Μπορεί κανείς, βέβαια, να διδάξει τη νοερά και καρδιακή προσευχή

Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ
Μπορεί κανείς, βέβαια, να διδάξει τη νοερά και καρδιακή προσευχή και σ’ έναν αρχάριο, αν αυτός είναι κατάλληλα προετοιμασμένος και ικανός να την ασκήσει. Τέτοιες μορφές σπάνιζαν πολύ και σε περασμένους καιρούς, καιρούς γενικής διαφθοράς των ηθών.

Γνώρισα ένα γέροντα με πνευματική σκέψη, πού, έχοντας αποκτήσει την καρδιακή προσευχή, έδινε σχετικές συμβουλές σε κάποιον αρχάριο, πού είχε φυλάξει τη σωματική του αγνεία. Ο αρχάριος εκείνος, προετοιμασμένος από την παιδική του ηλικία για την εγκόλπωση της χριστιανικής ζωής, του μοναχισμού και της νοεράς εργασίας, είχε αρχίσει να αισθάνεται ήδη μέσα του την ενέργεια της προσευχής. Ο γέροντας απέδωσε την εκδήλωση της προσευχητικής ενέργειας στην αγνεία του νέου.

Η ψυχική κατάσταση των νέων ανθρώπων είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη των ώριμων στην ηλικία ανδρών, πού, πριν μπουν σε μοναστήρι, έζησαν μέσα στις μέριμνες και τούς περισπασμούς, απέκτησαν ελλιπή και επιφανειακή γνώση για τον Χριστιανισμό, υποτάχτηκαν σε ποικίλα πάθη και, προπάντων, έχασαν την αγνεία τους πέφτοντας στην πορνεία.

Το αμάρτημα της πορνείας έχει την ιδιότητα να ενώνει άνομα δυο σώματα σε ένα. Έτσι, μολονότι συγχωρείται αμέσως μετά τη μετάνοια και την εξομολόγηση, εφόσον βέβαια ο αμαρτωλός άνθρωπος το εγκαταλείψει, ή κάθαρση του σώματος και της ψυχής απ’ αυτό απαιτεί πολύ χρόνο, ώστε ο σύνδεσμος πού δημιουργήθηκε ανάμεσα στα σώματα, φυτεύτηκε μέσα στις καρδιές και δηλητηρίασε τις ψυχές, να καταστραφεί και να αφανιστεί.

Γι’ αυτό και η Εκκλησία ορίζει αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα μετάνοιας σ’ εκείνους πού έπεσαν σε πορνεία ή μοιχεία, μετά την παρέλευση του όποιου τούς επιτρέπει να κοινωνήσουν το πανάγιο Σώμα και το τίμιο Αίμα του Χριστού.

Όλοι, λοιπόν, όσοι έζησαν με ελευθεριότητα, όσοι πληγώθηκαν από διάφορα πάθη και ιδιαίτερα όσοι έπεσαν στον γκρεμό της πορνείας, αν μάλιστα η αμαρτία αυτή τους έχει γίνει συνήθεια, χρειάζονται χρόνο πολύ για να καθαριστούν με τη μετάνοια, να εξαλείψουν από τις ψυχές τους τις κοσμικές εντυπώσεις και τις αμαρτωλές αναμνήσεις, να απομακρυνθούν οριστικά από την αμαρτία, να αποκτήσουν χριστιανικό ήθος με την τήρηση των ευαγγελικών εντολών κι έτσι να γίνουν ικανοί για την άσκηση της νοεράς και καρδιακής προσευχής.