Mελέτημα 01
1. Με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος ο καθένας μας κερδίζει τη σωτηρία της ψυχής του.
Χρειάζεται όμως να συνεισφέρει και τους δικούς του κόπους. Όπως λέει και ο ψαλμωδός «αν ο Κύριος δεν οικοδομήσει το σπίτι ή δεν φυλάξει την πόλη, μάταια αγρυπνούν οι φύλακες και μάταια κοπιάζουν οι οικοδόμοι.
2. Ερώτηση: Ποιό είναι το θέλημα του Θεού, στο οποίο καλεί ο Απόστολος τον καθένα να φτάσει;
Απάντηση: Η τέλεια κάθαρση από την αμαρτία, η ελευθερία από τα πάθη της ατιμίας και η απόκτηση της αρετής. Δηλαδή ο καθαρισμός και ο αγιασμός της καρδιάς, που γίνεται με τη μετοχή του Αγίου Πνεύματος, που το νιώθουμε μέσα μας. «Μακάριοι όσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αυτοί θα δούν το Θεό», είπε ο Κύριος. Καί ο Δαβίδ λέει• «Ποιός είναι άξιος ν’ ανέβει στο όρος του Κυρίου και να σταθεί στον άγιο τόπο Του;»• και απαντά. « Αυτός που έχει αθώα χέρια και καθαρή καρδιά».
3. Το Άγιο Πνεύμα, γνωρίζοντας ότι τα κρυφά πάθη μας είναι βαθιά ριζωμένα στην ψυχή και δύσκολα φεύγουν, μας παρακινεί, μαζί με την αντίστασή μας προς αυτά, να προσευχόμαστε θερμά προς τον Κύριο, λέγοντας «εκ των κρυφίων μου καθάρισόν με».
4. Καί ο Μωϋσής, θέλοντας με παραδείγματα να μας δείξει ότι η ψυχή δεν πρέπει ν’ ακολουθεί πότε το καλό και πότε το κακό, αλλά μόνο το καλό, λέει «στο αλώνι σου δεν θα ζέψεις βόδι με γαιδούρι ν’ αλωνίσεις τα σπαρτά σου», δηλαδή στο αλώνι της καρδιάς μας να μη αλωνίζουν μαζί αρετή και κακία -καθαροί και ακάθαρτοι λογισμοί- αλλά μόνον η αρετή.. «Δεν θα καλλιεργήσεις στο χωράφι σου μαζί δύο είδη καρπών και δεν θα διασταυρώσεις (=σμίξεις) ζώα διαφορετικού γένους». Μ’ άλλα λόγια να μη μετέχει η ψυχή σε δύο πνεύματα, στο Πνεύμα του Θεού και στο πνεύμα του κόσμου, αλλά μόνο στο Πνεύμα του Θεού, και να καρποφορεί μόνο τους καρπούς του Πνεύματος (αγάπη, χαρά, ειρήνη κ.λ.π.). Καί ο ψαλμωδός• «Συμμορφωνόμουνα σ’ όλες τις εντολές σου και μίσησα κάθε δρόμο αδικίας».
Mελέτημα 02
Η ψυχή, που θέλει να μείνει παρθένος και να ενωθεί με το Θεό, δεν πρέπει ν’ απομακρύνεται μόνον από φανερά αμαρτήματα, όπως η πορνεία, ο φόνος, η κλοπή, η γαστριμαργία, η κατάκριση, το ψεύδος, η φυλαργυρία, η πλεονεξία, και τα όμοια, αλλά πολύ περισσότερο από τα αφανή και κρύφια. Δηλαδή από την επιθυμία, κενοδοξία, ανθρωπαρέσκεια, υποκρισία, φιλαρχία, δολιότητα, κακοήθεια, μίσος, απιστία, φθόνο, φιλαυτία, υπερηφάνεια και τα όμοια. Κατά τη Γραφή, τα εσωτερικά αυτά αμαρτήματα είναι ίσα με τα εξωτερικά. Γιατί λέει «Ο Κύριος διασκόρπισε οστά ανθρωπαρέσκων», και• «Ο Κύριος αποστρέφεται τον αιμοχαρή και δόλιο άνθρωπο», δείχνοντας μ’ αυτό, ότι τη δολιότητα ο Κύριος την αποστρέφεται ίσα με το φόνο. Επίσης λέει «γι’ ανθρώπους, που μιλούν ειρηνικά στους άλλους, μέσα τους όμως σχεδιάζουν κακά».
Καί πάλι• «Μέσα στην καρδιά σας συλλογίζεστε πως να διαπράξετε ανομίες στη ζωή». Καί «αλλοίμονό σας, όταν όλοι οι άνθρωποι σας επαινούν», όταν δηλαδή επιδιώκετε ν’ ακούτε καλά για τον έαυτό σας από τους ανθρώπους και κρέμεστε από τη γνώμη και τους επαίνους τους. Επειδή, πως είναι δυνατό να διαφύγετε την προσοχή των ανθρώπων για πάντα, όταν κάνετε το καλό;
Άλλωστε και ο ίδιος ο Κύριος λέει• «Έτσι να λάμψει το φως σας μπροστά στους ανθρώπους». Καί προσθέτει• «Να επιδιώκετε να πράττετε το καλό για τη δόξα του Θεού και όχι τη δική σας, ούτε να επιθυμείτε ανθρώπινους επαίνους». Γιατί «πως μπορείτε να έχετε πίστη, αφού επιζητείτε ο ένας τον έπαινο του άλλου και όχι τη δόξα του Θεού.». Καί ο Απόστολος μας παραγγέλλει• «Είτε τρώτε, είτε πίνετε, είτε ο,τιδήποτε κάνετε, όλα να τα κάνετε για τη δόξα του Θεού.» Καί ο Θεολόγος Ιωάννης κατατάσσει το μίσος μαζί με το φόνο, λέγοντας• «Αυτός που μισεί τον αδελφό του είναι ανθρωποκτόνος».
Mελέτημα 03
1. «Η αγάπη όλα τα δέχεται, όλα τα υπομένει• η αγάπη ουδέποτε ξεπέφτει», λέει ο Απόστολος. Η τέλεια αγάπη δεν υπόκειται ούτε σε πτώση, ούτε σε πάθος, αλλά είναι τέτοια, ώστε και οι γλώσσες των Αγγέλων και η προφητεία και όλη η γνώση και τα χαρίσματα των ιαμάτων είναι μηδέν, όταν συγκριθούν μ’ εκείνη.
Έτσι πρέπει και οι προεστώτες όχι από θυμό και υψηλοφροσύνη, ούτε για εκδίκηση, να τιμωρούν τους αδελφούς εκείνους, που έχουν ανάγκη παιδεύσεως, αλλά με σπλάχνα οικτιρμών και με σκοπό την πνευματική τους ωφέλεια και διόρθωσή τους.
2. Περισσότερο από κάθε άλλο να επιδιώκουμε το φόβο του Θεού και την ιερή αγάπη, η οποία έρχεται μέσα μας με τη χάρη και τη δωρεά του Χριστού μας. Από αυτή εύκολα φθάνουμε στην προς τον πλησίον αγάπη. Όταν ο άνθρωπος είναι γυμνός από την αγάπη και το φόβο του Θεού, τότε κυνηγάει τη δόξα και τον έπαινο των ανθρώπων. Αλλά τότε λέει ο Κύριος «Πως μπορείτε να πιστεύετε σείς που δέχεσθε δόξα ο ένας από τον άλλο και δεν ζητάτε τη δόξα από τον Θεό μόνον;».
3. Πρέπει διαρκώς ο νούς μας —χωρίς περισπασμό— να χρονίζει στην αγάπη και μνήμη του Θεού, με την ευχή. Απ’ αυτά γεννιούνται η προς τον πλησίον αγάπη, η απλότητα, η πραότητα, η ταπείνωση, η ακεραιότητα, η αγαθότητα και η προσευχή. Ο διάβολος αγωνίζεται να απομακρύνει το νού μας από τη μνήμη του Θεού, το φόβο και την αγάπη Του, με λογής – λογής γήινα δολώματα.
Ο πατριάρχης Αβραάμ, όταν συνάντησε τον ιερέα του Θεού Μελχισεδέκ, του έδωσε τα καλύτερα των υπαρχόντων του και πήρε την ευλογία του. Έτσι και μείς τους καλύτερους λογισμούς μας να τους αφιερώνουμε στη μνήμη του Θεού και την αγάπη Του, οπότε ακόπως και με χαρά θα εκτελούμε τις εντολές του Κυρίου.
Mελέτημα 04
1. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι αρετές είναι δεμένες μεταξύ τους αποτελώντας μια ιερή αλυσίδα. Έτσι η προσευχή ξεκινάει από την αγάπη. Η αγάπη από τη χαρά. Η χαρά από την πραότητα. Η πραότητα από την ταπεινοφροσύνη. Η ταπεινοφροσύνη από τη διακονία. Η διακονία από την ελπίδα. Η ελπίδα από την πίστη. Η πίστη από την υπακοή. Η υπακοή από την απλότητα. Επίσης και οι κακίες είναι αλυσίδα μεταξύ τους: Το μίσος από το θυμό. Ο θυμός από την υπερηφάνεια. Η υπερηφάνεια από την κενοδοξία. Η κενοδοξία από την απιστία. Η απιστία από τη σκληροκαρδία. Η σκληροκαρδία από την αμέλεια. Η αμέλεια από τη χαύνωση. Η χαύνωση από την ολιγωρία. Η ολιγωρία από την ακηδία (=αφροντισιά). Η ακηδία από την ανυπομονησία. Καί τέλος η ανυπομονησία από τη φιληδονία.
2. Ο,τιδήποτε καλό κάνει ο άνθρωπος; ο πονηρός θέλει να το λερώνει με τα δικά του σπέρματα. Δηλαδή με την κενοδοξία, την οίηση, το γογγυσμό, ούτως ώστε το καλό να μη γίνεται προς δόξαν Θεού ή με προθυμία. Ο Άβελ π.χ. πρόσφερε στο Θεό θυσία από τα λιπαρά μέρη και από τα πρωτότοκα πρόβατα. Επίσης και ο Κάιν πρόσφερε δώρα από τους καρπούς της γης, αλλά όχι από τα πρώτα. Γι’ αυτό και ο Θεός δέχθηκε τη θυσία του Άβελ και δεν δέχθηκε τα δώρα του Κάιν. Απ’ αυτό μαθαίνουμε ότι ένα καλό, αν το κάνουμε με αμέλεια ή καταφρονητικά ή για κάτι άλλο και όχι για το Θεό, δεν γίνεται ευπρόσδεκτο από το Θεό.
Mελέτημα 05
1. Κορωνίδα και ξεκίνημα για την απόκτηση κάθε αρετής είναι η επίμονη προσευχή. Τότε ο Θεός μας δίνει τη βοήθειά Του. Κατά την προσευχή στους αξίους γίνεται μετάδοση της μυστικής ενέργειας του Θεού, που ακούει στο όνομα, ευφροσύνη!… «Έδωσες, λέει ο Ψαλμωδός, ευφροσύνη στην καρδιά μου».
Καί ο ίδιος ο Κύριος λέει: «Η βασιλεία των Ουρανών βρίσκεται μέσα σας». Το να βρίσκεται μέσα μας η βασιλεία τι άλλο σημαίνει, παρά ότι η ουράνια ευφροσύνη του Αγίου Πνεύματος φανερώνεται μ’ ενέργεια στις άξιες ψυχές; Γιατί οι άξιες ψυχές, με την ενεργό κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, από εδώ ήδη δέχονται τον αρραβώνα και προγεύονται της χαράς και πνευματικής ευφροσύνης, που απολαμβάνουν οι άγιοι στη βασιλεία των ουρανών.
Κάτι αντίστοιχο εννοεί και ο Θ. Απόστολος, που λέει• «Ο Θεός μας παρηγορεί στις θλίψεις μας, για να μπορούμε και μείς να παρηγορούμε όσους περνούν κάθε είδους θλίψεις, με την παρηγορία που παίρνουμε οι ίδιοι από το Θεό». Αλλά και το ρητό: «Η καρδιά μου και η σάρκα μου αναγάλλιασαν στην παρουσία του ζώντος Θεού.» και τα όμοια, υπαινίσσονται την ενεργό ευφροσύνη και παρηγορία του Αγίου Πνεύματος.
2. Όσο μεγαλύτερο από τ’ άλλα είναι το έργο της προσευχής, τόσο περισσότερο το πολεμάει ο σατανάς. Γι’ αυτό ο προσευχόμενος χρειάζεται πολλή νήψη (=προσοχή) και να παρουσιάζει κάθε μέρα περισσότερους καρπούς αγάπης και ταπεινοφροσύνης και απλότητας και αγαθότητας καθώς θα παραμένει καρτερικά στην προσευχή. Οι καρποί αυτοί θα κάνουν φανερή την προκοπή του στα Θεία και θα παρακινούν τους άλλους στον ίδιο ζήλο.
){kind=link}