Είναι ο Χριστιανισμός θρησκεία;

του αρχιμ.Ιακώβου Κανάκη

Στο σοβαρό αυτό ερώτημα η απάντηση είναι όχι αφού η θρησκεία ως όρος έχει αρνητική έννοια. Υπάρχουν πολλές θρησκείες που δημιουργήθηκαν από την αρχαιότητα έως και τις μέρες μας. 

Και λέω δημιουργήθηκαν γιατί υπάρχουν ως έργα «χειρών ανθρώπων», ως κατασκευάσματα της ανθρώπινης διάνοιας. Πράγματι, ο άνθρωπος βλέποντας ότι είναι πολύ μικρός μέσα στην απέραντη δημιουργία, ανασφαλής μέσα στα πλαίσια και τις εξελίξεις δίπλα του, που μοιάζουν να του απειλούν την ίδια του την ζωή, βρισκόμενος σαν σταγόνα στον ωκεανό δημιουργεί θεότητες για να ερμηνεύσει τα άγνωστα γι᾽αυτόν και να ησυχάσει. Αυτό ακριβώς είναι και ονομάζεται θρησκεία. Η δημιουργία θρησκείας δηλαδή αφορά στην κάλυψη αυτού του υπαρξιακού κενού, αυτής της ανασφάλειας. Πρόκειται λοιπόν για κάτι που μοιάζει φυσικό μεν και αναγκαίο, αλλά και ταυτόχρονα ασθενές, παθολογικό και μη πραγματικό. Ο Χριστιανισμός είναι το ακριβώς αντίθετο, γι᾽αυτό και δεν είναι θρησκεία! Τι είναι όμως; Είναι κίνηση του Θεού να βρεί τον άνθρωπο και να του αποκαλυφθεί. Η πίστη στο Χριστό είναι αποκάλυψη Θεού, αφού ο Πλάστης αναζητά το πλάσμα Του. Αυτή η υπερφυσική θεία Αποκάλυψη χαρακτηρίζει και διακρίνει τον Χριστιανισμό από οποιαδήποτε άλλη δοξασία. Αυτή η αλήθεια δηλώνει ότι η πίστη στο Χριστό δεν είναι θρησκεία.

Πως όμως αποκαλύπτεται ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη;

Μέσω «σημείων», δηλαδή μέσω θαυμαστών γεγονότων. Το πιο σύνηθες είναι το σημείο να δίνεται μέσω ενυπνίων, χρησμών και προφητειών. Ως προς το θέμα αυτό με σαφήνεια διαβάζουμε: « και επηρώτησεν Σαούλ διά Κυρίου και ουκ απεκρίθη αυτώ Κύριος εν τοις ενυπνίοις και εν δήλοις και εν τοις προφήταις».( Α´Βασ. 28,6). Για τα ενύπνια και την προφητεία θα αναφερθούμε σε άλλη ευκαιρία. Ως προς τους χρησμούς όμως μπορούμε να πούμε μερικά συνοπτικά στοιχεία. Το ιερό κείμενο στο Α´ Βασιλειών αναφέρει ότι μεγάλες μορφές όπως οι Σαούλ και Δαβίδ πριν από σημαντικές αποφάσεις τους συμβουλεύονταν τους χρησμούς.( Α´ Βασ. 14, 18. 22,10. 23,6). Η πληροφόρηση αυτή των βασιλέων συνδέεται με τα «Ουρίμ» και τα «Θουμμίμ» που ήταν αντικείμενα (κλήροι), τα οποία ισοδυναμούσαν τα πρώτα για θετική απάντηση ενώ τα δεύτερα για αρνητική. «Αυτά τοποθετούνταν στο περιστήθιο («λογείον» Ο´), που ήταν δεμένο πάνω στο ιερό ένδυμα Εφούδ του αρχιερέα, και σχετίζονταν με το έργο του ως μεσάζοντα μεταξύ Θεού και του λαού του. Με τους κλήρους οι ιουδαίοι μάντευαν τη θέληση του Θεού σε σοβαρά ζητήματα (βλ. Α´Βασ. 14, 37-41. 23,2.11. 30, 7-8. Β´Βασ. 2,1. 5,19 κ.α.)». Τα Ουρίμ και τα Θουμμίμ θα περιέλθουν στην αφάνεια μετά την βασιλεία του Δαβίδ, τότε που εμφανίζονται οι προφήτες. Αυτοί θα αναλάβουν πλέον εξ ολοκλήρου το έργο της μεταφοράς των μηνυμάτων του Θεού στους ανθρώπους. Όμως για την δημιουργία της προφητείας, τις μορφές της και την διατήρησή της μέχρι και σήμερα θα γίνει αναφορά σε επόμενο κείμενό μας.