Οι πιστοί της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και ορισμένων άλλων ορθοδόξων Εκκλησιών ετοιμάζονται να προϋπαντήσουν την εορτή της Βαπτίσεως του Κυρίου ή αλλιώς των Θεοφανίων. Η γιορτή αυτή εορτάζεται τη νύχτα ξημερώνοντας η 19η του Ιανουαρίου και σε όλους τους ορθόδοξους τους ναούς της Ρωσίας θα τελεστούν πανηγυρικές λειτουργίες.
Οι παραδόσεις αυτής της γιορτής παραπέμπουν απευθείας στα ευαγγελικά κείμενα, διηγήθηκε στο ραδιοσταθμό της «Φωνής της Ρωσίας» ο υφηγητής του Θεολογικού Σεμιναρίου της Μονής της Υπαπαντής στη Μόσχα πρωθιερέας Βαντίμ Λεόνοφ:
Πριν ξεκινήσει τη δημόσια διακονία και το κήρυγμα ο Κύριος Ημών Ιησούς Χριστός προσήλθε αρχικώς στον Ιωάννη το Βαπτιστή στον ποταμό Ιορδάνη και βαπτίστηκε από εκείνον. Τότε έρχονταν πολλοί άνθρωποι στον Ιορδάνη από την Ιερουσαλήμ και τη γύρω περιοχή για να ξεπλύνουν τις αμαρτίες τους. Αλλά όταν ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είδε τον κατευθυνόμενο σε αυτόν Ιησού Χριστό, κατάλαβε ότι αυτός ακριβώς είναι ο Σωτήρας του κόσμου, την έλευση του οποίου είχαν προβλέψει οι προφήτες. Ειδικά από τη Βάπτισή του στον Ιορδάνη ξεκίνησε το δημόσιο κήρυγμα του Χριστού.
Σήμερα δεν είναι με ακρίβεια γνωστό σε ποιο σημείο βαπτίστηκε ο Σωτήρας. Στις όχθες του σύγχρονου ποταμού Ιορδάνη υπάρχουν κατ’ εκτίμηση αρκετές τέτοιες τοποθεσίες. Μια από αυτές επισκέφθηκε το φθινόπωρο του περασμένου έτους ο προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας πατριάρχης Κύριλλος:
Στο χώρο αυτό γίνεται ιδιαιτέρως αισθητή η μεγάλη πράξη της Βάπτισης του Σωτήρος, όταν προσήλθε στο πλήθος των αμαρτωλών στον Ιωάννη τον Βαπτιστή και, όντας αναμάρτητος, λούστηκε στα νερά του Ιορδάνη. Ο Σωτήρας δεν χρειαζόταν Βάπτιση, αλλά καθόσον ήταν ένας από εμάς, έκανε ό,τι έπρεπε να πράξει. Αυτό είναι μια μεγάλη μαρτυρία της ενότητας της θείας και της ανθρώπινης φύσης τόσο στο πρόσωπο του ίδιου του Σωτήρος, όσο και στη μετέπειτα ζωή της Εκκλησίας.
Σε διάφορες χώρες υπάρχουν ιδιαίτερες παραδόσεις για τον εορτασμό των Θεοφανίων. Στη Ρωσία, την παραμονή της γιορτής των Φώτων οπωσδήποτε τηρείται μονοήμερη νηστεία. Και σε όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες από νωρίς το πρωί τελείται η ιεροτελεστία του Μεγάλου Αγιασμού των Υδάτων. Οι χριστιανοί πιστεύουν ότι το αγιασμένο νερό των Φώτων φέρνει πνευματική και σωματική υγεία. Το πίνουν από λίγο το πρωί με άδειο στομάχι, αγιάζουν με αυτό το σπίτι και τους χώρους εργασίας, ώστε να «καλέσουν τη χάρη του Θεού να βοηθήσει τους ανθρώπους».
Πολλοί πιστοί την ημέρα αυτή βουτούν με το κεφάλι σε ειδικά ανοίγματα στον πάγο στο σχήμα του σταυρού, τους Ιορδάνηδες, που έχουν ονομαστεί έτσι στη μνήμη εκείνων των γεγονότων, που συνέβησαν στο Ιορδάνη ποταμό. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ο αριθμός όσων επιθυμούν να βουτήξουν στο δικό τους Ιορδάνη έχει αυξηθεί σημαντικά. Εκτιμάται ότι μόνο για εφέτος οι θαρραλέοι θα είναι περί τις 800 χιλιάδες. Κοντά σε όλα τα επιτρεπτά σημεία για τις βουτιές αυτές θα βρίσκονται σε επιφυλακή άνδρες του υπουργείου Εκτάκτων Αναγκών. Πέρυσι στα Θεοφάνια ανοίχτηκαν περισσότερες από δυόμισι χιλιάδες τέτοιες τρύπες στον πάγο. Και για να μπορέσουν να ζεσταθούν γρηγορότερα όσοι βουτήξουν στο παγωμένο νερό, θα σερβίρεται γι’ αυτούς ζεστό τσάι.
Με τη γιορτή της Βάπτισης του Κυρίου παραδοσιακά τερματίζονται οι Άγιες χριστουγεννιάτικες ημέρες, το 12ήμερο μετά τη Γέννηση του Χριστού.
