του Μητροπολίτη Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως κ.Ιερεμία
Με βάση και πηγή το σπουδαίο έργο A CATECHETICAL HANDBOOK OF THE EASTERN ORTHODOX CHURCH του συγγραφέως D.H. Stamatis, έκδοσις Light & Life Publishing Company (συνιστούμε θερμά στους γνώστες της Αγγλικής την απόκτηση του βιβλίου), και με άλλα επίσης βοηθήματα, αρχίζω με την Χάρη του Θεού να δίνω, προφορικώς πρώτα και γραπτώς έπειτα, στον λαό της Ιεράς Μητροπόλεως όπου διακονώ, μία σειρά εβδομαδιαίων κατηχητικών μαθημάτων.
Η κατήχηση αυτή θα είναι κατά πολύ πληρέστερη από την άλλη που έγραψα προ πολλών ετών με τον τίτλο ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗ και με διαφορετικό τρόπο και περιεχόμενο προς εκείνη γραμμένη.
Τα αγιογραφικά και πατερικά χωρία που θα παραθέτω θα γράφονται στην γλώσσα του κειμένου με την παράκληση να τα διαβάζουν οι αναγνώστες επανειλημμένως, ώστε να τα αποστηθίσουν.]
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΤΙ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ
(Συνέχεια από το προηγούμενο)
3. Πως γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς είναι ο πραγματικός Μεσσίας;
Αυτό το γνωρίζουμε από το ότι όλες οι προφητείες που αναφέρει η Παλαιά Διαθήκη για τον Μεσσία που πρόκειται να έλθει, όλες αυτές εκπληρώνονται στο πρόσωπο του Ιησού, που γεννήθηκε από την Παναγία. Πολλές τέτοιες προφητείες παραθέτει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο Ευαγγέλιό του. Έχει δε ειδικό λόγο που το κάνει αυτό ο ευαγγελιστής αυτός. Ο Ματθαίος γράφει το Ευαγγέλιό του προς τους πατριώτες του Ιουδαίους και θέλει να τους πεί, ότι ο Μεσσίας, για τον οποίον γράφουν ο Νόμος και οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης ότι θα έλθει και τον οποίον αυτοί ανέμεναν, είναι ο Ιησούς Χριστός, γιατί σ᾽ αυτόν ανταποκρίνονται ακριβώς όλες οι προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης περί του Μεσσίου. Ας τον πιστεύσουν λοιπόν.
Θα παραθέσουμε μερικές από τις προφητείες αυτές, όχι μόνο από τον ευαγγελιστή Ματθαίο, αλλά και από άλλους ευαγγελιστές. Πολλές από τις προφητείες αυτές αναφέρονται καθαρά στον Μεσσία. Λίγες όμως απ᾽ αυτές δεν φαίνεται να σχετίζονται προς τον Μεσσία, αλλά η Καινή Διαθήκη τις ερμήνευσε και αυτές ως μεσσιανικές προφητείες. Πρέπει δε να γνωρίζουμε ότι ο καλύτερος και αλάνθαστος ερμηνευτής της Παλαιάς Διαθήκης είναι η Καινή Διαθήκη. Έτσι λοιπόν όσες προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης η Καινή Διαθήκη τις χαρακτήρισε ως χριστολογικές, τις δεχόμεθα και ημείς ως αναφερόμενες στον Χριστό, στον Μεσσία.
Στην συνέχεια αναφέρουμε από τα ιερά Ευαγγέλια ορισμένες χριστολογικές προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, που αποδεικνύουν ότι ο Ιησούς είναι ο πραγματικά Μεσσίας, γιατί στο πρόσωπό Του εκπληρώνονται απόλυτα αυτές:
(α) Η Παλαιά Διαθήκη λέγει ότι ο Μεσσίας θα προέρχεται από το γένος Δαυίδ. Βλ. Β´ Βασ. 7,12-16. Ψαλμ. 88 (89) 3-5. 109 (110,1). 131 (132),11. Ησ. 9,6.7. 11,1.
Ο Ιησούς πραγματικά κατάγεται από γένος Δαυίδ, όπως το αποδεικνύει αυτό καθαρά ο ευαγγελιστής Ματθαίος βάσει καταλόγων. Βλ. Ματθ. κ.1. 22,44. Μαρκ. 12,36. Λουκ. 1,69-70. 20,42-44. Ιωάν. 7,42.
(β) Η Παλαιά Διαθήκη λέγει ότι ο Μεσσίας θα γεννηθεί από παρθένο, βλ. Ησ. 7,14.
Αυτό εκπληρώθηκε στον Ιησού, ο οποίος γεννήθηκε παρθενικά από την Παναγία, βλ. Ματθ. 1,18-25.
(γ) Η Παλαιά Διαθήκη λέγει ότι ο Μεσσίας θα γεννηθεί στην Βηθλεέμ, βλ. Μιχ. 5,2.
Ο Ιησούς πραγματικά γεννήθηκε στην Βηθλεέμ, βλ. Ματθ. 2,1 εξ. Ιωάν. 7,42.
(δ) Ο Μεσσίας κατά την Παλαιά Διαθήκη θα φύγει εξόριστος στην Αίγυπτο, βλ. Ωσ. 11,1.
Ο Ιησούς, όπως μας το διηγείται ο ευαγγελιστής Ματθαίος, πήγε φυγάς στην Αίγυπτο διωκόμενος από τον βασιλέα Ηρώδη, βλ. Ματθ. 2,13-15.
(ε) Ο προφήτης Ησαίας, βλ. 9,1-2, είπε ότι ο Μεσσίας θα δράσει στην Γαλιλαία και ο ευαγγελιστής Ματθαίος παρουσιάζει έτσι τον Ιησού, βλ. 4,12-16.
(ς) Ο προφήτης Ησαίας, βλ.11,1, πάλι χαρακτηρίζει τον Μεσσία ως Ναζωραίο και ο ευαγγελιστής Ματθαίος παρουσιάζει πράγματι τον Ιησούν ζήσαντα στην Ναζαρέτ, βλ. 2,23.
(ζ) Η Παλαιά Διαθήκη λέγει ότι ο ερχομός του Μεσσία θα προαναγγελθεί από έναν Ηλία ως πρόδρομό Του, βλ. Ησ. 40,3-5. Μαλαχ. 3,1. 4,5.
Η Καινή Διαθήκη πραγματικά μας παρουσιάζει τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, ο οποίος ήλθε «εν πνεύματι και δυνάμει Ηλιού» (Λουκ. 1,17), ως πρόδρομο του Ιησού, βλ. Ματθ. 3,3. 11,10-14. Μαρκ. 1,2-3. Λουκ. 3,4-6. 7,27. Ιωάν. 1,23. Ησ. 40,3-5.
(η) Η Παλαιά Διαθήκη προφητεύει ότι ο ερχομός του Μεσσία θα προκαλέσει την σφαγή των νηπίων της Βηθλεέμ, βλ. Γεν. 35,19-20. Ιερ. 38,15.
Από την Καινή Διαθήκη μαθαίνουμε ότι αυτό εκπληρώθηκε στον Ιησού με την σφαγή των νηπίων της Βηθλεέμ από τον Ηρώδη, για να θανατώσει μεταξύ αυτών τον Ιησού φοβούμενος μην του πάρει την βασιλεία, βλ. Ματθ. 2,16-18.
(θ) Ο Μεσσίας, λέγει η Παλαιά Διαθήκη, θα διακηρυσσόταν ως ένα «ιωβηλαίο» για τον κόσμο, βλ. Ησ. 58,6. 61,1. Το «Ιωβηλαίο» έτος ήταν έτος αφέσεως. Κατά το έτος αυτό, που ήταν το έβδομο κατά σειρά σαββατικό έτος, οι δούλοι αποκτούσαν την ελευθερία τους, ο πτωχός που από ανάγκη είχε πουλήσει την περιουσία του την αποκτούσε πάλι και οι πτωχοί πάλι είχαν ελεύθερα την συλλογή των καρπών της γης, που βλάσταιναν από μόνοι τους. Στην Καινή Διαθήκη εφαρμόζεται στον Ίδιο τον Ιησού η προφητεία περί του Μεσσία ότι θα φέρει όλα τα αγαθά του Ιωβηλαίου έτους, βλ. Λουκ. 4,18-19.
(ι) Ο προφήτης Ησαίας εις 42,4 του βιβλίου του λέγει ότι ο Μεσσίας θα έλθει όχι μόνο για το Ισραήλ, αλλά και για τα έθνη.
Στην Καινή Διαθήκη ο ευαγγελιστής Ματθαίος εφαρμόζει στον Ιησού την προφητεία αυτή του Ησαίου περί του Μεσσίου, ερχομένου και διά τα έθνη, βλ. Ματθ. 12, 18-21.
(ια) Ο προφήτης Ησαίας πάλι λέγει περί του ερχομένου Μεσσία ότι θα είναι ο θεραπευτής μας, ότι «θα βαστάσει τας νόσους μας», βλ. 53,4 (κατά το Εβραικό κείμενο).
Ο ευαγγελιστής Ματθαίος ομιλών για τις θεραπείες του Ιησού λέγει ότι με αυτές εκπληρώνεται η προφητεία του προφήτου Ησαίου «αυτός τας ασθενείας ημών έλαβε και τας νόσους εβάστασε», βλ. Ματθ. 8,17.
(ιβ) Στην Παλαιά Διαθήκη είναι προφητευμένο περί του Μεσσία ότι θα ομιλεί με παραβολές, βλ. Ψαλμ. 77,2, επειδή και οι άνθρωποι θα είναι πεπωρωμένοι και δεν θα δύνανται να κατανοήσουν τα βαθειά μυστήρια, βλ. Ησ. 6,9-10.
Στην Καινή Διαθήκη ο ευαγγελιστής Ματθαίος εφαρμόζει αυτό στον Ιησού, βλ. Ματθ. 13,14-15.35, ο Οποίος, όπως γνωρίζουμε, ομιλούσε συχνά με παραβολές.
(ιγ) Στην Παλαιά Διαθήκη λέγεται περί του Μεσσίου ότι δεν θα πιστευθεί από πολλούς, αλλά αντίθετα θα απορριφθεί απ᾽ αυτούς, Ψαλμ. 68,4. 117,22. Ησ. 6,10. 29,13. 53,1.
Στην Καινή Διαθήκη αποδίδονται στον Ιησού τα χωρία της Παλαιάς Διαθήκης τα ομιλούντα για την απόρριψη του Μεσσία από τον λαό και τους άρχοντες, βλ. Ματθ. 15,8-9. 21,42. Μαρκ. 7,6-7. 12,10-11. Λουκ. 20,17. Ιωάν. 12,38-40. 15,25.
(ιδ) Ο Μεσσίας προφητεύεται στην Παλαιά Διαθήκη ότι θα κάνει θριαμβευτική την είσοδό Του στα Ιεροσόλυμα, Ησ. 62,11. Ζαχ. 9,9. Ψαλμ. 117,26.
Από την Καινή Διαθήκη γνωρίζουμε πραγματικά την θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, βλ. Ματθ. 21,5. Ιωάν. 12,13-15.
(ιδ) Ο Μεσσίας στην Παλαιά Διαθήκη παριστάνεται ως ένας πληγωμένος ποιμένας, βλ. Ζαχ. 13,7.
Έτσι γνωρίζουμε τον Ιησού στην Καινή Διαθήκη, βλ. Ματθ. 26,31. Μαρκ. 14,27.
(ιε) Στην Παλαιά Διαθήκη προφητεύεται ότι ο Μεσσίας θα προδοθεί από φίλο του για τριάκοντα αργύρια, βλ. Ζαχ. 11,12-13. Ψαλμ. 40,9.
Αυτό εκπληρώθηκε στον Ιησού, ο Οποίος προδόθηκε από τον μαθητή Του Ιούδα για τριάκοντα αργύρια, βλ. Ματθ. 27,9-10. Ιωάν. 13,18.
(ιστ) Στην Παλαιά Διαθήκη λέγεται ότι ο Μεσσίας θα αποθάνει με κακοποιούς, βλ. Ησ. 53,9.12.
Από την Καινή Διαθήκη γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς εσταυρώθη μεταξύ δύο ληστών σταυρωθέντων και αυτών, βλ. Λουκ. 22,37.
(ιζ) Στην Παλαιά Διαθήκη λέγεται ότι ο Μεσσίας θα ενταφιαστεί από ένα πλούσιο άνδρα, βλ. Ησ. 53,9 (άλλη προφητεία από αυτήν δεν έχουμε).
Ο Ιησούς, ο Νικόδημος, ο ενταφιαστής του Ιησού, όπως μας λέγει η Καινή Διαθήκη, ήταν βουλευτής, βλ. Ματθ. 27,57-60.
(ιη) Στην Παλαιά Διαθήκη προφητεύεται για τον Μεσσία ότι θα του δοθούν να πιεί όξος και χολή, βλ. Ψαλμ. 68,21.
Στην Καινή Διαθήκη διαβάζουμε πράγματι ότι αυτό συνέβηκε στον Ιησού επί του Σταυρού, βλ. Ματθ. 27,34. Ιωάν. 19,19.
(ιθ) Περί του Μεσσίου στην Παλαιά Διαθήκη λέγεται ότι θα διαμερίσουν τα ιμάτιά του και θα βάλουν κλήρο γι᾽ αυτά, βλ. Ψαλμ. 21,19.
Αυτό συνέβηκε με τον Ιησού, βλ. Ιωάν. 19,24.
Τούς λόγους αυτούς, που αναφέρει η Παλαιά Διαθήκη, τους ακούουμε να λέγονται από τον Εσταυρωμένο Ιησού, βλ. Ματθ. 27,46. Μαρκ. 15,34. Λουκ. 23,46.
(κα) Η Παλαιά Διαθήκη λέγει περί του Μεσσίου ότι δεν θα συντριβεί ούτε ένα οστούν του, βλ. Εξ. 12,46. Αριθμ. 9,12. Ψαλμ. 33,21.
Στον Ιησού επί του Σταυρού οι στρατιώτες δεν συνέτριψαν τα σκέλη Του, αλλά εκέντησαν την πλευρά Του και ο ευαγγελιστής Ιωάννης λέγει ότι αυτό συνέβηκε για να εκπληρωθεί η Γραφή (η Π.Δ.) που λέγει «οστούν ου συντριβήσεται αυτού», βλ. Ιωάν. 19,36.
(κβ) Γιά την ανάσταση του Ιησού Χριστού δεν έχουμε ειδική προφητεία από την Παλαιά Διαθήκη. Στο βιβλίο όμως των Πράξεων των Αποστόλων, βλ. 2,25-32. 13,33-35, διαβάζουμε ότι η ανάσταση του Ιησού προφητεύθηκε με τον λόγο του Ψαλμωδού προς τον Θεό «ουκ εγκαταλείψεις την ψυχήν μου εις άδου ουδέ δώσεις τον όσιόν σου ιδείν διαφθοράν», βλ. Ψαλμ. 15,10-11.
Αλλά και ο Ίδιος ο Ιησούς είπε ότι είναι γραμμένο ότι θα αναστηθεί την τρίτη ημέρα, βλ. Λουκ. 24,46. Ίσως ο Ιησούς αναφέρεται στα χωρία Ωσηέ 6,2 («και εν τη ημέρα τη τρίτη εξαναστησόμεθα») και Ιωνά 2,1 («ην Ιωνάς εν τη κοιλία του κήτους τρεις ημέρας και τρεις νύκτας»). Καί ο Ισαάκ σώθηκε από τον θάνατο την τρίτη ημέρα, βλ. Γεν. 22,3.
(κγ) Η Παλαιά Διαθήκη προφητεύει ότι για την απόρριψη του Μεσσίου θα έλθει η καταστροφή της Ιερουσαλήμ και μεγάλη θλίψη, βλ. Δαν. 9,27. 11,31. 12,1.
Αυτό πραγματοποιήθηκε στην περίπτωση της απόρριψης του Ιησού ως Μεσσίου, γιατί για την απόρριψή Του αυτή ήλθε καταστροφή στην Ιερουσαλήμ και μεγάλη θλίψη στην Ιουδαία. Ο Ίδιος δε ο Ιησούς είπε ότι στον θάνατό Του εκπληρώθηκε η Γραφή, βλ. Ματθ. 26,54.56.
Υπάρχουν και άλλες, πολλές μάλιστα, προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης περί του Μεσσίου, οι οποίες ανταποκρίνονται ακριβώς στο Πρόσωπο του Ιησού. Ο Ιησούς, λοιπόν, ο υιός της Παρθένου Μαρίας, είναι ο Μεσσίας, τον Οποίο προφήτευσε η Παλαιά Διαθήκη ότι θα έλθει για να σώσει τον κόσμο.
-120x86.jpg)
