ΟΠΕΚΕΠΕ: Ανατροπή δεδομένων στη βαμβακοκαλλιέργεια: Απόφαση-σταθμός της Κομισιόν
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Η Ευρωπαϊκή Ένωση άναψε το «πράσινο φως» για γενναία προσαύξηση έως 25% στην ειδική ενίσχυση βάμβακος, με ορίζοντα εφαρμογής τη νέα ΚΑΠ μετά το 2027.
Η ρύθμιση αφορά τα τέσσερα κράτη-μέλη που ενισχύουν την καλλιέργεια βάμβακος (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Βουλγαρία) και επιτρέπει την αύξηση της επιδότησης ανά στρέμμα σε περιόδους όπου η συνολική καλλιεργούμενη έκταση υπολείπεται της εθνικής βάσης επιφάνειας.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, το ανώτατο όριο προσαύξησης φτάνει τα 91,6 ευρώ/στρέμμα, έναντι των 73,3 ευρώ που ισχύουν σήμερα, υπό την προϋπόθεση ότι οι δηλωθείσες εκτάσεις είναι μικρότερες των 2,5 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Πρόκειται για ρύθμιση κρίσιμης σημασίας για την επιβίωση της βαμβακοκαλλιέργειας στην ελληνική ύπαιθρο, ιδίως στη Θεσσαλία, όπου οι ζημιές από πλημμύρες το 2023 μείωσαν σημαντικά τις δηλώσεις ΟΣΔΕ.
Πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες – Τι να περιμένουν οι παραγωγοί
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ήδη προγραμματίσει σειρά πληρωμών μέχρι τα μέσα Αυγούστου 2025. Συγκεκριμένα, στον προγραμματισμό των τεχνικών υπηρεσιών του Οργανισμού, περιλαμβάνονται:
• Πέμπτη 25 Ιουλίου: Ολοκλήρωση πληρωμής της προκαταβολής για την εξισωτική αποζημίωση 2024 (Μέτρο 13), περίπου 53 εκατ. ευρώ σε 74.000 δικαιούχους.
• Τετάρτη 31 Ιουλίου: Στοχευμένη πίστωση εκκαθαρίσεων ενστάσεων σε ενιαία ενίσχυση και πρασίνισμα προηγούμενων ετών.
• Παρασκευή 2 Αυγούστου: Καταβολή προκαταβολών βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας – αναμένεται ποσό άνω των 40 εκατ. ευρώ.
• Πέμπτη 8 Αυγούστου: Πληρωμή για εκκρεμότητες της συνδεδεμένης ενίσχυσης σε αιγοπροβατοτρόφους, βάσει του συστήματος παραδόσεων γάλακτος (σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης).
• Παρασκευή 16 Αυγούστου: Πιθανή ενσωμάτωση ειδικής ενίσχυσης σε σιτηρά και πρωτεϊνούχα ψυχανθή, εφόσον ολοκληρωθεί εγκαίρως ο διασταυρωτικός έλεγχος.
Οι παραγωγοί μπορούν να ελέγχουν την κατάσταση των πληρωμών μέσω της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) στον επίσημο ιστότοπο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Πώς θα λειτουργεί ο νέος μηχανισμός – Αναλυτικά τα στοιχεία της Κομισιόν
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό της Ε.Ε., προβλέπεται η προσαρμογή του ύψους της ενίσχυσης βάμβακος ανάλογα με την έκταση που δηλώνεται σε ετήσια βάση:
• Αν δηλωθεί μικρότερη έκταση από την εθνική βάση των 250.000 εκταρίων (ή 2,5 εκατ. στρεμμάτων), επιτρέπεται αναλογική αύξηση του ποσού ανά στρέμμα, με ανώτατο όριο +25%.
• Αντιθέτως, σε περίπτωση υπέρβασης του ορίου, η ενίσχυση μειώνεται αναλογικά.
Ο πίνακας που έδωσε στη δημοσιότητα η Ε.Ε. προβλέπει για την Ελλάδα:
• Εθνική βάση επιφάνειας: 250.000 εκτάρια
• Σταθερή απόδοση: 3,2 τόνοι/εκτάριο
• Ποσό αναφοράς: 229,37 ευρώ/εκτάριο
(ήτοι περίπου 73,3 ευρώ/στρέμμα)
Αν για παράδειγμα δηλωθούν 2,1 εκατ. στρέμματα, το ποσοστό προσαύξησης υπολογίζεται ως εξής:
Προσαύξηση = (2,5 / 2,1) = 1,19 → +19% → Τελική επιδότηση: 87,2 ευρώ/στρέμμα
Αντιθέτως, με δηλώσεις κάτω των 2 εκατ. στρεμμάτων, η επιδότηση θα φτάσει το ανώτατο των 91,6 ευρώ/στρέμμα.
Οφέλη για τις διεπαγγελματικές οργανώσεις – Νέος ρόλος στον συντονισμό παραγωγής
Ο νέος κανονισμός ενισχύει και το ρόλο των εγκεκριμένων διεπαγγελματικών οργανώσεων, τις οποίες ορίζει ως νομικές οντότητες που συγκροτούνται από παραγωγούς και τουλάχιστον έναν εκκοκκιστή. Αυτές οι οργανώσεις, σύμφωνα με τον Κανονισμό, μπορούν να συμβάλλουν:
• Στην προσαρμογή της παραγωγής στις ανάγκες της αγοράς,
• Στην προώθηση ποιοτικού βάμβακος με κοινές πρακτικές,
• Στη διαχείριση κινδύνου και διαφάνειας της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης καλεί τις υπάρχουσες Ομάδες Παραγωγών να προετοιμαστούν εγκαίρως ώστε να αποκτήσουν καθεστώς διεπαγγελματικής, κάτι που θα ενισχύσει την εκπροσώπησή τους σε διαβουλεύσεις με την Κομισιόν και θα διευκολύνει την πρόσβαση σε ειδικά προγράμματα στήριξης.
Τι πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί – Κλειδί το ΟΣΔΕ και τα τιμολόγια
Η τεχνική προσαρμογή των δηλώσεων ΟΣΔΕ και η ακρίβεια των παραδόσεων βάμβακος στα εκκοκκιστήρια αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την πληρωμή της ειδικής ενίσχυσης.
Οι παραγωγοί καλούνται:
• Να εξασφαλίσουν ότι η δηλωθείσα έκταση είναι ακριβής και τεκμηριωμένη με χαρτογραφικά στοιχεία.
• Να καταθέσουν τιμολόγια πώλησης με σωστό κωδικό ΣΟ (5201 00), όπως προβλέπει η κοινοτική νομοθεσία.
• Να ελέγξουν τυχόν ασυμφωνίες στα Μητρώα Αγροτών ή σε στοιχεία της Ενιαίας Αίτησης, καθώς τέτοιες αστοχίες οδηγούν σε καθυστέρηση ή απένταξη από την πληρωμή.
Προς ένα νέο τοπίο για το βαμβάκι
Η απόφαση της Κομισιόν αποτελεί στρατηγικό εργαλείο αναδιάταξης της βαμβακοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, τόνισε στο vimaorthodoxias.gr κυβερνητικό στέλεχος.. Η προσαύξηση έως 25% αποδεικνύεται ζωτικής σημασίας για τους παραγωγούς που υπέστησαν πλήγματα από το κλίμα και την αγορά.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι εάν η Ελλάδα θα αξιοποιήσει το νέο αυτό εργαλείο από το 2028 και μετά, ή αν θα ζητήσει πιλοτική εφαρμογή ήδη από το 2026 μέσω των Εθνικών Στρατηγικών Σχεδίων της νέας ΚΑΠ.
Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις αυτές δίνουν ανάσα στην ελληνική περιφέρεια και επαναφέρουν το βαμβάκι στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού αγροτικού χάρτη, με περισσότερα χρήματα και περισσότερο έλεγχο στους ίδιους τους παραγωγούς.