότησης. Η ΑΑΔΕ, με ειδική πλατφόρμα, παρέχει τη δυνατότητα αναζήτησης και διασταύρωσης στοιχείων, όμως οι καθυστερήσεις είναι μεγάλες και η πίεση ασφυκτική.
Ο Κώστας Τσιάρας ξεκαθάρισε ότι οι παραγωγοί πρέπει να κινηθούν άμεσα, διότι η Βασική Ενίσχυση που πληρώνεται στα τέλη Οκτωβρίου είναι «δεμένη» με τον ΑΤΑΚ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν δέχεται δικαιολογίες.
ΕΛΓΑ: Έρχονται νέες αποζημιώσεις
Στο μέτωπο των αποζημιώσεων, ο ΕΛΓΑ ετοιμάζει νέο πακέτο πληρωμών για αγρότες και κτηνοτρόφους που επλήγησαν από θεομηνίες και παγετούς. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, εντός Οκτωβρίου θα καταβληθούν αποζημιώσεις ύψους περίπου 35 εκατ. ευρώ, ενώ τον Νοέμβριο ακολουθεί δεύτερη δόση κοντά στα 40 εκατ. ευρώ. Οι πληρωμές αυτές αφορούν ζημιές σε δενδροκαλλιέργειες, αμπέλια, βαμβάκι αλλά και ζωικό κεφάλαιο σε περιοχές της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Ηπείρου.
Η διοίκηση του ΕΛΓΑ έχει δεσμευθεί ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχει καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των εκκρεμοτήτων, ώστε οι παραγωγοί να μπουν στο 2026 με λιγότερα βάρη. Οι αποζημιώσεις μάλιστα θα γίνουν με βάση τα νέα δεδομένα της ψηφιοποίησης, καθώς έχει ξεκινήσει η εφαρμογή ηλεκτρονικών φακέλων ζημιών, που μειώνουν σημαντικά τον χρόνο επεξεργασίας.
Δύσκολη χρονιά για το βαμβάκι
Την ίδια ώρα, το βαμβάκι μπαίνει σε φάση συγκομιδής, όμως η αγορά παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Οι τιμές παραγωγού έχουν πέσει κάτω από τα 40 λεπτά το κιλό, ενώ οι προπωλήσεις είναι ανύπαρκτες. Όπως τονίζουν παράγοντες της αγοράς, οι καλλιεργητές χρειάζονται άμεσα τις κοινοτικές ενισχύσεις για να καλύψουν το κόστος παραγωγής, που παρότι ελαφρώς χαμηλότερο από πέρυσι, εξακολουθεί να πιέζει.
Στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα οι αποδόσεις είναι καλύτερες, αλλά στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη η ξηρασία έχει χτυπήσει σκληρά. Έτσι, η χρονιά χαρακτηρίζεται «δίκοπο μαχαίρι»: οι αποδόσεις σώζουν μερικώς την κατάσταση, αλλά η τιμή δεν επιτρέπει κέρδος.
Το διακύβευμα για την κυβέρνηση
Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι η αδυναμία ομαλής καταβολής πληρωμών θα προκαλέσει σοβαρή πολιτική φθορά. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, στη ΔΕΘ, δεσμεύτηκε ότι θα εξαντληθεί κάθε μέσο ώστε οι επιλέξιμοι αγρότες να λάβουν κανονικά τις ενισχύσεις τους. Παρά ταύτα, η πίεση είναι μεγάλη, καθώς οι αγρότες έχουν ήδη «κάψει» ρευστότητα για σπόρους, καύσιμα και λιπάσματα, ενώ περιμένουν ακόμη και μικρές ενισχύσεις ως σανίδα σωτηρίας.
Το φετινό φθινόπωρο φέρνει για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους μια διπλή πρόκληση: από τη μία να προλάβουν τις προθεσμίες για τον ΑΤΑΚ ώστε να μην χαθούν οι κοινοτικές ενισχύσεις, και από την άλλη να δουν επιτέλους στον λογαριασμό τους τις πολυαναμενόμενες αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ. Το σίγουρο είναι ότι καμία καθυστέρηση δεν συγχωρείται πλέον – ούτε από την Κομισιόν ούτε από την ίδια την αγορά.
