Νεομάρτυρας Ιωάννης εκ Κονίτσης: Ο μουσουλμάνος που αποκεφαλίστηκε όταν έγινε χριστιανός

Ιωάννης εκ Κονίτσης (; – 1814): Ηπειρώτης μουσουλμάνος, που μεταστράφηκε στον χριστιανισμό. Θεωρήθηκε Αποστάτης (Murtad) από τους ομοθρήσκους του και αποκεφαλίστηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1814 στο Βραχώρι (σημερινό Αγρίνιο).
 
Ο Χασάν, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στην Κόνιτσα από γονείς μουσουλμάνους.

Η οικογένειά του θα πρέπει να ανήκε στο Τάγμα των Μπεκτασήδων, καθώς έφερε τον τίτλο του τοπικού θρησκευτικού αρχηγού των Δερβίσηδων (Σέχης).
 
Είκοσι χρονών, μπήκε και αυτός στο τάγμα των Δερβίσηδων. Αφού έζησε αρκετά χρόνια στα Ιωάννινα, μετακόμισε στο Βραχώρι, όπου -χωρίς να γνωρίζουμε πώς- άρχισε να ζει ως Χριστιανός. Βαπτίστηκε στην Ιθάκη και στη συνέχεια παντρεύτηκε στο χωριό Μαχαλάς (σημερινές Φυτείες Αιτωλοακαρνανίας), όπου δούλευε ως αγροφύλακας.

Όταν έμαθε ο πατέρας του τη μεταστροφή του στον χριστιανισμό, έστειλε απεσταλμένους να τον μεταπείσουν, αλλά αυτός τους έδιωξε. Τότε συνελήφθη από τον Μουσελίμη του Βραχωρίου, στον οποίο ομολόγησε με θάρρος το χριστιανικό του όνομα και την αγάπη του στον Χριστό. Ο Μουσελίμης (Δήμαρχος) συγκάλεσε το συμβούλιο των ουλεμάδων (σοφών), οι οποίοι απεφάνθησαν ότι ο Ιωάννης πρέπει να θανατωθεί αμέσως, γιατί αρνήθηκε την πίστη του Μωάμεθ.
 
Ο Ιωάννης βασανίστηκε ανελέητα για να αλλαξοπιστήσει. Τελικά, αποκεφαλίστηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1814. Το σώμα και το κεφάλι του διατάχθηκε να μείνουν άταφα προς παραδειγματισμό. Κάποιοι από τους χριστιανούς του Βραχωρίου δωροδόκησαν τον Μουσελίμη και έθαψαν το ιερό λείψανο με πάσα μυστικότητα σ’ ένα αγρόκτημα στο Βραχώρι.

Τρία χρόνια αργότερα ο ηγούμενος της Μονής Προυσσού Ευρυτανίας Κύριλλος Καστανοφύλλης βρήκε το ιερό λείψανο του Ιωάννη και το μετέφερε στο μοναστήρι του. Τμήμα των λειψάνων του νεομάρτυρα Ιωάννη φυλάσσεται στον Ναό του Αγίου Κοσμά στη γενέτειρά του Κόνιτσα.
 
Απολυτίκιον
Της Κονίτσης τον γόνον, Βραχωρίου τὸ καύχημα, και Χριστού οπλίτην τον νέον Ιωάννην τιμήσωμεν· εκ ρίζης γαρ δυσώδους προελθῶν, ενήθλησε λαμπρώς υπὲρ Χριστού, και κινδύνων εξαιτεῖται απαλλαγήν, τοις προς αυτὸν κραυγάζουσι· Δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω χορηγούντι δια σου, ημίν παθών εκλύτρωσιν.
 
Η ανακήρυξη του ως Πολιούχου
 
Έως το 1955 δεν υπήρχε στο Καρπενήσι επίσημα καθιερωμένη θρησκευτική εορτή. Ό κάθε Ναός γιόρταζε και πανηγύριζε την ήμερα της μνήμης του, χωρίς καμία άλλη ιδιαιτερότητα. Το 1955 κινήθηκαν Δήμος και Εκκλησία, με πρωτοπόρο τον Εφημέριο της Παναγίας και Αρχιερατικό Επίτροπο της περιοχής Αρχιμανδρίτη Κωνσταντίνο Παπανικολάου στο Αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων για την καθιέρωση ως Τοπικής Θρησκευτικής Εορτής, την Εορτή του Αγίου Νικολάου του Καρπενησιώτη την 23η Σεπτεμβρίου.

Το Υπουργείο δέχθηκε το αίτημα και στις 27 Μαΐου 1955 υπογράφηκε το σχετικό Βασιλικό Διάταγμα “Περί αναγνωρίσεως ως μονίμου τοπικής Θρησκευτικής Τελετής του Νεομάρτυρος Αγίου Νικολάου του Καρπενησιώτου” (ΦΕΚ 151 τ. Α’ 15-6-1955).