Οι Άγιοι αρχάγγελοι και οι ασώματες δυνάμεις των ουρανών

Η Αγία Γραφή δίνει σαφή και ακράδαντα μαρτυρία ότι οι άγγελοι ακαταπαύστως επικοινωνούν με τούτο τον κόσμο. Η Ιερά Παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας μάς διδάσκει τα ονόματα των επτά αρχηγών των αγγελικών δυνάμεων: Μιχαήλ, Γαβριήλ, Ραφαήλ, Ουριήλ, Σαλαθιήλ, Ιεγουδιήλ και Βαραχιήλ (ενίοτε συμπληρώνεται και ένας όγδοος, ο Ιερεμιήλ).

«Μιχαήλ» στην Εβραϊκή γλώσσα σημαίνει «ποιός είναι όμοιος με τον Θεό;» (τις ως ο Θεός ημών;). Ο άγιος Αρχάγγελος Μιχαήλ απεικονίστηκε ήδη από τους πρώτους χριστιανούς ως στρατηγός, ο οποίος κρατάει στο δεξί χέρι του δόρυ, με το οποίο επιτίθεται στον Εωσφόρο, τον Σατανά, και στο αριστερό του χέρι κρατά ένα πράσινο κλαδί φοίνικα. Στην κορυφή του δόρατος υπάρχει μια λινή κορδέλα με κόκκινο σταυρό. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ θεωρείται ως ο φρουρός της Ορθοδόξου πίστεως, ο οποίος μάχεται κατά των αιρέσεων.

«Γαβριήλ» σημαίνει «Άνθρωπος του Θεού», η «ισχύς του Θεού». Είναι ο αγγελιαφόρος των μυστηρίων του Θεού, ιδιαιτέρως δε της Ενσαρκώσεως του Θεού και όλων των σχετικών με αυτήν μυστηρίων. Απεικονίζεται συνήθως κρατώντας στο δεξί χέρι του φανάρι με φωτισμένη λαμπάδα και στο αριστερό του χέρι έναν καθρέφτη από πράσινο ίασπη. Ο καθρέφτης σηματοδοτεί τη σοφία του Θεού ως ένα κρυμμένο μυστήριο.

«Ραφαήλ» σημαίνει «Θεία θεραπεία» ή «Θεός ο θεραπευτής» (Τωβίτ 3, 17 και 12, 15). Ο Ραφαήλ απεικονίζεται να οδηγεί με το δεξί χέρι του τον Τωβίτ (ο οποίος κρατάει ένα ψάρι αλιευμένο στον Τίγρη ποταμό) και με το αριστερό μία αλαβάστρινη ιατρική θήκη.

«Ουριήλ» σημαίνει «Πυρ του Θεού», ή «Φως του Θεού» (Γ΄ Έσδρας 3,1 και 5,20). Απεικονίζεται να κρατάει ένα σπαθί κατά των Περσών στο δεξί χέρι του και μια πύρινη φλόγα στο αριστερό,

«Σαλαθιήλ» σημαίνει «πρεσβευτής προς τον Θεό» (Γ΄ Έσδρας 5, 16), Απεικονίζεται με χαμηλωμένο το πρόσωπο και τα μάτια του, κρατώντας τα χέρια του στο στήθος σε στάση προσευχής.

«Ιεγουδιήλ» σημαίνει «αυτός που δοξάζει τον Θεό». Απεικονίζεται με χρυσό στεφάνι στο δεξί του χέρι και τριπλό μαστίγιο στο αριστερό.

«Βαραχιήλ» σημαίνει «Ευλογία του Θεού». Απεικονίζεται να κρατά στο χέρι του λευκό τριαντάφυλλο κοντά στο στήθος του.

«Ιερεμήλ» σημαίνει «εξύμνηση του Θεού». Τιμάται ως εμπνευστής υψηλών σκέψεων, που ανυψώνουν τον άνθρωπο προς τον Θεό (Γ΄ Έσδρας 4, 36).

Ύμνος στους Αγίους αρχιστρατήγους και τις λοιπές ουράνιες Δυνάμεις

Ουράνιοι Αρχιστράτηγοι,
εσείς που άνωθεν επιβλέπετε με μεγάλη στοργή,
σκεπάστε μας με τις φτερούγες σας,
προστατέψτε μας με τη δύναμή σας.

Είσαστε οπλισμένοι με τη δύναμη του Θεού,
στεφανωμένοι με τη δόξα Του,
κρατάτε πύρινες ρομφαίες
για να θερίζετε τους δαίμονες.

Αστραπιαία, σαν ακτίνες φωτός
διασχίζετε τα σύννεφα,
τα σύννεφα του αέρα, όπου δίνετε μάχες,
παλεύοντας υπέρ του Θεού.

Ακούραστοι, άγρυπνοι φρουροί, χαριέστατοι,
ακαταπαύστως υπερίπτασθε
πάνω από τους ανθρώπους και όλη την κτίση,
πάνω από αναρίθμητους κόσμους.

Όλες οι κραταιές στρατιές του ουρανού
– οι ενάρετες λεγεώνες
με τα αγαθοποιά τάγματα των αγγέλων –
δικές σας είναι,
αδελφοί μας, κατά τον κοινό μας Πλάστη!

Θείοι αρχιστράτηγοι των ουρανίων Δυνάμεων,
οδηγήστε μας εκεί όπου πρέπει να αρθούμε,
στον θρόνο του Υψίστου Θεού,
ο Οποίος τα πάντα δημιούργησε εκ του μηδενός!

Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Αχρίδος» -Νοέμβριος,  εκδ. Άθως