Αν θέλεις να προσεύχεται ο νους σου ενωμένος με την καρδιά και δεν το κατορθώνεις, τότε λέγε την προσευχή με το στόμα και κράτα το νου στις λέξεις της προσευχής, όπως διδάσκει η «Κλίμαξ».
Με τον καιρό θα σου δώσει ο Κύριος την καρδιακή προσευχή χωρίς λογισμούς και θα προσεύχεσαι αβίαστα.
Μερικοί έβλαψαν την καρδιά τους, γιατί βιάζονταν να προσεύχονται με το νου ενωμένο με την καρδιά, και κατέληξαν να μην μπορούν να λέγουν την προσευχή ούτε με το στόμα. Εσύ, όμως, να ξέρεις την τάξη της πνευματικής ζωής: τα χαρίσματα δίνονται στην απλή, ταπεινή, υπάκουη ψυχή. Όποιος είναι υπάκουος και εγκρατής σε όλα -στην τροφή, στην ομιλία, στις κινήσεις-, σε αυτόν δίνει ο Κύριος την προσευχή και αυτή τελείται στην καρδιά με θεία ενέργεια.
Η αδιάλειπτη προσευχή προέρχεται από την αγάπη και χάνεται με την κατάκριση, την αργολογία και την ακράτεια. Όποιος αγαπά τον Θεό, αυτός μπορεί να Τον σκέφτεται ημέρα και νύχτα, γιατί καμιά εργασία δεν παρεμποδίζει την αγάπη προς τον Θεό. Οι Απόστολοι αγαπούσαν τον Κύριο και ο κόσμος δεν αποτελούσε εμπόδιο γι’ αυτήν την αγάπη, αν και τον σκεπτόταν τον κόσμο και προσεύχονταν γι’ αυτόν και κήρυτταν.
Στον Μέγα Αρσένιο ειπώθηκε: «Φεύγε τους ανθρώπους». Και, όμως, το Πνεύμα του Θεού διδάσκει να προσευχόμαστε και στην έρημο για τους ανθρώπους και για όλον τον κόσμο.Εσύ, όμως, να ξέρεις την τάξη της πνευματικής ζωής: τα χαρίσματα δίνονται στην απλή, ταπεινή, υπάκουη ψυχή
Στον κόσμον αυτό καθένας έχει το λειτούργημά του: ο ένας είναι βασιλιάς, ο άλλος πατριάρχης ή μάγειρας ή σιδηρουργός ή δάσκαλος. Ο Κύριος, όμως, τους αγαπά όλους και θα δώσει το μεγαλύτερο βραβείο σε εκείνον που αγαπά περισσότερο τον Κύριο. Ο Κύριος μας έδωσε εντολή να αγαπούμε τον Θεό με όλη την καρδιά, με όλο το νου και με όλη την ψυχή. Αλλά χωρίς προσευχή, πως είναι δυνατόν να αγαπάς; Γι’ αυτό ο νους και η καρδιά του ανθρώπου πρέπει να είναι πάντα ελεύθερα για την προσευχή.
Όταν αγαπάς κάποιον, θέλεις να τον σκέφτεσαι, να μιλάς γι’ αυτόν, να είσαι μαζί Του. Η ψυχή αγαπά τον Κύριο ως Πατέρα και Δημιουργό και παρίσταται ενώπιόν Του με φόβο και αγάπη: με φόβο, γιατί είναι ο Κύριος? με αγάπη, γιατί η ψυχή Τον γνωρίζει ως Πατέρα γεμάτο έλεος και η χάρη Του είναι γλυκύτερη από καθετί άλλο.
Εγώ γνώρισα πως η προσευχή είναι εύκολη, γιατί βοηθά η χάρη του Θεού. Ο Κύριος μας αγαπά υπερβολικά και μας αξιώνει να συνομιλήσουμε μαζί Του με την προσευχή και να μετανοούμε και να Τον δοξολογούμε.
Αδυνατώ να περιγράψω πόσο πολύ μας αγαπά ο Κύριος. Η αγάπη αυτή γνωρίζεται με το Άγιο Πνεύμα και η ψυχή αυτού που προσεύχεται γνωρίζει το Άγιο Πνεύμα.
Άγιος Σιλουανός, ο Αθωνίτης, Αρχιμανδρίτου Σωφρόνιου Σαχάρωφ, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας
