Φουντώνει η κρίση μεταξύ Φαναρίου και Μόσχας με αφορμή το ζήτημα του πρωτείου.
Ο επικεφαλής του Τομέα Εξωτερικών Υποθέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο pravoslavie.ru απαντάει στο πρόσφατο άρθρο του Μητροπολίτου Προύσης Ελπιδοφόρου χαρακτηρίζοντας τις θέσεις του τελευταίου ως “πιο κοντά στο παπικό εκκλησιαστικό μοντέλο”, ενώ μιλάει και για την προετοιμασία της Πανορθόδοξης Συνόδου.
Αναλυτικότερα:
Ερωτώμενος για τη συνέντευξη του Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Αθανάσιου, στην οποία, μεταξύ άλλων, κατηγορείται το Πατριαρχείο της Μόσχας για υπονόμευση της Πανορθόδοξης Συνόδου, αλλά και για το άρθρο του Μητροπολίτη Προύσης Ελπιδοφόρου,στο οποίο υποστηρίζει ότι η Ρωσική Εκκλησία “έχει και πάλι επιλέξει την απομόνωση από την επικοινωνία με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες” ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ τόνισε πως “Δεν υπάρχει σχεδόν καμία Τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία να υποστηρίζει πιο πολύ από αυτήν της Ρωσίας μια τέτοια εντατική επικοινωνία με άλλες τοπικές Εκκλησίες. Ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος μόνο τον τελευταίο χρόνο πραγματοποίησε κοινή λειτουργία και είχε αδελφικές συνομιλίες με Προκαθήμενους από 13 κατά τόπους Ορθόθοξες Εκκλησίες (δηλαδή, με όλες εκτός από μία), και μερικές από αυτές τις περιπτώσεις – κατ ‘επανάληψη. Επίσης πολύ συχνά έχουμε ανταλλαγή αντιπροσωπειών σε επίπεδο ιεραρχίας, θεολόγων, κληρικών αλλά και λαϊκών.
Η Πανορθόδοξη Σύνοδος προετοιμάζεται για περισσότερα από 50 χρόνια, και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία από την αρχή μέχρι σήμερα λαμβάνει ενεργό μέρος στις προπαρασκευαστικές εργασίες. Επιπλέον, το Πατριαρχείο της Μόσχας, δίνοντας μεγάλη σημασία στην επερχόμενη σύνοδο, μελετά προσεκτικά όλες τις αποφάσεις σχετικά με το θέμα. Ένα άλλο πράγμα είναι ότι οι προπαρασκευαστικές μέθοδοι εργασίας που έχουν χρησιμοποιηθεί σε πανορθόδοξο επίπεδο έχουν αποδειχθεί ανεπαρκούς αποτελεσματικότητας. Νομίζω ότι θα πρέπει να ενεργοποιηθεί μια διαδικασία προπαρασκευαστικού Συμβουλίου, και πρώτα απ ‘όλα, να καθιερωθεί ένα αποτελεσματικό Πανορθόδοξο όργανο το οποίο να είναι σε θέση να φέρει αυτήν την πρωτοβουλία εις πέρας μέχρι το τέλος. Αν έχουμε ένα τόσο σημαντικό στόχο, είναι απαραίτητες οι προπαρασκευαστικές εργασίες, όχι μόνο κάθε λίγα χρόνια, αλλά, ας πούμε, σε μηνιαία βάση.”
Όπως είπε επίσης, το θέμα της Συνόδου συζητήθηκε ενεργά στις συνεδριάσεις των Προκαθημένων κατά τον εορτασμό της 1025ης επετείου του Βαπτίσματος των Ρως στα τέλη Ιουλίου του 2013. Επίσης στις συνομιλίες του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλου στο Μαυροβούνιο στις αρχές Οκτωβρίου, δόθηκε μεγάλη προσοχή στην προετοιμασία της Πανορθόδοξης Συνόδου. Το ίδιο θέμα ήταν ένα από τα κεντρικά προβλήματα στις επαφές της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αντιοχείας Ιωάννη κατά την πρόσφατη επίσκεψη του τελευταίου στη Ρωσία.
Συνάμα ο κ. Ιλαρίων αναφέρθηκε και στην πρόσκληση Βαρθολομαίου για τη Σύναξη του Μαρτίου στο Φανάρι λέγοντας πως
“Πρόσφατα, στους Προκαθήμενους των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών έχει σταλεί μια πρόσκληση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου για συνάντηση (Σύναξη) , και ένα από τα κύρια θέματα των επαφών θα πρέπει να είναι η προετοιμασία της Πανορθόδοξης Συνόδου.”
Όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει το προσφατο άρθρο του Μητροπολίτη Προύσης Ελπιδοφόρου και τα περί “primus sine paribus”, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ τόνισε μεταξύ άλλων:
“Η άποψη αυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, μια απόκλιση από την μακραίωνη ορθόδοξη παράδοση: αγνοεί τα αποτελέσματα της σχεδόν χιλίων ετών αντιπαράθεσης με τη λατινική Δύση και είναι πιο κοντά σε ένα παπικό εκκλησιολογικό μοντέλο.
Για να μην αναφέρουμε τα μεγάλα προβλήματα στα οποία μπορεί να οδηγήσει ένας τέτοιος ισχυρισμός , αφού τέτοιες δηλώσεις θέτουν σοβαρά εμπόδια στην περαιτέρω ανάπτυξη ενός έντιμου διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών”
Σε αυτό το σημείο ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας εστιάζει στο γεγονός πως η Ορθοδοξίά εκπροσωπείται στο διάλογο αυτόν από τον Μητροπολίτη Προυσης και κλείνοντας σημειώνει: “Ελπίζω ότι αυτό είναι μόνο η προσωπική γνώμη του κ. Ελπιδοφόρου και όχι η κοινή θέση της ιεραρχίας της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.”