Η ζωή του χριστιανού είναι άμεσα συνδεδεμένη με την θεία λατρεία. Κατανοώντας αυτήν την κεφαλαιώδη αλήθεια η Αγία μας Εκκλησία καθιέρωσε τους λειτουργικούς κύκλους του εκκλησιαστικού έτους.
Α. Ενιαύσιος εορταστικός κύκλος ακινήτων εορτών με κέντρο τα Χριστούγεννα.
Β. Ενιαύσιος εορταστικός κύκλος κινητών εορτών με κέντρο το Πάσχα.
Γ. Εβδομαδιαίος λατρευτικός κύκλος με κέντρο την Κυριακή.
Δ. Ημερήσιος λατρευτικός κύκλος με κέντρο την Θεία Λειτουργία.
Συμμετέχοντας ο χριστιανός στους παραπάνω λατρευτικούς κύκλους βιώνει σε κάθε στιγμή της ζωής του το μυστήριο της Εκκλησίας που δεν είναι άλλο από την κοινωνία Θεού και ανθρώπου.
Α. Ενιαύσιος εορταστικός κύκλος ακινήτων εορτών: Κάθε ημέρα του έτους εορτάζεται η μνήμη ενός αγίου ή κάποιου γεγονότος σύμφωνα με τα λειτουργικά βιβλία των Μηναίων.
Β. Ενιαύσιος εορταστικός κύκλος κινητών εορτών: Με βάση την καθορισμένη ημερομηνία της εορτής του Πάσχα – η οποία καθορίζεται από τις διατάξεις της 1ης Οικουμενικής Συνόδου- καθιερώνεται μία ομάδα εορτών πριν το Πάσχα (λειτουργικό βιβλίο Τριωδίου) και μία ομάδα μετά το Πάσχα (λειτουργικό βιβλίο Πεντηκοσταρίου). Αυτές οι εορτές δεν έχουν συγκεκριμένη ημερολογιακή ημερομηνία και γι’ αυτόν τον λόγο εορτάζονται κοινά από όλους τους Ορθοδόξους Χριστιανούς ανεξάρτητα Νέου ή Παλαιού Ημερολογίου (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, Ρωσίας κ.α.)
Γ. Εβδομαδιαίος λατρευτικός κύκλος: Κάθε ημέρα της εβδομάδος τιμώνται πρόσωπα και γεγονότα τα οποία μας υπενθυμίζει η Εκκλησία μας μέσα από το λειτουργικό βιβλίο της Παρακλητικής (Οκτάηχος).
Κυριακή: Ανάσταση του Χριστού.
Δευτέρα: Άγιοι Άγγελοι.
Τρίτη: Τίμιος Πρόδρομος..
Τετάρτη: Υπεραγία Θεοτόκος- Σταυρός του Κυρίου.
Πέμπτη: Άγιοι Απόστολοι-Άγιος Νικόλαος.
Παρασκευή: Σταυρός του Κυρίου-Υπεραγία Θεοτόκος.
Σάββατο: Άγιοι Πάντες-Προσευχές υπέρ των κεκοιμημένων.
Δ. Ημερήσιος λατρευτικός κύκλος: Με βάση το λειτουργικό βιβλίο του Μεγάλου Ωρολογίου τελούνται τακτές ακολουθίες καθ’ όλη την διάρκεια του εικοσιτετραώρου. Συμβατικά αυτές οι ακολουθίες αριθμούνται με τον αριθμό επτά, ακλουθώντας τον στίχο του ψαλμωδού: «επτάκις της ημέρας ήνεσά Σε».
1. Μεσονυκτικό-Όρθρος
2.Ακολουθία Α’ Ώρας
3. Ακολουθία Γ’ Ώρας
4. Ακολουθία ΣΤ’ Ώρας
5. Ακολουθία Θ’ Ώρας
6. Ακολουθία του Εσπερινού
7.Ακολουθία του Αποδείπνου
*Κέντρο της λατρευτικής ημέρας θεωρείται η Θεία Λειτουργία, όταν τελείται.
Γίνεται κατανοητό ότι οι τέσσερις Λατρευτικοί-εορταστικοί κύκλοι συμπλέκονται μεταξύ τους. Π.χ. Σήμερα Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2014 εορτάζουμε: α)Τον Άγιο Μαρτινιανό με βάση τον κύκλο των ακινήτων εορτών β) Βρισκόμαστε στην 1η εβδομάδα του Τριωδίου με βάση τον κύκλο των κινητών εορτών γ) Τιμούμε τους Αγίου Αποστόλους και τον Άγιο Νικόλαο με βάση τον εβδομαδιαίο κύκλο και δ) όλα τα παραπάνω μας τα υπενθυμίζει η Εκκλησία λειτουργικά μέσα από τις ακολουθίες του ημερησίου κύκλου (μεσονυκτικό, όρθρο κτλ).
Συνεπώς η ζωή του χριστιανού μέσα στην Εκκλησία χρωματίζεται από την αγιοπνευματική εμπειρία της τιμής των Αγίων και της από κοινού προσευχής της λατρευτικής κοινότητας.
Ο χριστιανός μπορεί να ανταπεξέλθει στις αντιξοότητες της καθημερινότητας όντας περιτειχισμένος από τα Σωτηριώδη γεγονότα της ζωής του Χριστού και των Αγίων.
αρχιμ. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος
