Εορτή του Αγίου Πνεύματος: Η Θεολογία της Καθημερινότητας

αρχιμ.Παύλος Παπαδόπουλος

Είναι θεϊκή δύναμη; Είναι η Χάρις του Θεού; Είναι μία θαυματουργική αύρα που πλημμυρίζει κάποιους εκλεκτούς; Είναι το άκτιστο φως; Όχι! τίποτα από όλα αυτά και τα συναφή τους, δεν είναι το Πανάγιο Πνεύμα.

Είναι το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, είναι Θεός και όχι απλά ένας απεσταλμένος του Θεού με μορφή περιστεριού!

Σήμερα λοιπόν εορτή του Παναγίου Πνεύματος και δυστυχώς πολύ άνθρωποι έχοντας παραθεωρήσει τον ρόλο του τρίτου προσώπου της Αγίας Τριάδος έχουν παντελή άγνοια για το Ποιον τιμούμε σήμερα…

Τιμούμε Αυτόν ο οποίος συγκροτεί τον θεσμό της Εκκλησίας, τιμούμε Αυτόν που μας δίνει τα Χαρίσματά Του κατά το Μέγα Μυστήριο του Χρίσματος. Τιμούμε τον Θεό! και ιδιαιτέρως το τρίτο πρόσωπο το οποίο πλέον παίζει τον πρώτο ρόλο μέσα στην Θεία Οικονομία, από την ημέρα της Πεντηκοστής έως της συντελείας του αιώνος.

Ο Πατήρ ευδοκεί, και ο Υιός αυτουργεί, το Άγιο Πνεύμα συνεργεί. Βλέπουμε λοιπόν ότι και τα τρία πρόσωπα συνεργάζονται για μία ενέργεια, όμως κάθε φορά κάποιο από τα τρία πρόσωπα έχει τον κύριο ρόλο μέσα στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας.

Το θέμα βεβαίως είναι όχι να μάθουμε το δόγμα της Εκκλησίας μας με μία στείρα πνευματική ακαδημαϊκή γνώση, αλλά να γίνουμε κοινωνοί αυτής της Χάρις του Αγίου Πνεύματος. Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας έχοντας βιώσει και γνωρίσει διαμέσου της ασκήσεως, της ταπεινώσεως, της μετανοίας και της μυστηριακής ζωής τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος αποτύπωσαν στο χαρτί αυτό τους το βίωμα θέλοντας κυρίως όχι να εξωτερικεύσουν την προσωπική τους αγιοπνευματική εμπειρία αλλά κυρίως να αντιμετωπίσουν αιρετικές δοξασίες. Αναγκάστηκαν θα λέγαμε να αποτυπώσουν την εμπειρία τους στο χαρτί θέλοντας να προβάλουν την Ορθοδοξία και την Ορθοπραξία η οποία οδηγεί τελικά τον άνθρωπο στην σωτηρία του.

Ο Παράκλητος τον οποίο σήμερα τιμούμε ιδιαιτέρως είναι αυτό το πρόσωπο το οποίο τελικά καθαρίζει, φωτίζει και θεώνει τον πεπτωκότα άνθρωπο, ο οποίος όμως για να ελκύσει τον Παράκλητο θα πρέπει να μην μείνει στην θεωρητική ακαδημαϊκή γνώση του Ορθόδοξου δόγματος και των Πατερικών κειμένων αλλά να προσπαθήσει να κάνει την ίδια του την ζωή Θεολογία. Να μιλά δηλαδή η ίδια του η ζωή για τον Θεό και αυτό θα το καταφέρει μόνο με την άσκηση, την ταπείνωση, την μετάνοια και την μυστηριακή ζωή. Αν δεν σηκωθούμε από την πολυθρόνα του βολεύματός μας και συνειδητά εισέλθουμε μέσα στον στίβο της ασκήσεως, της συντριβής και της μετανοίας μην ελπίζουμε στην μαγική είσοδο του Αγίου Πνεύματος στην ζωή μας.

Βεβαίως, δεν υπάρχει καμία μαγική συνταγή ή κάποια ανθρώπινη αυθεντία που να υποστηρίζει ότι κάνοντας κάποια συγκεκριμένα πράγματα τελικά θα σωθείς, μιας και η σωτηρία όλων μας είναι στο έλεος και στην φιλανθρωπία του Θεού. Όμως έχει λεχθεί, όχι από ανθρώπινα χείλη αλλά από τα χείλη που ποτέ τους δεν ψεύδισαν ότι:

«Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται.

Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι (οι πραείς και ταπεινόφρονες), ότι αυτών εστίν η βασιλεία των ουρανών. »

Μακάριοι λοιπόν όλοι αυτοί που συνειδητά τόλμησαν να αναζητήσουν τον Θεό όχι μόνο σε συγγράμματα και βιβλιοθήκες αλλά στην καθημερινότητά τους, μέσα στην άσκηση και όχι στις θεωρίες. Στο καλημέρα του γείτονα, στο χαμόγελο της συζύγου, στο κλάμα του παιδιού τους, στους ψιθύρους του αγέρα, στην ησυχία της νύκτας, στην δοξολογία των πουλιών, στο κάλλος του ουρανού, στο δάκρυ της μετανοίας…