Η Θρησκευτική αγωγή των παιδιών

Οι χριστιανοί γονείς και δάσκαλοι και όλοι όσοι επιθυμούν να διδάξουν το χριστιανισμό οφείλουν να έχουν πάντα κατά νουν ότι ο κύριος σκοπός τους είναι : να εμπνεύσουν στο παιδί προσωπική αγάπη για τον Χριστό και την Μητέρα Του.

Αν ένα παιδί μεγαλώνει τιμώντας τον Χριστό και την Παναγία ως αγαπημένα πρόσωπα, αυτή η αγάπη θα στεριώσει την καρδιά του στον Θεό ,κι αν αργότερα περάσει μέσα από αμφιβολίες ή ακόμα κι αν εγκαταλείψει την Εκκλησία, τουλάχιστον η καρδιά του δε θα στραφεί εναντίον του Χριστού. αυτό και μόνο μπορεί να είναι αρκετό για τη σωτηρία του.

Η θρησκευτική μόρφωση των παιδιών επιτυγχάνεται κυρίως με το παράδειγμα και με την ατμόσφαιρα αγάπης και προσευχής μέσα στο σπίτι. Η καρδιά του παιδιού συγκινείται. χωρίς εξηγήσεις κατακτά την προσευχή ως φυσική δραστηριότητα ,και χωρίς να έχει ανάγκη λογικών αποδείξεων γνωρίζει την παρουσία του Θεού.

Στους βίους των αγίων βλέπει κανείς συχνά πως η ζωή ενός αγίου επηρεάστηκε από κάποιον άγιο άνθρωπο που απλώς είδε. Ο άγιος Νεκτάριος θυμόταν πάντα την αγάπη της γιαγιάς του και πώς στεκόταν όταν προσευχόταν μπροστά στις εικόνες.

Η αγάπη, η προσευχή και το παράδειγμα είναι περισσότερο αποτελεσματικά από τα λόγια- στην πραγματικότητα είναι αυτά που δίνουν αξία στα λόγια – όταν οδηγούμε τα παιδιά προς τον Θεό. Η εργασία μας ως γονείς ή κατηχητές είναι συχνά αφανής, και μας δίνει την εμπειρία της « φοβερής » όψεως της ανθρώπινης ελευθερίας: ότι δηλαδή κανείς δεν μπορεί να επιβάλει σε άλλον άνθρωπο την αγάπη για τον Θεό. Άλλωστε δε θα θέλαμε να είναι τα πράγματα διαφορετικά. Θέλουμε να αγαπούμε τον Θεό ελεύθερα και το ευχόμαστε αυτό και για όλο το ανθρώπινο γένος. Όμως ταυτόχρονα η προσευχή για τα αγαπημένα μας παιδιά μας προκαλεί ένα διαρκή εσωτερικό πόνο. Είναι ευκολότερο να μιλάς παρά να προσεύχεσαι.

Όταν προσπαθούμε να μιλήσουμε στα παιδιά για τον Θεό και δεν μπορούμε να βρούμε τη σωστή έκφραση ή το θέμα της συζητήσεως αλλάζει, ας μη νομίζουμε ότι είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίζουμε την ερμηνεία μας πάση θυσία. Πρέπει μάλλον να ακολουθούμε την έμπνευση του Θεού και το μυαλό του ίδιου του παιδιού. Δε θα βοηθήσουμε τόσο τα παιδιά μας με τα λόγια μας για τον Θεό, όσο με την παραμονή μας μέσα στην παρουσία του Θεού. Οι χριστιανοί ενήλικες έχουν την τάση να πιστεύουν ότι ο Θεός απουσιάζει από τη συζήτηση, αν δεν αποτελεί Αυτός το αντικείμενό της.

Οι καλύτερες εκπαιδευτικές μέθοδοι έχουν ως στόχο να διδάξουν στα παιδιά πώς να μαθαίνουν. Υπάρχει μια παροιμία που λέει: « Δώσε στο γιο σου ένα ψάρι και θα φάει καλά σήμερα. Μάθε του πώς να ψαρεύει και θα τρώει καλά σ΄ όλη του τη ζωή ». Έτσι αντιλαμβανόμαστε το έργο μας ως χριστιανοί γονείς ή δάσκαλοι. Εμπνέουμε στα παιδιά μας την αγάπη για τον Θεό και τα διδάσκουμε πώς να βρίσκουν μόνα τους το θέλημά Του. Αν μάθουμε στα παιδιά μας να αγαπούν τον Θεό και τους αγίους, « ταύτα πάντα προστεθήσεται αυτοίς » …

ΑΔΕΛΦΗΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗΣ – « Σκέψεις για τα παιδιά στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα »